Miesiąc: lipiec 2015

          Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Wydawnictwa Volumen, wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” oraz logo 35-lecia powstania NSZZ „Solidarność” na potrzeby, przygotowywanego przez wydawnictwo, albumu.  

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” postanawia udzielić poparcia projektowi „Supporting industrial relations in the field of workplace adaptation to enable the employemnt of older and disabled populations” (z ang.: „Wsparcie dla relacji przemysłowych w dziedzinie adaptacji miejsc pracy poprawiające zatrudnienie osób starszych i nie w pełni sprawnych”)
i przystąpić do projektu jako partner – organizacja stowarzyszona. Wniosek projektowy zostanie złożony przez Lidera w odpowiedzi na konkurs VP/2015/004 „Wzmocnienie ekspertyzy w obszarze relacji przemysłowych” ogłoszony przez KE.

Celem projektu badawczego będzie podniesienie wiedzy partnerów społecznych nt. sposobów adaptacji miejsc pracy wspierających zatrudnienie osób starszych i niepełnosprawnych.

Zaangażowanie NSZZ „Solidarność” będzie polegało na:

–        Uczestniczeniu w seminariach, w ramach których będzie diagnozowana sytuacja osób starszych i niepełnosprawnych w kontekście warunków pracy oraz zaproponowane zostaną rekomendacje poprawienia tych warunków. W seminariach będą także uczestniczyć przedstawiciele pracodawców.

–        Upowszechnianiu efektów projektu poprzez stronę internetową oraz struktury NSZZ „Solidarność”.

Planowani partnerzy projektu to: jako współ-aplikanci: Instytut Spraw Publicznych, Uniwersytet Cardiff, Policy Agenda (think-tank z Węgier).

Planowany okres realizacji projektu: XII. 2015 – XII.2017

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” postanawia  udzielić poparcia projektowi składanemu przez MSZOSZ pt.”Flexicurity – elastyczność a biedni pracujący”
i przystąpić do projektu jako organizacja stowarzyszona.. Wniosek projektowy zostanie złożony przez Lidera (MSZOSZ) w odpowiedzi na konkurs VP/2015/004 „Wzmocnienie ekspertyzy w obszarze relacji przemysłowych” ogłoszony przez KE. Celem projektu jest analiza doświadczeń poszczególnych krajów związanych z podejmowanymi przez nie działaniami antykryzysowymi, szczególnie w zakresie uelastyczniania ryku pracy, wzrostu zasiłków socjalnych oraz wzmacniania aktywnych i pasywnych form wsparcia dla zatrudnienia. Szczegółowej analizie poddana będzie rola partnerów społecznych
w kształtowaniu polityk flexicurity w państwach regionu, a także zależności pomiędzy uelastycznianiem rynku pracy a nasilaniem się zjawiska biednych pracujących.

Zaangażowanie NSZZ „Solidarność” będzie polegało na:

–        uczestniczeniu w seminariach i konferencji końcowej,

–        rozpowszechnianiu rezultatów projektu poprzez stronę www i struktury Związku.

Osoba odpowiedzialna za współpracę w ramach tego projektu: Katarzyna Bartkiewicz.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” postanawia  udzielić poparcia projektowi składanemu przez Fondazione Bruno Vincentini, poświęconemu badaniu możliwości restrukturyzacji polityk przemysłowych, tak aby pobudzić wzrost gospodarczy
i zatrudnienie i przystąpić do projektu jako organizacja stowarzyszona. Wniosek projektowy zostanie złożony przez Lidera w odpowiedzi na konkurs VP/2015/004 „Wzmocnienie ekspertyzy w obszarze relacji przemysłowych” ogłoszony przez KE. Roboczy tytuł projektu „ESGIR Project Network”.

Planowany okres realizacji projektu: grudzień 2015 – maj 2017

Zaangażowanie NSZZ „Solidarność” będzie polegało na:

–        Udziale w seminariach międzynarodowych  (5)

–        Pomocy w zbieraniu danych krajowych

–        Konsultacji zawartości dokumentów projektowych

–        Rozpowszechnianiu rezultatów projektu.

Planowani inni partnerzy projektu to: uniwersytet Politecnica delle Marche (Włochy), związki zawodowe: UIL (Włochy), CGSLB (Belgia), MSZOSZ ( Węgry), organizacje pracodawców: Unidustria, Confidustria Brindisi ( Włochy) oraz Związkowy Instytut Badań Ekonomicznych i Społecznych z Węgier.

Osoba odpowiedzialna za współpracę: Sławomir Adamczyk.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” nie wnosi uwag do projektu rozporządzenia Rady Ministrówzmieniającego rozporządzenie w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla kobiet.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” nie wnosi uwag do projektu rozporządzenia Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 czerwca 2015 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie rodzajów zadań z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych zlecanych fundacjom oraz organizacjom pozarządowym.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” nie wnosi uwag do projektu rozporządzenia Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 czerwca 2015 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie refundacji składek na ubezpieczenia społeczne osób niepełnosprawnych.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wnosi następujące uwagi do Strategicznego Raportu Społecznego 2015 przedłożonego przez Ministerstwo Pracy i Spraw Społecznych.

Po raz kolejny NSZZ „Solidarność” zauważa, że prezentowane w Raporcie osiągnięcie celu krajowego Strategii Europa 2020 tzn. zmniejszenie liczby osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym, nie jest wynikiem ogólnego spodku skumulowanej od 2008 roku liczby osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym o 1,7 mln  lecz wynikiem zamrożenia progów dochodowych uprawniających do wsparcia, a co za tym idzie obniżenia ustawowej linii ubóstwa do poziomu poniżej minimum egzystencji. Zaniżone kryteria w pomocy społecznej obowiązujące przez okres 6 lat (1.10.2006 – 30.09.2012) spowodowały, że poniżej tzw. ustawowej granicy ubóstwa żyło w Polsce w 2012 r. 7% obywateli.

Wartość wskaźnika zagrożenia ubóstwem została obliczona z uwzględnieniem dwóch obowiązujących w 2012 r. progów interwencji socjalnej przyjmowanych za granicę ubóstwa ustawowego –  niższego progu (351/477 zł)  obowiązującego w pierwszych trzech kwartałach 2012 r. oraz progu zwaloryzowanego po 6 latach (456/542 zł), który stanowi kryterium przyznania pomocy społecznej od 1.10.2012r. W przypadku, gdyby stopa ubóstwa ustawowego dla całego roku 2012 liczona była według progu wprowadzonego w IV kwartale, odsetek osób w gospodarstwach domowych o wydatkach poniżej ustawowej granicy ubóstwa wyniósłby nie 7%, a ok. 13%. (dane IPiSS).

Brak waloryzacji kryteriów dochodowych w pomocy społecznej ma nie tylko wpływ na ograniczenie dostępności do tych świadczeń, ale również wpływa na pomiar samego zjawiska.  W roku 2013 już w 3 typach rodzin z dziećmi próg interwencji socjalnej był niższy niż minimum egzystencji, a w roku 2014 aż w 5 typach rodzin.

Zatem dostrzec można bardzo niepokojące zjawisko jakim jest pogłębianie i utrwalanie sfery ubóstwa zwłaszcza wśród dzieci.

Ponadto z raportu wynika, iż wzrost wskaźnika zatrudnienia jest konsekwencją wzrostu zatrudnienia pracowników najemnych, gdzie w Polsce w przeważającej mierze  mamy do czynienia z pracą usługową (57,4% pracujących) – niewpływającą korzystnie na wzrost kapitału ludzkiego oraz poprawę sytuacji materialnej pracowników. Jak wynika z danych GUS w roku 2014, aż 12 334 tys. osób w Polsce utrzymywało się z pracy najemnej, co stanowi 78,5% ogółu pracujących. Dlatego w tym zakresie struktura zatrudnienia jest zachwiana.

Obszar integracji społecznej i inwestycji społecznych

Większe wsparcie dla osób niepełnosprawnych

Raport wskazuje na większe wsparcie dla osób niepełnosprawnych, poprzezzwiększenie dofinansowania ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, przede wszystkim na uczestnictwo w turnusach rehabilitacyjnych, zwiększenie dofinansowania na sprzęt rehabilitacyjny i techniczny oraz likwidacji barier architektonicznych. NSZZ „Solidarność” pragnie jednak podkreślić, że obowiązujące w Polsce ustawodawstwo antydyskryminacyjne i praktyka jego stosowania, wciąż nie zapewniają osobom niepełnosprawnym pełnej ochrony przed dyskryminacją.

Poza sferą zatrudnienia, brakuje przepisów gwarantujących skuteczną ochronę osób
z niepełnosprawnościami przed dyskryminacją. Istniejące przepisy nie zakazują nierównego traktowania ze względu na niepełnosprawność m.in. w dostępie do zabezpieczenia społecznego, opieki zdrowotnej, oświaty i szkolnictwa wyższego.

Wyższe świadczenia rodzinne z pomocy społecznej

Planowane w 2015 r. podniesienie kryteriów dochodowych uprawniających do pomocy społecznej oraz świadczeń społecznych zgodnie z ustawą o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 roku następuje w uzgodnieniu z partnerami społecznymi. W dniu 3 czerwca 2015 roku we wspólnym stanowisku trzy reprezentatywne centrale związkowe przedstawiły propozycje wysokości progów dochodowych oraz świadczeń z pomocy społecznej oraz rodzinnych. Zaproponowane przez stronę związkową kwoty uwzględniają poziom Progów Interwencji Socjalnej oszacowanej według cen z roku 2013 przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych oraz indeksację tych progów, tak aby w 2018 roku nie były one niższe od wartości minimum egzystencji we wszystkich typach rodzin.

Wspieranie osób wchodzących na rynek pracy

W odniesieniu do zmian w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy powołanych w raporcie należy wskazać, iż pozytywna ocena wprowadzonych rozwiązań jest przedwczesna, gdyż ustawa obowiązuje zaledwie od roku i nie usunęła dysfunkcji związanych z zasadami przyznawania pomocy (tzn. brak priorytetu przy przeciwdziałaniu bezrobociu długotrwałemu, udzielanie pomocy głównie tym osobom, które zapewnią pełne zabezpieczenie zwrotu udzielonej pomocy, nadzór MF nad FP). Potwierdzeniem mogą być dane GUS oraz MPiPS, zgodnie z którymi w okresie pierwszych
9 miesięcy roku 2014 z aktywnych programów rynku pracy skorzystało 399,4 tys. osób, tj. o 0,9% mniej niż rok wcześniej.

Ochrona zdrowia

NSZZ „Solidarność” wskazuje, że 7 lipca 2015 r. rząd ma podjąć decyzję
o przyjęciu projektu ustawy o zdrowiu publicznym, która w założeniu ma podnieść rangę profilaktyki, a co za tym idzie, zdrowia całego społeczeństwa. Prezydium KK NSZZ „Solidarność” przedstawiło na etapie konsultacji społecznych opinię do projektu ustawy
(w załączeniu).

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie ocenia projekt ustawy
o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych, jednocześnie wnosi poniższe uwagi.

            Projekt ustawy powstał na podstawie założeń, które były przedmiotem konsultacji w 2014 roku. Niestety projekt założeń nie został przesłany w ramach konsultacji do NSZZ „Solidarność”, chociaż porusza istotne kwestie społeczne. Zmiany dotyczą dostępu do informacji o wiarygodności przedsiębiorców, co ma znaczenie również na rynku pracy oraz dla oceny wiarygodności przedsiębiorcy, jako przyszłego pracodawcy. Dodatkowo Ministerstwo Gospodarki przesyłając projekt ustawy, skróciło czas na przedstawienie opinii bez podania przyczyny.

            Zdaniem NSZZ „Solidarność” należy dążyć do stworzenia systemu z jak najpełniejszą informacją o wiarygodności płatniczej przedsiębiorców oraz konsumentów. Spowoduje to podniesienie pewności obrotu gospodarczego, co ma istotne znaczenie dla jakości zatrudnienia pracowników oraz kosztów prowadzenia działalności gospodarczej uczciwych przedsiębiorców. To właśnie niepewność i ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej jest często podawane jako przyczyna szerokiego stosowania umów śmieciowych oraz zaniżania wynagrodzeń pracowników. Z tego względu proponujemy powrót do rozwiązania zaproponowanego na etapie założeń do ustawy, które nie znalazło się w projekcie, polegającego na możliwości przekazywania do biur informacji gospodarczej danych dotyczących wierzytelności o charakterze publicznoprawnym. W naszej ocenie należy piętnować firmy, które nie płacą składek na ubezpieczenie społeczne bądź nie odprowadzają podatków. Informacja ta powinna być bezpłatna i dostępna dla wszystkich tak, aby nie tylko kontrahenci, ale również obecni i przyszli pracownicy mogli sprawdzać wiarygodność firmy. Możliwość przekazywania przez organy publiczne do biur informacji gospodarczej informacji
o przysługujących im wierzytelnościach umożliwiłaby naszym zdaniem znacznie skuteczniejszą windykację należności na rzecz Skarbu Państwa, co leży w interesie budżetu państwa i ograniczy również koszty prowadzenia egzekucji administracyjnej.

Należałoby również uzupełnić możliwość przekazywania informacji do biur
o przekazywanie danych z Państwowej Inspekcji Pracy o niewypłacanych wynagrodzeniach. Informacja ta jest, w naszej ocenie, istotna w określaniu wiarygodności przedsiębiorców. Wprowadzenie takiej możliwości byłoby czynnikiem mobilizującym, a przede wszystkim piętnującym nieuczciwą konkurencję.

NSZZ „Solidarność” proponuje rozszerzyć możliwość przekazywania do biur informacji gospodarczej informacji o bezskutecznych egzekucjach komorniczych
o przekazywanie danych o konsumentach. Projekt ustawy przewiduje takie rozwiązanie jedynie dla dłużników-przedsiębiorców. Informacja o tym, że dany konsument jest niewypłacalny, a egzekucje innych podmiotów wobec niego okazały się bezskuteczne, ma kluczowe znaczenie dla przedsiębiorstwa, a w szczególności dla banku, czy instytucji finansowej, która rozważa udzielenie pożyczki czy kredytu. Nie ma zatem uzasadnienia by przedsiębiorcy nie mieli dostępu do tego rodzaju informacji. Wręcz przeciwnie, ich brak może spowodować, że dany konsument dostanie np. kolejny kredyt konsumencki, którego nie będzie w stanie spłacić, co będzie ze szkodą dla niego samego jak i dla podmiotu udzielającego kredytu konsumenckiego, który nie odzyska swoich pieniędzy. Ponadto koszty tego typu zachowań ponoszą wszyscy, którzy w terminie regulują swoje zobowiązania, bowiem instytucje kredytowe przerzucają koszty niespłaconych zobowiązań na pozostałych konsumentów.

Pozytywnie oceniamy wprowadzenie obowiązku przekazywania danych pomiędzy rejestrami oraz zakwalifikowanie nierzetelnego wpisu jako czynu nieuczciwej konkurencji, co wychodzi naprzeciw potrzebie dostępu do pełnej i rzetelnej informacji o wiarygodności płatniczej konsumentów i przedsiębiorców.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zgłasza następujące uwagi do poselskiego projektuustawy (przedstawiciel wnioskodawców: Dariusz Cezar Dziadzio) o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

W dniu 27 maja 2014 roku do ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy wprowadzono szereg obszernych zmian mających na celu poprawienie efektywności działania publicznych służb zatrudnienia oraz dialogu społecznego. Nadto wprowadzono nowe instrumenty aktywizacyjne, których zadaniem jest pomoc osobom do 30 roku życia w uzyskaniu szybkiego zatrudnienia na dobrych warunkach.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż obecnie nie ma potrzeby wprowadzania nowego instrumentu bez dogłębnej oceny skutków wprowadzonej nowelizacji ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z 2014 r. Wnioskodawcy sami w uzasadnieniu wskazują, że brak jest danych dotyczących sytuacji bezrobotnych do 30 roku życia. Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” dostrzega problem bezrobocia wśród młodych, ale dedykowana pomoc powinna mieć raczej charakter kaskadowy: wprowadzanie nowego instrumentu na bazie oceny efektywności dotychczas wprowadzonych rozwiązań.

Niezależnie od powyższego projekt nowego art. 60e zawiera następujące błędy merytoryczne:

–        przewiduje refundację pracodawcy kosztów ubezpieczenia społecznego osoby do 30 roku życia, podczas gdy rozwiązanie to już istnieje w obowiązującej ustawie i jest uregulowane w art. 60c.           

–        przewiduje przyznanie dofinansowania również w zakresie nagród przyznawanych pracownikowi, podczas gdy udzielana pomoc powinna z natury rzeczy dotyczyć wyłącznie podstawowych składników wynagrodzenia,

–        w zakresie ustalenia wysokości refundacji przewiduje się, że maksymalna pomoc nie może przekroczyć „iloczynu liczby zatrudnionych w miesiącu” oraz minimalnego wynagrodzenia za pracę i składek na ubezpieczenia społeczne, przy czym z przepisu tego nie wynika, co rozumie się pod pojęciem „liczby zatrudnionych w miesiącu”.

–        powyższa uwaga dotyczy również zwrotu „część wynagrodzenia”- w tym zakresie powstaje wątpliwość co do możliwości refundowania w ramach omawianego rozwiązania całego wynagrodzenia, jak również jaka ma to być część, tzn. w jakim stosunku pracodawca ma partycypować w ponoszeniu kosztów zatrudnienia.

Ostatecznie odnieść należy się do skutków finansowych przedstawionej przez posłów propozycji. Z pewnością – skoro instrument ten jest bezwzględnie dedykowany bezrobotnym do 30 roku życia – trudno a priori oszacować ile osób skorzysta z tego instrumentu. Sami wnioskodawcy przyznają w uzasadnieniu, że nie ma obecnie badań dotyczących skali bezrobocia osób do 30 roku życia, a pomimo to szacują, że należy zabezpieczyć w planie finansowym Funduszu Pracy około 3 mld zł. W ocenie wnioskodawców pozwoli to na uzyskanie zatrudnienia przez około 100 tys. osób do 30 roku życia. Jednocześnie brak jest mechanizmu działania w przypadku, gdy liczba ubiegających się o finansowanie znacznie przekroczy zakładane 100 tys. osób. Na marginesie należy zauważyć, iż do obliczeń
w uzasadnieniu projektu ustawy przyjęto wysokości minimalnego wynagrodzenia na poziomie 1800 zł podczas gdy z pisma Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 czerwca 2015 r. wynika, że będzie ono wyższe i od 1 stycznia 2016 r. wynosić będzie co najmniej 1850 zł.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zwraca uwagę, iż sytuacja na rynku pracy może ulec poprawie wyłącznie w przypadku podjęcia istotnych działań opierających się na zwiększeniu środków przeznaczonych na aktywizację osób bezrobotnych wraz z jednoczesnym podwyższeniem wysokości zasiłku dla bezrobotnych do wysokości zapewniających zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych w okresie poszukiwania pracy. Wobec powyższego wprowadzanie nowych instrumentów bez badania obecnie obowiązujących nie przyniesie oczekiwanych rezultatów.