Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wnosi następujące uwagi do projektu założeń projektu ustawy z dnia 24 lipca 2013 r – Prawo restrukturyzacyjne :
1. W części IV- zakres zmian regulacyjnych – Prawo restrukturyzacyjne, w pkt. 3 dotyczącym postępowania sanacyjnego zawarta jest propozycja by w sferze praw i obowiązków pracowniczych otwarcie postępowania sanacyjnego wywoływało takie same skutki, jak ogłoszenie upadłości. Prezydium KK negatywnie ocenia zaproponowaną zmianę, uznając ją za zbyt daleko idącą w kierunku ograniczania praw pracowników oraz ochronnej funkcji prawa pracy. Podkreślenia wymaga fakt, iż zgodnie z obecnym stanem prawnym art. 41(1) k.p. ma zastosowanie w razie upadłości lub likwidacji pracodawcy. Ustawa prawo upadłościowe i naprawcze wyróżnia dwa rodzaje upadłości: z możliwością zawarcia układu oraz w celu likwidacyjnym. Pomimo nierozróżnienia w przepisach prawa pracy upadłości likwidacyjnej i układowej w orzecznictwie sądowym przyjmuje się, iż uchylenie zakazu wypowiadania stosunków pracy i uchylenie szczególnej ochrony pracowników przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy o pracę aktualne jest tylko w stosunku do upadłości likwidacyjnej. Celem art. 411 k.p. jest uchylenie ochrony pracowników przed utratą pracy w sytuacji, gdy – co do zasady – ich dalsze zatrudnianie jest niemożliwe
z powodu zakończenia działania i istnienia pracodawcy. W razie otwarcia postępowania sanacyjnego przedsiębiorcy będącego pracodawcą, zgodnie z obecnym stanem prawnym, stosunki pracy mogą być rozwiązywane na zasadach określonych w prawie pracy, choćby w ustawie z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania
z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Przeprowadzanie restrukturyzacji zatrudnienia nie wymaga, aby została zniesiona ochrona trwałości stosunku pracy. Restrukturyzacji zatrudnienia – jeżeli jest ona niezbędna – można dokonać z zachowaniem ochronnej funkcji prawa pracy. Wyjątkowość regulacji przewidzianej w art. 411 § 1 k.p. nie powinna być nadużywana do pozbywania się przez pracodawcę pracowników, także tych podlegających szczególnej ochronie, jeżeli pracodawca nadal prowadzi swoją dotychczasową działalność, choćby w ograniczonym zakresie. Przyznanie otwarciu postępowania sanacyjnego takich samych skutków w sferze praw i obowiązków pracowniczych jak ogłoszenie upadłości pozwoli pracodawcy na zwolnienie załogi z pominięciem wszelkich standardów ochronnych. Skoro ograniczenie uprawnień pracowników jest w tym przypadku tak radykalne, to musi być ono oparte na odpowiednio istotnych przesłankach. W przypadku ogłoszenia upadłości (likwidacyjnej) albo likwidacji pracodawcy, przesłanką taką jest brak możliwości dalszego zatrudnienia pracowników. Jeżeli uzasadnienie takie odpada, bo pracodawca nadal istnieje, nadal zatrudnia pracowników, kontynuuje dotychczasową działalność (nadal prowadzi działalność produkcyjną, handlową, usługową, inną), a jedynym ograniczeniem jest ustanowienie nadzorcy sądowego – organu o uprawnieniach nadzorczych i kontrolnych –
z intencją zachowania niepogorszonego stanu masy upadłości, to trudno znaleźć uzasadnienie dla przyzwolenia do zwolnienia wszystkich pracowników (np. znajdujących się w okresie ochronnym przewidzianym w art. 39 k.p. albo szczególnie chronionych na podstawie przepisów odrębnych) z wyłączeniem w stosunku do nich wszystkich przepisów ochronnych. Przyjęcie zaproponowanego w projekcie rozwiązania może w praktyce prowadzić do obchodzenia przepisów o ochronie pracowników. Wystarczy bowiem zgłoszenie wniosku o otwarcie postępowania sanacyjnego aby z, w miarę dobrze jeszcze funkcjonującego zakładu pracy, zwolnić wszystkich bądź niewygodnych pracowników. Przyjęcie zaproponowanego rozwiązania wyeliminowałoby również potrzebę stosowania przepisów ustawy o zwolnieniach grupowych. Tymczasem przepisy określone w ustawie
z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, stanowią odpowiedni instrument prawny do przeprowadzenia zwolnień w zakładzie pracy pracodawcy,
w stosunku do którego doszło do otwarcia postępowania sanacyjnego.
2. W części V zakresu zmian w ustawie – prawo upadłościowe i naprawcze w pkt. 8 lit c) zawarta jest propozycja wprowadzenia możliwości obniżenia w drodze decyzji sędziego – komisarza wynagrodzenia pracowników upadłego lub wynagrodzenia osób świadczących usługi związane z zarządem lub nadzorem przedsiębiorstwem upadłego tzw. shadow directors. Prezydium KK NSZZ „Solidarność” negatywnie ocenia zaproponowaną zmianę.
Z ochronnej funkcji prawa pracy wynika zasada, iż zmiana warunków pracy na mniej korzystne wymaga zgody pracownika. Ingerencja osoby trzeciej w postaci sędziego-komisarza, pozostającej poza stosunkiem pracy w jego treść, godzi w tę ochronną funkcję prawa pracy. Natomiast arbitralne zmniejszanie wynagrodzenia pracowników upadłego oznaczać będzie przerzucenie na pracowników kosztów prowadzenia działalności gospodarczej oraz stosowanie ochrony masy upadłościowej kosztem pracowników na co NSZZ „Solidarność” nie może wyrazić zgody.
3. W części V zakresu zmian w ustawie – prawo upadłościowe i naprawcze w pkt. 17 lit. c) znajduje się propozycja, aby sędzia – komisarz, w celu przyspieszenia postępowania, mógł dokonywać wezwań, zawiadomień i doręczeń w sposób, który uzna w okolicznościach konkretnej sprawy za najbardziej celowy, nawet z pominięciem przepisów ogólnych. Doręczanie pism w postępowaniu wiąże się z występowaniem określonych skutków prawnych dla stron postępowania. Z tego powodu wskazanie jest wprowadzenie obowiązku poinformowania przez sędziego – komisarza stron na początkowym etapie postępowania o możliwych pozaprzepisowych sposobach wzywania, zawiadamiania
i doręczania oraz obowiązku wyrażenia zgody przez strony na ich zastosowanie.
W przeciwnym wypadku zastosowanie zaproponowanego rozwiązania może skutkować wadliwą komunikacja między sędzia a stronami postępowania.
4. Wskazanie zawarte w części VI Zmiany w innych ustawach pkt. 8, sprowadzające się do wyrażenia, iż zakres zmian w ustawie z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w zakresie niewypłacalności pracodawcy obejmie zakres niezbędny do uwzględnienia zmian związanych z wprowadzeniem postępowań restrukturyzacyjnych nie pozwala na ocenę rzeczywistego zakresu i skutków dla pracowników upadłego proponowanych zmian.
;linihxP;08nt-family:”Times New Roman”,”serif”; mso-fareast-language:PL’>Projektowaną ustawą proponuje się utworzenie Rady do spraw Ryzyka Systemowego,
w której skład mają wchodzić: Prezes Narodowego Banku Polskiego, Minister Finansów, Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego, Prezes Zarządu Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, przedstawiciel Ministra Finansów oraz Prezesa Rady Ministrów. Projektowana ustawa zakłada jedynie uczestnictwo z głosem doradczym osób posiadających odpowiednią wiedzę i doświadczenie w zakresie zagadnień objętych zadaniami Rady, które mogą być zapraszane przez Przewodniczącego Rady z własnej inicjatywy lub na wniosek innego członka rady oraz powołanie grup roboczych (art. 6 ust 4 oraz art. 9 projektu).
W kontekście założeń w/w rozporządzenia PE i Rady skład Rady do spraw Ryzyka Systemowego nie odzwierciedla zalecanej potrzeby korzystania z wiedzy naukowej.
- Brak jest określenia na jaki czas powoływana jest Rada (w przeciwieństwie do Rady ERSS) oraz nie określono skutków finansowych jej funkcjonowania.
- W proponowanym art. 12 wskazano na możliwość podania do publicznej wiadomości treści uchwał. Brak jest wskazania kryterium, które uchwały mogą zostać podane do publicznej wiadomości.
- Nie do zaakceptowania jest treść ust. 2 art. 13, z której wynika, że niektórzy członkowie Rady (wymienienie w art. 6 ust. 1 pkt 1-5) mogą upoważnić inne osoby do dostępu do informacji. Celem takiego działania ma być wymiana informacji. Mając na uwadze wrażliwość informacji, którymi Rada będzie się posługiwać, tak ukształtowany sposób procedowania Rady rodzi wątpliwość co do charakteru jej działalności. Taka konstrukcja przepisów jest zupełnie nieczytelna i prowadzi do wniosku, że działalność Rady należy uznać za poufną, co nie zostało wprost wyrażone, pomimo wyraźnych zapisów dotyczących tajemnicy służbowej
w rozporządzeniu PE i Rady. - Rada została wyposażona w daleko idące uprawnienia – wydawanie opinii, ostrzeżeń, zaleceń. Efektem wydanego zalecenia ma być podjecie działań przez wskazany podmiot w terminie określonym przez Radę. Projekt milczy na jakiej podstawie termin ten będzie określany przez Radę, a wskazane podmioty mają „niezwłocznie” informować Radę o podjętych działaniach. Przedmiot zalecenia został w projekcie określony dość enigmatycznie, a uzasadnienie oraz zawarte w słowniczku definicje są niewystraczające. Dodatkowo powstaje wątpliwość czy nie dojdzie do nakładania się zaleceń wydawanych przez instytucje wymienione w punkcie 1.
- W art. 23 Ministerstwo Finansów proponuje uchylenie obecnego art. 137 pkt. 5 ustawy Prawo bankowe, na podstawie którego KNF może wydawać rekomendacje dotyczące dobrych praktyk ostrożnego i stabilnego zarządzania bankami bez wskazania uzasadnienia.