Miesiąc: sierpień 2016

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie opiniuje projekt ustawy o zmianie ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego.

Celem projektowanych zmian jest przeniesienie organizacji prac wojewódzkich rad dialogu społecznego (WRDS) od marszałków województw do wojewodów, które umożliwi właściwe finansowanie WRDS. Zaproponowane rozwiązanie NSZZ „Solidarność” wskazuje jako konieczne, by zapewnić ciągłość prac WRDS.Prezydium Komisji Krajowej rekomenduje, by kwestia dialogu wojewódzkiego była istotnym elementem przeglądu ustawy o Radzie Dialogu Społecznego, który jest zaplanowany w przyszłym roku.

NSZZ „Solidarność” pozytywnie ocenia zmianę dotyczącą ujednolicenia przepisów odnoszących się do kwestii głosowania członków Rady, którzy nie są członkami Rady Ministrów i określenia, że „Stanowisko strony rządowej przyjmowane jest jednomyślnie przez obecnych na posiedzeniu przedstawicieli strony rządowej”.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” proponuje, wprowadzenie do ustawy o Radzie Dialogu Społecznego zmian umożliwiających opłacanie składek członkowskich do organizacji międzynarodowych, organizacjom wchodzącym w skład Rady Dialogu Społecznego z budżetu państwa, celem zagwarantowania równych praw. Aktualne praktyki wskazują na ułatwienia dla organizacji pracodawców, które otrzymują wsparcie finansowe
z Ministerstwa Rozwoju w ramach specjalnie organizowanego konkursu, natomiast organizacje związkowe samodzielnie opłacają składki do organizacji międzynarodowych. 

W związku z powyższym NSZZ „Solidarność” proponuje dodanie art. 26(1) o następującej treści:

art. 26¹

1. Składki członkowskie wnoszone do międzynarodowych organizacji, odpowiednio pracowników i pracodawców, przez organizacje, o których mowa w art. 23 ust. 1 i art. 24 ust. 1, są dofinansowane z budżetu państwa w formie dotacji celowej.
2. Dofinansowania udziela się, na wniosek każdej z organizacji, o których mowa
   w ust. 1, na podstawie umowy zawartej pomiędzy tą organizacją a ministrem właściwym do spraw pracy.
3. Wysokość dofinansowania nie może wynosić więcej niż 300 000 zł na każdą
   z organizacji, o których mowa w ust. 1, przy czym ubieganie się o dofinansowanie przysługuje organizacji, która co najmniej od roku należy do międzynarodowej organizacji, odpowiednio pracowników i pracodawców.
4. Wysokość dofinansowania każdego roku wzrasta o co najmniej wartość równą wysokości wzrostu przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego brutto w gospodarce narodowej w poprzednim roku kalendarzowym, ogłaszanego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.
5. Minister właściwy do spraw pracy określi, w drodze rozporządzenia:

1)       Wzór wniosku, o którym mowa w ust. 2,

2)       szczegółowy tryb udzielania oraz sposób rozliczania dofinansowania kosztów związanych z uczestnictwem organizacji pracowników i organizacji pracodawców w organizacjach międzynarodowych,

3)       konieczne elementy umowy o udzielenie dofinansowania, o której mowa
w ust. 3,

– mając na względzie zapewnienie prawidłowości i przejrzystości wydatkowania środków publicznych.

Uzasadnienie

Proponowana zmiana ma na celu stworzenie możliwości przekazania środków budżetowych na pokrycie kosztów związanych z uczestnictwem polskich organizacji reprezentujących interesy pracowników i pracodawców na forum organizacji międzynarodowych, w tym na forum organów Unii Europejskiej. Zgodnie z projektowaną zmianą, wsparcie objęłoby organizacje reprezentatywne w rozumieniu Ustawy o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego (Dz.U. 2015, poz. 1240). Obecnie są to: NSZZ „Solidarność”, Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych, Forum Związków Zawodowych, Konfederacja Lewiatan, Pracodawcy Rzeczpospolitej Polskie, Business Centre Club Związek Pracodawców oraz Związek Rzemiosła Polskiego.

Aktualnie takie wsparcie udzielane jest przez Ministra Rozwoju organizacjom pracodawców w ramach projektu „Wsparcie udziału organizacji przedsiębiorców współpracujących z międzynarodowymi grupami lub organizacjami branżowymi”. W bieżącym roku takie wsparcie otrzymały 42 organizacje pracodawców na łączną kwotę 1 699 900 zł (całkowity limit wydatków na ten cel to 1 700 000 zł). Na takie dofinansowanie nie mogą jednak liczyć organizacje pracowników, które także biorą udział w pracach na poziomie międzynarodowym. W związku z tym pojawia się konieczność ujednolicenia zasad udzielania wsparcia partnerom społecznym wchodzącym w skład Rady Dialogu Społecznego, tak by zachować zasadę równego traktowania partnerów społecznych.

Prace Rady Dialogu Społecznego dotyczą szerokiego zakresu spraw, są to m.in. rynek pracy, prawo pracy, polityka gospodarcza, szeroko rozumiane usługi publiczne, polityka budżetowa, świadczenia socjalne, i inne. W ramach Rady działa także Zespół ds. międzynarodowych, który obejmuje dwa obszary: współpracę z Międzynarodową Organizacją Pracy oraz Zrewidowaną Europejską Kartę Socjalną. Ponadto, w ramach Zespołu ds. rozwoju dialogu społecznego, działa grupa robocza ds. europejskiego dialogu społecznego, której celem jest monitorowanie i wdrażanie w Polsce porozumień zawartych na poziomie europejskim.

Polscy partnerzy społeczni są zaangażowani w prace na szczeblu europejskim poprzez organizacje międzynarodowe. Związki zawodowe są afiliowane w Europejskiej Konfederacji Związków Zawodowych, natomiast organizacje pracodawców współpracują bądź należą do trzech organizacji: Konfederacja Lewiatan jest zrzeszona w BusinessEurope, Pracodawcy RP współpracują z Europejską Organizacją Pracodawców Sektora Publicznego, Związek Rzemiosła Polskiego należy do Europejskiej Unii Rzemiosła oraz Małych i Średnich Przedsiębiorstw. BCC nie bierze udziału w dialogu europejskim.

Polscy partnerzy społeczni są zrzeszeni również w innych organizacjach. Należą do nich: Międzynarodowa Konfederacja Związków Zawodowych, Bałtycka Sieć Współpracy Związków Zawodowych Regionu Morza Bałtyckiego, Międzynarodowa Organizacja Pracy, Komitet Doradczy Biznesu i Przemysłu przy OECD, Rada Europejskich Pracowników z Wyższym Wykształceniem i Kadr Kierowniczych, Związkowy Komitet Doradczy przy OECD, Europejskie Centrum do Spraw Pracowniczych, Europejska Konfederacja Budowlana, Coiffure EU (Stowarzyszenie organizacji pracodawców działających w branży fryzjerskiej). Poprzez udział we wszystkich wymienionych wyżej organizacjach, organizacje wchodzące w skład Rady promują dialog społeczny i aktywnie go kształtują.

Koszty związane z uczestnictwem w organizacjach międzynarodowych łącznie wynoszą obecnie około 1 600 000 zł. Dofinansowanie pochodziłoby z budżetu państwa i byłoby przekazywane w formie dotacji celowej. Środki na ten cel mogłyby zostać pozyskane z likwidacji konkursu Ministra Rozwoju „Wsparcie udziału organizacji przedsiębiorców współpracujących z międzynarodowymi grupami lub organizacjami branżowymi”, o którym wspomniano powyżej. Zaproponowany limit w wysokości 300 000 zł, ustala się w celu zapobieżenia niekontrolowanego finansowania składek członkowskich, jednocześnie stanowi on kompromis pomiędzy możliwościami finansowymi budżetu państwa, a aspiracjami poszczególnych organizacji i odzwierciedla stan obecny. By zachować realną wartość dofinansowania wprowadzono mechanizm jego wzrostu o równowartość wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w roku ubiegłym. Mechanizm ten zakłada wzrost dofinansowania w każdym roku. 

Zgodnie z propozycją, organizacja, która chciałaby otrzymać dofinansowanie, będzie zobowiązana złożyć wniosek, a następnie zawarta byłaby umowa pomiędzy tą organizacją, a ministrem właściwym do spraw pracy. Szczegółowy tryb udzielania oraz sposób rozliczania dofinansowania kosztów związanych z uczestnictwem organizacji pracowników i organizacji pracodawców w organizacjach międzynarodowych, konieczne elementy umowy o udzielenie dofinansowania oraz wzór wniosku o dofinansowanie, zostaną określone w rozporządzeniu ministra właściwego do spraw pracy.

Poza wprowadzeniem do ustawy możliwości finansowania składek afiliacyjnych  NSZZ „Solidarność” postuluje wprowadzenie do ustawy możliwości głosowania korespondencyjnego przez stronę pracowników i stronę pracodawców Rady. Obecnie tylko cała Rada może przyjmować stanowiska w drodze głosowania korespondencyjnego. Biorąc pod uwagę terminy konsultacji i kalendarz spotkań Rady Dialogu Społecznego, nie zawsze jest możliwe przygotowanie stanowisk w odpowiednim czasie, stąd potrzeba zmiany art. 30 ustawy o Radzie Dialogu Społecznego. Propozycja zapisu przedstawia się następująco:

Art. 30.

1. Rada, a także strona pracowników i strona pracodawców wspólnie, mogą podejmować uchwały w drodze głosowania korespondencyjnego. Przyjęcie uchwały w drodze głosowania korespondencyjnego może odbywać się przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej.
2. Przy podejmowaniu uchwały w drodze głosowania korespondencyjnego głos
   w imieniu strony rządowej oraz organizacji, o których mowa w art. 23 ust. 1 i art. 24 ust. 1, oddają przewodniczący i każdy wiceprzewodniczący Rady.
3. Głosowanie korespondencyjne jest ważne, jeżeli wzięły w nim udział wszystkie organizacje, o których mowa w art. 23 ust. 1 i art. 24 ust. 1, oraz strona rządowa
   w przypadku uchwały Rady.
4. Uchwała w drodze głosowania korespondencyjnego jest podejmowana jednomyślnie.

 (do użytku służbowego)       

 (do użytku służbowego)       

(do użytku służbowego)        

            Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” odwołuje z funkcji zastępcy członka Komitetu Monitorującego Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014 – 2020 Panią dr hab. Agnieszkę Ziomek, a na jej miejsce zgłasza kandydaturę Pana dr Marka Urbaniaka.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wyraża zgodę na użycie logotypu NSZZ „Solidarność” na plakatach informujących o uroczystościach obchodów 36 Rocznicy Sierpnia 1980 i powstania NSZZ „Solidarność” w Strzebielinku i Gniewinie.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” opiniuje negatywnie projekty ustaw Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi:  O Państwowej Inspekcji Bezpieczeństwa Żywności oraz Przepisy wprowadzające ustawę o Państwowej Inspekcji Bezpieczeństwa Żywności w ich obecnym kształcie. Doceniamy podjętą przez ministerstwo próbę uporządkowania nadzoru nad bezpieczeństwem polskiej żywności. Zwracamy jednak uwagę, że taka reforma nie dotyczy wyłącznie producentów żywności, lecz stanowi bardzo poważną zmianę systemową przekładającą się na bezpieczeństwo zdrowotne Polaków. Będzie ona także wpływała na sytuację pracowników wielu instytucji o zasięgu ogólnokrajowym. Dlatego proponowane rozwiązania powinny w swojej warstwie merytorycznej, a także wykonawczej, zostać poddane na etapie wstępnym szerokiej ocenie międzyresortowej, poprzedzonej konsultacjami z partnerami społecznymi oraz organizacjami konsumenckimi reprezentującymi nie tylko sektor przetwórstwa rolno-spożywczego. Takich działań nie prowadzono. W szczególności niepokojące jest pominięcie w procesie przygotowywania obu projektów tak istotnego interesariusza, jakim jest Ministerstwo Zdrowia.

1.     Nasze poważne zastrzeżenia budzi nieczytelny tryb procedowania nad obu projektami. Zostały one bez wskazania numeru (w dniu 13 lipca br.) umieszczone na stronie Rządowego Centrum Legislacyjnego i już w dniu 20 lipca br. przedstawione na posiedzeniu Sejmowej Podkomisji ds. utworzenia Urzędu Bezpieczeństwa Żywności,  jeszcze przed zakończeniem konsultacji społecznych. Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” otrzymała wymienione projekty od Ministra Rolnictwa w dniu 18 lipca z wnioskiem o przedstawienie opinii w terminie do dnia 12 sierpnia br.

2.     Odnosząc się do projektu ustawy O Państwowej Inspekcji Bezpieczeństwa Żywności zwracamy uwagę na niewłaściwość koncepcji podległości projektowanej Inspekcji ministrowi właściwemu do spraw rolnictwa. Potencjalny konflikt interesów przemawia za potrzebą oddzielenia odpowiedzialności za bezpieczeństwo żywności od zadań promowania przemysłu spożywczego. W ocenie Światowej Organizacji Zdrowia, Światowej Organizacji Żywności oraz Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności tego typu kompleksowo działające agencje powinny być niezależne od handlowych i gospodarczych interesów branżowych. Dlatego Państwowa Inspekcja Bezpieczeństwa Żywności – jeżeli dojdzie do jej utworzenia – powinna podlegać bezpośrednio Prezesowi Rady Ministrów.

Niezrozumiały jest zapis w projekcie ustawy, przewidujący wykonywanie czynności kontrolnych na zlecenie Inspekcji przez inne osoby fizyczne lub prawne (art. 14 ust 3 pkt 1). Jest on bardzo ogólnikowy, nie wskazano na podstawie jakich to przepisów odrębnych mają być wykonywane „określone działania”. Rodzi  to obawy przed wykorzystaniem go do outsourcingu zadań do podmiotów zewnętrznych, kierujących się wyłącznie rachunkiem ekonomicznym.

Uważamy, że należy – przy uwzględnieniu stanowiska Ministerstwa Zdrowia – rozważyć sens zaplanowanego w tej reformie rozbicia struktur organizacyjnych Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Zwracamy uwagę, że obecnie sprawowany nadzór w zakresie bezpieczeństwa żywności i żywienia przez organy PIS ma charakter kompleksowy, wpisuje się w szeroko rozumiany nadzór epidemiologiczny i jest także elementem nadzoru nad zdrowiem publicznym przy jednoczesnej trosce o interesy konsumentów. Dlatego uzasadnione jest pozostawienie niezależności PIS
i niewłączanie  części zadań przez nią wykonywanych do innego podmiotu. Niejasny i błędny  podział kompetencji pomiędzy PIS i planowaną PIBŻ w zakresie rozdzielenia nadzoru nad żywnością od nadzoru nad żywieniem może powodować chaos organizacyjny.

Podkreślenia wymaga przykładowo brak konsekwencji projektodawcy ustawy, który pozostawia  urzędową  kontrolę PIS w odniesieniu do suplementów diety, zbiorowego żywienia oraz przedmiotów użytku, ale tylko do momentu wprowadzenia  ich do obrotu. Nie zaproponowano rozwiązań odnośnie rejestracji i zatwierdzania zakładów produkujących i wprowadzających do obrotu suplementy diety. Ponadto żywienie zbiorowe i suplementy diety, żywność wzbogacona, żywność specjalnego przeznaczenia żywieniowego, nowa żywność, należą do tej samej grupy i  dlatego ich nadzór powinien leżeć w kompetencjach jednej inspekcji. Za takim rozwiązaniem przemawia  specyfika tych produktów, trudności w prawidłowej ich klasyfikacji, wpis do jednego rejestru  oraz  jednolite postępowanie. Kolejnym przykładem jest niepokojący brak jasności
w odniesieniu do przyszłości akredytowanej bazy laboratoryjnej PIS, która jest obecnie systemowo zintegrowana, wykonując badania nie tylko związane z bezpieczeństwa żywności. Jej chaotyczna dezintegracja może mieć negatywne skutki dla bezpieczeństwa zdrowotnego państwa.

3.     W odniesieniu do projektu ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o Państwowej Inspekcji Bezpieczeństwa Żywności nie podzielamy opinii przedstawionej w Ocenie Skutków Regulacji, z której wynika, że proponowane rozwiązania nie będą miały skutku dla rynku pracy, gdyż pracownikom likwidowanych instytucji przysługiwać będzie prawo zatrudnienia w nowej inspekcji. Tak duża  zmiana organizacyjna będzie powodować sytuacje niepewności dalszego zatrudnienia, a proponowane w projekcie ustawy przepisy dotyczące tej kwestii budzą poważne wątpliwości.

Projekt zawiera szczególne regulacje dotyczące sytuacji pracowników instytucji, których zadania mają zostać przejęte przez Państwową Inspekcję Bezpieczeństwa Żywności. Należy podkreślić, że użyta w przepisach art. 38 i następnych formuła jest specyficzna. Zgodnie bowiem z art. 38 pracownikom wskazanych służb przysługuje prawo zatrudnienia w odpowiednich jednostkach  organizacyjnych Państwowej Inspekcji Bezpieczeństwa Żywności (PIBŻ). Jednocześnie w świetle art. 47 ust. 5 projektu Pełnomocnik do spraw organizacji PIBŻ (działając w oparciu o wykazy przedstawione przez kierowników likwidowanych jednostek) proponuje na piśmie nowe warunki zatrudnienia w nowo tworzonej strukturze. Projektodawcy nie zdecydowali się zatem na formułę przejścia pracowników do PIŻB z mocy prawa. Zwracamy uwagę, że nie jest jasne czy pracownik w momencie podejmowania decyzji o przyjęciu lub odmowie przyjęcia propozycji zatrudnienia, będzie miał świadomość co do docelowych warunków wynagradzania.  Jeżeli nie przyjmie propozycji, następuje wygaśnięcie lub rozwiązanie stosunku pracy i w tych dwóch przypadkach wskazuje się, że pracownik ma prawo do odprawy pieniężnej przewidzianej dla pracowników, z którymi stosunek pracy rozwiązuje się z powodu likwidacji urzędu. Nie ma tu odesłania do konkretnego przepisu, co budzi nasze wątpliwości. W świetle obecnego stanu prawnego, w sytuacji likwidacji urzędu, odprawa dotyczy wyłącznie mianowanych pracowników urzędów państwowych (art. 13 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 13¹ ustawy o pracownikach urzędów państwowych). Oznaczałoby to, że osoby o innym statusie zatrudnienia nie będą  miały prawa do takiej odprawy.  W stosunku do nich znaleźć może zastosowanie tzw. ustawa o zwolnieniach grupowych, ale ponieważ jej zapisy dotyczą tylko pracodawców zatrudniających 20 lub więcej pracowników,  oznacza to, że  niektórzy z pracowników likwidowanych instytucji potencjalnie mogą nie otrzymać żadnej odprawy. Jeżeli ustawodawcy chodzi o to, żeby normę z art. 13 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 13¹  ustawy o pracownikach urzędów państwowych rozciągnąć na pracowników, których stosunek pracy jest na innej podstawie niż mianowanie, powinien to wyraźnie wskazać. W sytuacji, kiedy pracownik przyjmie warunki zatrudnienia nie mając wiedzy o wynagrodzeniu, które zostanie mu zaproponowane po upływie 3 miesięcy, ewentualna odmowa przyjęcia nowej niesatysfakcjonującej go propozycji będzie skutkować wypowiedzeniem stosunku pracy bez otrzymania jakiejkolwiek odprawy ze względu na brak spełnienia przesłanek z art. 10 ustawy o zwolnieniach grupowych.

W naszej ocenie jedynym rozwiązaniem, które w pełni zabezpiecza interes pracowników związany ze stabilizacją zatrudnienia, jest zastosowanie art. 23¹ Kodeksu pracy. Każde inne rozwiązanie pozwala na arbitralność i stronniczość w doborze pracowników, którym zostanie zaproponowana praca w Państwowej Inspekcji Bezpieczeństwa Żywności. Jeżeli jednak ustawodawca nie zdecyduje się na proponowaną konstrukcję,w ustawie powinien znaleźć się jednoznaczny zapis, że Pełnomocnik proponuje pracownikom likwidowanych instytucji także warunki wynagradzania.  Po drugie, że wszystkim pracownikom, którzy nie przyjmą propozycji pracy w nowej instytucji przysługiwać będzie godziwa odprawa, do której uprawnienia będą wynikać wprost z projektowanej ustawy.

Generalnie w odniesieniu do kwestii pracowniczych oczekujemy, że ustawodawca przedstawi spójną koncepcję dotyczącą zapewnienia rzeczywistej gwarancji zatrudnienia pracownikom konsolidowanych instytucji, w dialogu ze związkami zawodowymi. 

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” podtrzymuje swoje stanowisko wyrażone wspólnie z pozostałymi centralami związkowymi w dniu 19 lipca 2016 r, w którym akceptuje rządową propozycję wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2017 r. w wysokości 2000 zł.

Jednocześnie Prezydium KK przypomina, że w kwietniu 2011 roku został złożony w Sejmie zainicjowany przez NSZZ „Solidarność”, obywatelski projekt nowelizacji ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, którego zapisy gwarantują stopniowe podwyższanie minimalnego wynagrodzenia – do wysokości 50 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej – w tempie zgodnym ze wzrostem gospodarczym. Prezydium KK NSZZ „Solidarność” postuluje jak najszybsze rozpoczęcie prac nad rozwiązaniami zawartymi w tym projekcie.

Należy także nadmienić, że zasadność dążenia do osiągnięcia relacji wynagrodzenia minimalnego do przeciętnego na poziomie 50% została poparta podpisaną w 2007 roku wspólnie przez Rząd RP i NSZZ „Solidarność” deklaracją systematycznego podnoszenia wynagrodzenia, tak aby już 2010 roku mogło stanowić 50% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.