Dzień: 2014-01-16

Prezydium KK NSZZ „Solidarność” pozytywnie opiniuje Wniosek – Zalecenie Rady
w sprawie ram jakości dla staży – COM (2013) 857. Wszystkie cele opisane w ramach wniosku są słuszne i zmierzają w konsekwencji do poprawy jakości i wzrostu zatrudnienia osób młodych.

Staże powinny prowadzić do łatwego dostępu do zatrudnienia, jednakże w tym celu muszą zapewniać wysokiej jakości standardy, a zwłaszcza odpowiednie warunki pracy.
W Polsce obecnie staże stanowią bardzo często dla pracodawców zastępczą możliwość pozyskiwania osób do pracy niskim kosztem. Co więcej bezpłatne bądź rażąco nisko płatne staże są bezkonkurencyjne wobec zatrudnienia pracowników na pełny etat. Jest to zjawisko powszechne i niedopuszczalne, które powinno zostać bezwzględnie wyeliminowane, jako
że nie tylko przyczynia się do niskiego wskaźnika zatrudnienia młodych, ale ogólnie ma negatywny wpływ na tenże wskaźnik we wszystkich grupach wiekowych – bez względu
na płeć.

Odnosząc się do wniosku Rady oraz mając na uwadze powyższe w warunkach polskich konieczne jest przede wszystkim wprowadzenie stałego nadzoru publicznych służb zatrudnienia nad stażystami, w tym weryfikacja zadań im powierzanych przez pracodawców
i wykonanych oraz zapewnienie ciągłości finansowania działań na rzecz osób poszukujących pracy, uwzględniającego środki Europejskiego Funduszu Społecznego.  

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zgłasza następujące uwagi
do projektu założeń do ustawy o monitoringu wizyjnym.

W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę, że projektowana regulacja ma obejmować sprawy, które obecnie nie są w sposób kompleksowy unormowane i z tego względu za celowe należy uznać doprecyzowanie przepisów w zakresie monitoringu wizyjnego. Analiza przedmiotowych założeń prowadzi jednak do wniosku, że ochrona danych osobowych pracowników rejestrowanych bądź w inny sposób przetwarzanych
w procesie monitoringu wizyjnego może być niewystarczająca. W szczególności wątpliwość wzbudza zaliczenie zakładów pracy do zamkniętej przestrzeni przeznaczonej do użytku publicznego. Zakłady pracy traktowane mają być tak samo jak np. sklepy czy budynki użyteczności publicznej. Bez wątpienia sklep i budynek użyteczności publicznej to także zakład pracy dla zatrudnionych w nim pracowników. Jednakże miejsca takie mają pomieszczenia ogólnodostępne dla klientów (np. hala sklepowa, hol biura), z ograniczonym dostępem (np. biura) oraz zamknięte dla osób z zewnątrz (np. stołówki, pokoje socjalne). Wskazane wydaje się wyodrębnienie i osobne uregulowanie kwestii monitoringu wizyjnego w zakładzie pracy z uwzględnieniem poszanowania prywatności, godności i dóbr osobistych pracowników w budynku jako miejscu pracy. Monitoring wizyjny nie może być stosowany we wszystkich pomieszczeniach zakładu pracy, w szczególności zaś powinien być zakładany w uzgodnieniu z działającymi w zakładzie organizacjami związkowymi. Ponadto,
w odniesieniu do monitoringu w zakładach wskazany wydaje się nadzór nad nim Państwowej Inspekcji Pracy.

Zakład pracy to przestrzeń, w której pracownicy spędzają dużą część dnia. W całości, zakład to nie jest miejsce publiczne, ogólnodostępne dla wszystkich jak np. hala sklepu wielkopowierzchniowego, gdzie klienci pojawiają się na chwilę, a opuszczając go po godzinie stają się wolni od monitoringu wizyjnego. Pracownicy spędzają w pracy najczęściej 8 godzin dziennie i ich permanentna obserwacja w tym czasie może powodować w dłuższym okresie rozstrój zdrowia i zaburzenia psychosomatyczne spowodowane lękiem i stresem wynikającym z ciągłego ich monitoringu. Z tego względu tworząc przyszłe regulacje
w zakresie monitoringu wizyjnego należy większą uwagę poświęcić zakładom pracy
i pracownikom.

Zasadne wydaje się ponadto szczegółowe unormowanie zasad dostępu i wglądu
do danych zawierających nagrany wizerunek pracownika. Przedstawiony do konsultacji projekt założeń nie wyjaśnia, w jaki sposób pracownik, którego wizerunek będzie nagrywany przez pracodawcę miałaby korzystać z prawa wglądu do zebranych nagrań. Wydaje się,
że ogólne odesłanie do ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych
(Dz. U. z 2002 r., Nr 101, poz. 926) nie będzie w tym zakresie wystarczające. Na marginesie warto zwrócić uwagę, że projektowana regulacja nie uprawnia także organizatorów
i uczestników zgromadzeń np. pikiet, happeningów ulicznych itp. do wglądu do obrazu zarejestrowanego w systemach monitoringu wizyjnego. Przepisów w tym zakresie nie znajdziemy także w ustawie z dnia 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (Dz. U. z 2013 r., poz. 611), do której odwołuje się projekt założeń w zakresie rejestrowania obrazu.  

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” postanawia złożyć skargę
do Komisji Europejskiej w przedmiocie niezgodności przepisów o czasie pracy – art. 129 § 2
i art. 150 § 3 i 4 Kodeksu pracy wprowadzonych na mocy ustawy nowelizacyjnej z dnia
12 lipca 2013 r., z Dyrektywą 2003/88/WE Parlamentu Europejskiego i Rady.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” opiniuje negatywnie Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów – "Unijne ramy jakości na rzecz przewidywania zmian
i restrukturyzacji" (COM(2013)882) z 13 grudnia  2013 r. w związku z faktem, że nie stanowi on właściwej odpowiedzi na wniosek przedstawiony przez Parlament Europejski
w dniu 15 stycznia 2013 r. w jego rezolucji w sprawie informowania pracowników
i konsultowania się z nimi, przewidywania restrukturyzacji i zarządzania nią.

W rezolucji Parlament zwraca się do Komisji, by w oparciu o art. 225 Traktatu
o funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz po przeprowadzeniu konsultacji z partnerami społecznymi, przedstawiła wniosek w sprawie aktu prawnego dotyczącego informowania pracowników i konsultowania się z nimi, przewidywania procesu restrukturyzacji oraz zarządzania nim, w oparciu o szczegółowe – określone w załączniku zalecenia.

Prezydium KK zwraca uwagę, że Komunikat nie zawiera propozycji takiego aktu prawnego. Nie można bowiem uznać za nią informacji o rozważeniu ewentualnej konsolidacji trzech dyrektyw dotyczących zaangażowania pracowników. Zaproponowanie w Komunikacie zwykłego katalogu „dobrych praktyk” jest dalece niewystarczającą odpowiedzią na wyzwania związane z permanentną restrukturyzacją przedsiębiorstw europejskich.

Prezydium KK przypomina, że europejskie związki zawodowe wielokrotnie formułowały swoje oczekiwania w odniesieniu do stworzenia europejskich ram prawnych na rzecz przewidywania zmian oraz zarządzania społecznymi skutkami restrukturyzacji.  Dotyczą one następujących kwestii:

–        Dostęp do szkolenia zawodowego i kształcenia ustawicznego jako indywidualne prawo pracownika, ustalane w ramach programów szkoleniowych  negocjowanych na poziomie przedsiębiorstwa oraz w wymiarze sektorowym;

–        Zapewnienie przedsiębiorstwom możliwość długoterminowego strategicznego planowania
w odniesieniu do zatrudnienia oraz oczekiwanych kwalifikacji personelu; jest to kluczowe dla wykreowania rzeczywistej europejskiej polityki przemysłowej bazującej na innowacyjności i tworzeniu nowych sektorów oraz miejsc pracy;

–        Wzmocnienie prawa do informowania, konsultowania oraz partycypacji pracowników jako głównego elementu systemu efektywnego i bezpiecznego zarządzania zmianami; oznacza to włączenie pracowników na bardzo wczesnym etapie w procesy decyzyjne związane z restrukturyzacją;

–        Stworzenie ram prawnych dla ponadnarodowych negocjacji zbiorowych oraz układów ramowych zawieranych na poziomie przedsiębiorstwa ponadnarodowego jako reakcja na rosnące znaczenie restrukturyzacji o wymiarze ponadgranicznym;

–        Zapewnienie mechanizmów wsparcia dla pracowników będących ofiarami zmian gospodarczych, które minimalizować będę skutki  zatrudnieniowe i społeczne działań restrukturyzacyjnych.

Prezydium KK zwraca uwagę, że postulaty te odpowiadają też potrzebom polskiego rynku pracy oraz polskich pracowników, od 25 lat narażonych na negatywne skutki działań restrukturyzacyjnych. Dlatego oczekujemy od rządu RP uwzględnienia naszych uwag przy formułowaniu swojego stanowiska.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zgłasza kandydaturę Pani Elżbiety Wielg na członka oraz kandydaturę Pana Jakuba Szmita na zastepcę członka Prekomitetu Monitorującego Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020.