Dzień: 2013-11-26

Decyzja do użytku służbowego

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” nie wnosi uwag
do projektu rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie powołania Międzyresortowej Komisji do Spraw Najwyższych Dopuszczalnych Stężeń i Natężeń Czynników Szkodliwych
dla Zdrowia w Środowisku Pracy.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” w związku z ustawą o uchyleniu ustawy o narodowych funduszach inwestycyjnych i ich prywatyzacji oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. 2012.596), skreśla z rejestru:

–     Międzyzakładową Komisje Koordynacyjną przy V Narodowym Funduszu Inwestycyjnym zarejestrowaną pod nr 2 w Krajowym Rejestrze MKK Spółek NFI,

–       Międzyzakładową Komisje Koordynacyjną przy XIII Narodowym Funduszu Inwestycyjnym zarejestrowaną pod nr 3 w Krajowym Rejestrze MKK Spółek NFI,

–       Międzyzakładową Komisje Koordynacyjną przy IX Narodowym Funduszu Inwestycyjnym zarejestrowaną pod nr 4 w Krajowym Rejestrze MKK Spółek NFI,

–       Międzyzakładową Komisje Koordynacyjną przy IV Narodowym Funduszu Inwestycyjnym zarejestrowaną pod nr 5 w Krajowym Rejestrze MKK Spółek NFI,

–       Międzyzakładową Komisje Koordynacyjną przy VI Narodowym Funduszu Inwestycyjnym zarejestrowaną pod nr 6 w Krajowym Rejestrze MKK Spółek NFI,

–       Międzyzakładową Komisje Koordynacyjną przy VIII Narodowym Funduszu Inwestycyjnym zarejestrowaną pod nr 7 w Krajowym Rejestrze MKK Spółek NFI,

–       Międzyzakładową Komisje Koordynacyjną przy XIV Narodowym Funduszu Inwestycyjnym zarejestrowaną pod nr 8 w Krajowym Rejestrze MKK Spółek NFI,

–       Międzyzakładową Komisje Koordynacyjną przy II Narodowym Funduszu Inwestycyjnym zarejestrowaną pod nr 9 w Krajowym Rejestrze MKK Spółek NFI,

–       Międzyzakładową Komisje Koordynacyjną przy XV Narodowym Funduszu Inwestycyjnym zarejestrowaną pod nr 10 w Krajowym Rejestrze MKK Spółek NFI,

–       Międzyzakładową Komisje Koordynacyjną przy X Narodowym Funduszu Inwestycyjnym zarejestrowaną pod nr 12 w Krajowym Rejestrze MKK Spółek NFI.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” negatywnie ocenia sposób konsultowania programu badań statystycznych statystyki publicznej z powodu krótkiego terminu konsultacji oraz braku odpowiedniej polityki informacyjnej GUS-u w zakresie zgłaszanych przez Związek uwag oraz propozycji, a w szczególności niewskazywania
w okresie programowania jasnych kryteriów i priorytetów wyboru zakresu tematycznego badań, analiz i opracowań statystycznych.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zwraca uwagę, że zaproponowana przez GUS nowelizacja ustawy o statystyce publicznej będzie miała daleko idące konsekwencje w zakresie trybu przyjmowania badań statystycznych w następnych latach,
co zostało ocenione negatywnie w Decyzji Prezydium KK nr 171/2013 z dnia
15 października br.

Prezydium KK proponuje objęcie badaniami statystyki publicznej następujących zagadnień.

W dziele 1.23. RYNEK PRACY objąć badaniem również wynagrodzenia osób wykonujących pracę na podstawie umowy cywilnoprawnej, nie zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, w ujęciu miesięcznym i godzinowym. Badanie powinno dotyczyć osób, które uzyskały dochody z tytułu umowy cywilnoprawnej wraz z rozkładem wysokości wynagrodzenia w podziale na: wynagrodzenie poniżej płacy minimalnej, w wysokości płacy minimalnej, krotność płacy minimalnej.

Zgodnie z dostępnymi danymi osób takich jest około 900 tysięcy. Do wynagrodzeń tej grupy osób nie ma zastosowania ustawa o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Z powodu znacznej skali zjawiska, ważne jest aby posiadać informacje o wysokości wynagrodzeń uzyskiwanych przez te osoby.

Ponadto proponujemy wykonanie badań dotyczących liczby osób pobierających wynagrodzenie na poziomie nieprzekraczającym minimalnego wynagrodzenia, w tym
w jednostkach o liczbie pracujących do 9 osób, oraz ustalenia w badaniach liczby osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, które nie zatrudniają żadnego pracownika.

W dziale 1.25. RODZINA, WARUNKI BYTU LUDNOŚCI, POMOC SPOŁECZNA,
w punkcie 1.25.12(069) Zjawisko ubóstwa oraz procesy wykluczenia społecznego – wnioskujemy
o poszerzenie badania o wskazanie liczby osób/gospodarstw domowych żyjących w ubóstwie, gdzie członkowie rodziny są zatrudnieni, wraz ze wskazaniem podstawy zatrudnienia: umowa
o pracę, lub umowa cywilnoprawna.

Propozycja ma na celu zwrócenie uwagi na narastające zjawisko biednych – pracujących.

W dziale 1.21. LUDNOŚĆ, PROCESY DEMOGRAFICZNE w punkcie 1.21.09(036) Zgony. Umieralność. Trwanie życia – badaniem należy również objąć kategorie trwania życia
w dobrym zdrowiu. Bez tego typu danych nie jest możliwe zaprojektowanie polityki państwa obejmującej w sposób właściwy zarówno długość trwania czasu aktywności zawodowej obywateli jak również wieku emerytalnego.

Prezydium KK podtrzymuje negatywną opinię dotyczącą badań 1.04.08(029) – Struktury organizacyjne związków zawodowych. Zgodnie ze stanowiskiem wyrażonym
w czerwcu br. razem z Forum Związków Zawodowych oraz OPZZ, istotą działania związków zawodowych jest przede wszystkim ochrona praw i wolności ludzi pracy. Skuteczność tych działań uzależniona jest od potencjału, jaki może on wykorzystać dla osiągnięcia celu. Zatem jest oczywiste, że związki zawodowe są zainteresowane wzmacnianiem siły swojego oddziaływania.

Nie służy temu celowi zaproponowany kierunek badań koncentrujący się na sferze organizacyjno-ekonomicznej. Obawiamy się, iż wiedza pozyskana w jego wyniku – nawet tylko statystyczna – w prosty sposób przełoży się na informacje, które mogą być wykorzystane przeciwko związkom i osłabić ich pozycje negocjacyjne w relacjach z innymi partnerami społecznymi. Przyjęcie takiego modelu badania prowadzi do poznania wyłącznie struktur i instytucji. Tymczasem potencjał obywatelski społeczeństwa, który ma być przedmiotem badania, odnosi się do struktur i instytucji tylko w bardzo ograniczonym zakresie.

Potencjał obywatelski, to przede wszystkim gotowość obywateli do spontanicznego łączenia sił i środków dla realizowania celów mających urzeczywistniać wspólne wartości. Tym samym rozpoznanie potencjalności jako takiej, nie jest możliwe przy zastosowaniu pozytywnej metody badawczej. Co więcej, poznanie pozytywne może posłużyć wyłącznie jednemu celowi, którym jest przejęcie przez państwo kontroli nad rozpoznanymi, zinstytucjonalizowanymi formami aktywności obywatelskiej i tym samym oderwanie ich od ich bazy społecznej. Skutek takiego badania może być tylko destruktywny i wpłynąć na dalszy wzrost alienacji społecznej obywatela.

Dlatego zaproponowaliśmy zmianę metody badawczej na negatywną. Dzięki rozpoznaniu i zdefiniowaniu zjawisk ograniczających potencjał obywatelski, możliwe jest po pierwsze jego realne rozpoznanie, a po wtóre umożliwi podjęcie walki ze zjawiskiem atomizacji społeczeństwa. Nie bez znaczenia dla naszego stanowiska jest również fakt, iż aktualne doświadczenia związków zawodowych w relacji z pracodawcami, szczególnie
w zakresie powoływania nowych organizacji są w przeważającej części negatywne. I tu także obawiamy się, że wiedza uzyskana w rezultacie badania będzie wywierała pejoratywny wpływ na rozwój ruchu związkowego w Polsce.

Wobec faktu objęcia badaniem związków zawodowych, organizacje pracodawców jako partner społeczny, powinny podlegać takim samym badaniom statystycznym jak związki zawodowe. Ponadto dla przejrzystości działania państwa, badaniu statystycznemu dodatkowo powinno podlegać wsparcie państwa wraz ze wskazaniem wysokości otrzymywanej pomocy publicznej dla objętych badaniem podmiotów, rozumianej również jako ulgi podatkowe.

Wobec powyższego Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” proponuje
w części 1.04. GOSPODARKA SPOŁECZNA z punktu 1.04.02(025) Organizacje pracodawców oraz samorządu gospodarczego i zawodowego  usunąć – organizacje pracodawców i przenieść je do punktu 1.04.08(029) nadając mu brzemienie: Działalność partnerów społecznych: organizacji pracodawców i związków zawodowych i jej uwarunkowania społeczno‑ekonomiczne.

Cel badania – uzyskanie informacji charakteryzujących organizacje pracodawców, określenie ich potencjału ekonomicznego i społecznego, skali oraz warunków prowadzonej działalności.

Uzyskanie informacji służących ustaleniu liczby działających jednostek organizacyjnych podmiotów objętych badaniem, charakterystyka ich działalności statutowej i barier w jej prowadzeniu, warunki prowadzenia działalności wynikające ze społecznej i ekonomicznej bazy.

Wyniki badania zostaną wykorzystane do:

–        aktualizacji bazy jednostek statystycznych w zakresie stanu aktywności prawno‑ekonomicznej partnerów społecznych oraz ustalenie ich rodzajów i powiązań między nimi;

–        rachunków narodowych;

–        opracowania rachunku satelitarnego sektora non‑profit,

–        zbiorczego opisu działalności organizacji pracodawców i związków zawodowych
i jej uwarunkowań w ramach sektora non‑profit.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” nie wnosi uwag do projektu rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 24 października 2013 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie refundowania ze środków Funduszu Pracy wynagrodzeń wypłacanych młodocianym pracownikom.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zgłasza następujące uwagi do projektu Programu „Solidarność pokoleń. Działania dla zwiększenia aktywności zawodowej osób w wieku 50+”.

Celem Programu jest osiągnięcie w perspektywie do 2020 r. wskaźnika zatrudnienia osób w wieku 55-64 lata na poziomie 50%.

Program zakłada podjęcie działań na wszelkich płaszczyznach od aktywizacji zawodowej do poprawy usług medycznych, poszerzenia szkoleń, promowania istniejących już instrumentów rynku pracy. Poziom ogólności sformułowanych działań nie pozwala na rzetelną ocenę ich realności i wpływu na rynek pracy. Uszczegółowienie zapisów interwencji kierunkowych dla poszczególnych priorytetów wymienionych w Programie zostanie zawarte w dokumencie implementacyjnym nazwanym „DI”, obejmującym podstawowe informacje, takie jak okres realizacji zadania, zasady jego finansowania, konkretny opis działania kierunkowego. Należy zwrócić uwagę, iż dokument implementacyjny powinien być przedmiotem konsultacji społecznych i to już na etapie przedstawiania samego Programu „Solidarność pokoleń”.

Powszechna jest opinia, o czym świadczy także diagnoza zawarta w projekcie Programu, że stan zdrowia jest jedną z głównych barier uniemożliwiających lub utrudniających aktywność zawodową i społeczną osób w wieku 50+. Zdrowie powinno być priorytetem polityki państwa, dlatego należy w tym celu skoordynować działania wszystkich resortów, a także instytucji mających wpływ na zdrowie Polaków. Wśród priorytetów polityki zdrowotnej należy wymienić m.in. ograniczenie zachorowalności i umieralności
z powodu chorób krążenia, nowotworów, przewlekłych chorób zakaźnych oraz poprawę stanu zdrowia psychicznego Polaków. Niezbędne jest podjęcie intensywnych działań
w zakresie szybkiej i skutecznej rehabilitacji, szczególnie po urazach, zawałach i udarach. Prezydium KK NSZZ „Solidarność” z niepokojem wskazuje, że zaproponowane w projekcie Programu, działania w zakresie poprawy zdrowia obywateli są daleko niewystarczające, skupiając się głównie na działaniach promocyjnych profilaktyki zdrowotnej oraz upowszechnianiu idei aktywnego i zdrowego starzenia się. Dane Eurostat’u potwierdzają, że w latach 2005-2010 wydłużyło się o 1 rok trwanie życia 65 latków w Polsce. Jednocześnie wraz z wydłużeniem trwania życia obniżył się czas ich życia w zdrowiu o niemal 3 lata. Postulujemy zatem kontynuowanie tych badań w kolejnych latach oraz równolegle,
o podjęcie odpowiednich działań prowadzących do poprawienia stanu opieki zdrowotnej dla osób w wieku 50+.

Nie można zgodzić się z przyjętym w opiniowanym projekcie założeniem, że im większa jest dostępność świadczeń społecznych, tym większa jest dezaktywizacja zawodowa osób 50+. Założenie to jest całkowicie błędne  z uwagi na to, że poziom świadczeń społecznych w Polsce nie pozwala na zapewnienie warunków bytowych powyżej minimum egzystencji. Nikt nie będzie dobrowolnie godził się na warunki życiowe poniżej tego minimum i należy stwierdzić, że korzystanie ze świadczeń społecznych jest w Polsce traktowane przez ich beneficjentów jako ostateczność wynikająca z realiów rynku pracy
i bezradności rządu w zakresie prowadzenia działań na rzecz aktywizacji zawodowej osób znajdujących się w trudnej sytuacji na rynku pracy.

Prezydium KK NSZZ „Solidarność” negatywnie opiniuje więc, przyjęty w projekcie
Cel 6 „Ograniczenie korzystania z transferów społecznych osób w wieku  przedemerytalnym”. Zwracamy uwagę, że w MPiPS powstaje dodatkowy dokument programowy w zakresie zwalczania ubóstwa i wykluczenia społecznego pod nazwą „Krajowy Program Przeciwdziałania Ubóstwu i Wykluczeniu Społecznemu 2020. Nowy wymiar aktywnej integracji” (KPPUiWS). Celem KPPUiWS jest ograniczenie ubóstwa
i wykluczenia społecznego poprzez działania zmierzające do zwiększenia gotowości do podejmowania pracy, a tym samym poprawy zatrudnienia (w efekcie zmniejszenia liczby osób ubogich do 2020 roku o 1,5 mln osób). Zamiar ograniczania korzystania z transferów społecznych osób w wieku przedemerytalnym jest sprzeczny z celem KPPUiWS, jakim jest ograniczenie ubóstwa i wykluczenia społecznego.

W Programie stwierdzono, iż nie jest możliwe dokładne określenie środków finansowania działań w ramach przyjętych priorytetów oraz, że dane przedstawione
w rozdziale 7 Programu mają charakter szacunkowy. NSZZ „Solidarność” zwraca uwagę,
że nawet w ramach szacunkowych kwot finansowania nie przedstawiono w projekcie Programu zasad jakimi posłużono się przy ich wyliczeniu, co podważa istotę tegoż wyliczenia. Tym bardziej, że od roku 2016 do 2020 autorzy zakładają, że wartość ta ma być
w każdym roku identyczna. Według przedstawionych w samym projekcie Programu danych Eurostat w Polsce mamy jeden z najniższych wskaźników zatrudnienia w Europie,
w zakresie osób pomiędzy55 a 64 rokiem życia (tj. 39%). Przy braku odpowiednich środków finansowych wskaźnik ten nie ulegnie zmianie. Należy podkreślić, że obecnie wobec wydłużenia wieku emerytalnego wskaźnik ten nie jest adekwatny dla realiów polskiego rynku pracy.