Miesiąc: luty 2014

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, na wniosek Oficyny Wydawniczej „Multico”, wyraża zgodę na użycie nazwy i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” na potrzeby wydawnicze związane z publikacją zatytułowaną: „Polska moja ojczyzna, tom 2”.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, w związku ze zmianą struktury pracodawcy, postanawia wyrejestrować Zakładową Organizację Koordynacyjną NSZZ „Solidarność” w Karpackiej Spółce Gazownictwa sp. z o.o. w Tarnowie, zarejestrowaną pod nr 5 w Krajowym Rejestrze ZOK. 

(do użytku służbowego)

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” przedstawia uwagi do projektu MPiPS założeń  doprojektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw.

 Prezydium KK pozytywnie ocenia projektowane zmiany dotyczące przeniesienia
z rozporządzeń wykonawczych do kodeksu pracy przepisów w zakresie:

1.           szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania
i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego
za urlop (Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia
8 stycznia 1997 r., Dz. U. z 1997 r. Nr 2, poz. 14 ze zm.).

2.           sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r., Dz. U. z 1996 r. Nr 62, poz. 289 ze zm.)

Zaproponowane zmiany są konieczne, zwłaszcza z uwagi na wymogi zawarte
w Konstytucji RP. Zmiany mają polegać głównie na przeniesieniu uregulowań zawartych
w rozporządzeniach do kodeksu pracy. Należy zatem mieć na uwadze, że kodeks pracy może stać się jeszcze mniej czytelnym aktem prawnym niż dotychczas.
W konsekwencji należałoby, projektując ustawę zmieniającą kodeks pracy, zwrócić uwagę na kwestie czytelności i przejrzystości kodeksu pracy jako aktu normatywnego.

Wśród zaproponowanych zmian pojawiły się także zmiany merytoryczne mające na celu usunięcie luk prawnych w przepisach kodeksu pracy oraz wątpliwości interpretacyjnych związanych z tymi przepisami. Trzeba podkreślić, że kwestie stanowiące przedmiot ww. rozporządzeń są istotne z uwagi na to, że dotyczą praw i obowiązków znacznej grupy obywateli. Należy także wymagać, aby w sposób szczegółowy analizować możliwe skutki regulacji mając na względzie fakt komplikacji materii dotyczącej czasu pracy i jego rozkładów oraz wynagradzania w połączeniu z liczbą przepisów dotyczących możliwych przyczyn i podstaw tzw. nieobecności. Dodać wypada, że kwestie objęte przedmiotem projektu założeń mają szczególny wymiar praktyczny. Ewentualne zmiany powinny zatem zostać wnikliwie przeanalizowane pod względem niekorzystnych skutków prawnych dla pracowników.

Odnosząc się do zaproponowanych zmian merytorycznych należy podkreślić, że projekt założeń do ustawy jest ogólny i nieprecyzyjny. Toteż poczynienie szczegółowych uwag do zaproponowanych zmian będzie możliwe dopiero na etapie przełożenia projektu założeń na projekt ustawy.

Mimo, jednak ogólności w zakresie zaproponowanych zmian Prezydium KK NSZZ „Solidarność” zgłasza następujące uwagi do projektu założeń. 

·       W zakresie zmian do kodeksu pracy dotyczących urlopu wypoczynkowego, wynagrodzenia urlopowego, ekwiwalentu za niewykorzystany urlop (pkt 2.1.4). proponuje się przenieść z rozporządzenia przepisy określające, jakie składniki wynagrodzenia pracownika nie są uwzględniane przy ustalaniu wynagrodzenia urlopowego i ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany w całości albo
w części urlop wypoczynkowy (§ 6 rozporządzenia). W związku z tą zmianą proponuje się usunąć z katalogu składników wynagrodzenia określonych w § 6 rozporządzenia pkt. 7a w brzmieniu „kwoty wyrównania do wynagrodzenia za pracę do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę”. Proponowana zmiana może jednak budzić poważne wątpliwości w praktyce. W związku z powyższą zmianą wydaje się zasadna bardziej wnikliwa analiza i opis możliwych skutków zmiany przez projektodawcę. Skutki wprowadzenia tej zmiany mogą być negatywne dla pracowników. W związku z powyższym NSZZ „Solidarność”  negatywnie ocenia proponowaną zmianę.

·       W odniesieniu do propozycji 2.1.5. polegającej na uzupełnieniu przepisu art. 171 k.p. tak, by wynikało z niego, iż wysokość ekwiwalentu odpowiada wysokości wynagrodzenia urlopowego, należy ocenić pozytywnie. Jest to uzasadnione ze względu na fakt, że pojęcie „wynagrodzenie urlopowe” funkcjonuje od bardzo dawna w sposób niesformalizowany (w doktrynie i orzecznictwie).

·       W odniesieniu do propozycji 2.1.6. usunięcie luki należy ocenić pozytywnie, przy czym z punktu widzenia interesu pracowników należałoby wprowadzić zasadę, zgodnie z którą decyduje przynajmniej jeden dzień wyższego wymiaru etatu
w miesiącu, aby liczyć go za cały miesiąc pracy w takim wymiarze etatu – dla celów urlopowych. 

W zakresie proponowanych zmian dotyczących ustalania wynagrodzenia za pracę
i wynagrodzenia za czas niewykonywania pracy (pkt 2.2.1.) Prezydium KK uważa, że proponowana zmiana nie została w sposób dostateczny przeanalizowana
z punktu widzenia ochrony interesów pracowników. W szczególności, należałoby dokonać oceny proponowanej regulacji z uwagi na konieczność zapewnienia ich spójności z przepisami w zakresie świadczeń z ubezpieczenia chorobowego, jak również ocenić zmianę z punktu widzenia nowelizacji kodeksu pracy w zakresie czasu pracy (ustawa z dnia 12 lipca 2013 r. zmieniająca kodeks pracy i ustawę
o związkach zawodowych Dz. U. 2013, poz. 896). Projektodawca powołując się na art. 130 k.p. nie dostrzega, że dotyczy on ustalania wymiaru czasu pracy w okresie rozliczeniowym, a nie miesięcznym. Nie można także zgodzić się z  twierdzeniem, że art. 80 k.p. koliduje z § 11 rozporządzenia. Na tle długich okresów rozliczeniowych powstaje problem pracowników wynagradzanych stawką miesięczną w miesiącach, w których pracownik nie pracuje lub pracuje
w mniejszym wymiarze. W piśmiennictwie został wyrażony pogląd, iż pomiędzy art. 80 k.p. a § 11 powołanego rozporządzenia nie zachodzi sprzeczność. Z art. 80 k.p. nie można wyprowadzać związku pomiędzy liczbą przepracowanych godzin
w każdym miesiącu a wysokością wynagrodzenia za ten miesiąc
(Zob. A. Sobczyk, Wynagrodzenie a rozkład czasu pracy, PiZS 4/2005, s. 34). Należy także rozważyć czy nie dojdzie do niespójności proponowanych rozwiązań z ustawą z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa tzw. ustawą zasiłkową. Według
art. 36 ust. 3 tej ustawy podstawę wymiaru zasiłku chorobowego za jeden dzień niezdolności do pracy stanowi jedna trzydziesta część wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” negatywnie opiniuje przedłożony Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów w ramach programu „Czyste powietrze
dla Europy” [CAFE].

Chociaż NSZZ „Solidarność” popiera działania podejmowane w zakresie redukcji zanieczyszczeń powietrza, to jednak uważamy, że z uwagi na spodziewaną skalę
i zakres oddziaływania programu CAFE na przyszłe warunki życia społeczeństwa oraz gospodarkę, decyzja o wyrażeniu zgody na jego wdrożenie powinna być oparta na wiarygodnych analizach zagrożeń i ocenie kosztów oraz dokładnej ocenie skutków społeczno-gospodarczych

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” po przeanalizowaniu otrzymanych dokumentów wyraża opinię, iż propozycje zawarte w Komunikacie Komisji Europejskiej „Ramy polityczne na okres 2020–2030 dotyczące klimatu i energii na okres 2020-2030” powinny być bezwzględnie odrzucone przez rząd RP. Przedłożenie nowej unijnej polityki klimatycznej powinno być poprzedzone rozliczeniem obecnej polityki w zakresie skuteczności realizacji nie tylko przyjętych celów mierzalnych 3 x 20 %, ale też jej skutków w zakresie bezpieczeństwa energetycznego, pewności dostaw energii, cenowej dostępności energii, jak i efektów dla rozwoju gospodarczego i miejsc pracy. Mimo, że większość analiz
i faktów wskazuje na negatywne skutki społeczno–gospodarcze polityki klimatycznej, Komisja Europejska nadal forsuje podejście, które prowadzi do poważnego zagrożenia konkurencyjności całej gospodarki UE, a w wielu krajach, w tym w Polsce, może stać się skuteczną barierą dla rozwoju gospodarczego i społecznego.

Prezydium KK NSZZ „Solidarność” negatywnie opiniuje rządowy projektzałożeń projektu ustawy o zmianie ustawy o usługach płatniczych oraz ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym z dnia 27 stycznia 2014 r w zakresie uchylenia przepisów, nakładających wymóg ochrony środków pieniężnych i ustanowienia w jego miejsce przepisu wskazującego na możliwość ochrony środków pieniężnych otrzymanych od użytkowników, w celu wykonania transakcji płatniczych przez biuro usług płatniczych. Jest to rozwiązanie, które budzi wątpliwości ze względu na potencjalne ograniczenie ochrony klientów korzystających
z tych usług. Głównie są to emeryci, renciści i osoby o niskich dochodach.

Zmiany zasad funkcjonowania biur usług płatniczych mogą spowodować z jednej strony wzrost niepewności co do bezpiecznego powierzenia usług tego typu biurom,
a jednocześnie brak jest na tym etapie projektowania propozycji, które wskazywałyby, że polityka samych biur usług płatniczych będzie prowadzona z zachowaniem odpowiednich zasad bezpieczeństwa. Obawiamy się także, czy informowanie o posiadaniu lub braku zabezpieczenia przez biura usług płatniczych będzie odpowiednie zważywszy, że klientami biur są najczęściej osoby starsze (emeryci lub renciści). Mamy wątpliwości czy rezygnacja z nadzoru KNF i deregulacja działalności nie przyczyni się do zwiększenia nadużyć.

            Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” podtrzymuje swoje negatywne stanowisko dotyczące zmian w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Zgłoszone dotychczas uwagi dotyczą w części także otrzymanych projektów rozporządzeń Ministra Pracy i Polityki Społecznej tj.:

1.       rozporządzenia w sprawie profilowania pomocy dla bezrobotnego

2.       rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków oraz trybu i sposobów                 prowadzenia usług rynku pracy,

3.       rozporządzenia w sprawie wzoru wniosku o akredytację do prowadzenia                       pośrednictwa pracy w ramach sieci EURES,

4.       rozporządzenia w sprawie programów specjalnych,

5.       rozporządzenia w sprawie szczegółowego sposobu i trybu przyznania                          środków z Krajowego Funduszu Szkoleniowego,

6.       rozporządzenia w sprawie rad rynku pracy,

7.       rozporządzenia w sprawie dodatku do wynagrodzenia dla pracowników                          publicznych służb zatrudnienia oraz Ochotniczych Hufców Pracy.

              Wymienione powyżej projekty rozporządzeń przygotowano w sposób niestaranny. Zawierają one odesłanie do nieobowiązujących aktów prawnych tj. rozporządzeń Komisji Europejskiej dotyczących pomocy de minimis. Ponadto projekty przedstawiono do konsultacji pomimo tego, że do chwili obecnej nie przygotowano ostatecznego brzmienia projektu ustawy o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz niektórych innych ustaw. Zdaniem Prezydium KK projekty aktów wykonawczych z zasady powinny podlegać konsultacjom społecznym dopiero po ustaleniu ostatecznego brzmienia projektu ustawy, która ma stanowić upoważnienie i podstawę do ich wydania. Powyższe jest uzasadnione tym bardziej, że w projekcie rozporządzenia w sprawie profilowania pomocy dla bezrobotnego już na obecnym etapie nie realizuje się upoważnienia w zakresie sposobu postępowania w ramach określonego profilu pomocy. Stanowi to istotną wadę formalnoprawną projektu.

         Odnosząc się szczegółowo do poszczególnych projektów rozporządzeń MPiPS  Prezydium Komisji Krajowej zgłasza następujące uwagi.

1.     Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie profilowania                                pomocy dla bezrobotnego.

W §7 projektu rozporządzenia wskazuje się na trzy profile pomocy bezrobotnym. Tymczasem projekt ustawy zakłada istnienie profilu nie dokonując jakiegokolwiek rozróżnienia w tym zakresie.W pierwszej kolejności wskazać należy, że wprowadzanie tak daleko idącego rozwinięcia przepisów ustawowych jest niedopuszczalne. Następuje w tym przypadku uregulowanie materii ustawowej rozporządzeniem. Niezależnie od powyższego, nawet w samej treści projektu rozporządzenia, nie dookreślono jaki zakres pomocy w danym profilu miałby zostać udzielony bezrobotnemu. Bez takiego dookreślenia nie jest możliwe dokonanie oceny całego omawianego zapisu projektu rozporządzenia, który jest jednym z najistotniejszych jego elementów.

2.     Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie programów                                specjalnych.

Prezydium KK poddaje pod wątpliwość celowość wprowadzenia projektu rozporządzenia w sprawie programów specjalnych, skoro wnioskodawca sam
w ramach oceny skutków stwierdza, że regulacje zawarte w projekcie nie będą miały wpływu na rynek pracy. Ponadto w § 2 pkt 3 projektu nie zobowiązano urzędu pracy do uwzględnienia w ramach analizy sytuacji osób bezrobotnych lub poszukujących pracy, danych zawartych w ppkt od 1 do 7 tego przepisu. Obecne brzmienie stwarza w tym zakresie całkowitą dowolność działania urzędu, co może okazać się bardzo niekorzystne dla beneficjentów, gdyż diagnoza dotycząca sytuacji zawodowej bezrobotnych będzie de facto jedyną podstawą opracowania programu specjalnego.

3.     Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie rad rynku pracy.

Prezydium KK podtrzymuje negatywne uwagi dotyczące funkcjonowania rad rynku pracy zgłoszone w decyzji Prezydium KK nr 140/2013 z 26.03.2013 r.,
w zakresie niezrównoważonego składu osobowego rad, jak również nieprecyzyjnego określenia ich kompetencji zwłaszcza na poziomie powiatu.

4.     Rozporządzenie w sprawie dodatku do wynagrodzenia dla pracowników publicznych           służb zatrudnienia oraz Ochotniczych Hufców Pracy

Prezydium KK zwraca uwagę na nierozwiązany problem dotyczący brzmienia
§ 4 ust. 2 projektu. W ramach przedstawionego projektu wnioskodawca nie przewiduje już katalogu przesłanek wyłączających przesunięcie okresu oceny
w kontekście przyznania dodatku do wynagrodzenia, a w szczególności przesłanki sprawowania funkcji związkowej. W miejsce dotychczasowego zapisu proponuje się natomiast wprowadzenie ogólnego stwierdzenia w postaci braku możliwości podjęcia decyzji przez pracodawcę, co stanowi rozwiązanie stwarzające możliwość nadinterpretacji i nadużyć ze strony pracodawcy. Proponowane brzmienie przepisu stwarza zagrożenie dyskryminacji pracowników ze względu na przynależność związkową, albowiem przesunięcie okresu oceny wynikające
z pełnienia funkcji związkowych może łączyć się ze wstrzymaniem wypłaty dodatku do wynagrodzenia.

           Mając na uwadze powyższe, należy przywrócić katalog przesłanek wykluczających możliwość przesunięcia oceny oraz dodać do nich kolejną przesłankę w postaci wykonywania czynności związanych z pełnieniem funkcji związkowych.