Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie ocenia przedstawioną przez Komisję Europejską Zieloną Księgę. Restrukturyzacja i przewidywanie zmian: wnioski wynikające z ostatnich doświadczeń {SEK(2012)59 wersja ostateczna}.
Zielona Księga wskazuje udane praktyki i strategie w dziedzinie restrukturyzacji
i przystosowania się do zmian w celu propagowania zatrudnienia, wzrostu i konkurencyjności jako elementu strategii „Europa 2020”.
Komisja Europejska, analizując działania przedsiębiorców oraz rządów w krajach UE w czasie kryzysu podkreśla przede wszystkim znaczenie partnerów społecznych zarówno na szczeblu zakładowym jak i ponadzakładowym w łagodzeniu jego skutków. Pracownicy godząc się na wielomiesięczne wyrzeczenia ponosili skutki kryzysu, zgadzając się na kompromisowe rozwiązania pozwalające na utrzymanie maksymalnej ilości miejsc pracy. To właśnie wysoki poziom zatrudnienia jest w ocenie Komisji Europejskiej bardzo ważnym czynnikiem pomagającym niwelować skutki kryzysu.
W przeciwieństwie do opinii Komisji Europejskiej rola partnerów społecznych
w Polsce jest niestety niedoceniana. Mamy do czynienia z kryzysem dialogu społecznego oraz z ignorowaniem partnerów społecznych. Dopiero wielotygodniowe naciski ze strony NSZZ „Solidarność” i innych partnerów społecznych spowodowały, że rząd zdecydował się wreszcie usiąść do stołu rozmów i przygotować konkretne rozwiązania łagodzące skutki kryzysu. Niestety zbyt późne wprowadzenie ustawy z dnia 1 lipca 2009 roku o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców, ustanowienie zbyt rygorystycznych i biurokratycznych zasad, a przede wszystkim ograniczenie wprowadzanych rozwiązań spowodowało, że do końca listopada 2011 roku jedynie 195 przedsiębiorców złożyło wnioski do FGŚP o wykorzystanie instrumentów pomocowych zagwarantowanych
w ustawie.
Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” podziela stanowisko Komisji Europejskiej, że Polska potrzebuje strategii w zakresie szkoleń i działań aktywizujących, które wraz z odpowiednio zaprojektowanymi systemami zasiłków dla bezrobotnych, kierować będą zwolnionych pracowników ku nowym miejscom pracy i zawodom. Istotne jest również położenie nacisku na to, że „aktywna i dynamiczna restrukturyzacja może być łatwiejsza, gdy organy publiczne wspierają działania restrukturyzacyjne i procesy ich przewidywania poprzez ułatwianie koordynacji między podmiotami zewnętrznymi i przedsiębiorstwami”.
Działania te wymagają spójnej i adekwatnej polityki ich finansowania. W realiach Polski konieczne jest pilne uruchomienie środków z Funduszu Pracy. Niestety Minister Finansów, kolejny rok, ogranicza wydatkowanie środków zgromadzonych na Fundusz Pracy, a zdeponowanych na rachunkach pozostających w jego zarządzie.
Obecnie konieczne jest wyciągnięcie konstruktywnych wniosków z ostatnich kilku lat. Zdaniem Związku konieczne jest uruchomienie całego systemu działań zarówno na szczeblu centralnym jak i na szczeblu regionalnym. Niezbędne jest stałe monitorowanie zmian na rynkach pracy i dostosowywanie do nich systemów kształcenia. Równie duże znaczenie ma realizacja idei kształcenia przez całe życie. Zdobywanie dodatkowych kwalifikacji przez pracowników oraz możliwości całkowitego przekwalifikowania pozwalają na utrzymanie wysokiego wskaźnika zatrudnienia, co jest jednym z kluczowych czynników ograniczania skutków kryzysu oraz kreowania wzrostu gospodarczego.
Wbrew tezom zawartym w dokumencie dotychczas tocząca się dyskusja o rynku pracy ogranicza się do stawianych przez stronę pracodawców postulatów o konieczności dalszego uelastyczniania rynku pracy. Komisja Europejska w Księdze jednoznacznie stwierdziła, iż czasy kryzysowe ukazały, że obecny rynek pracy jest już elastyczny i to właśnie dzięki wyrzeczeniom pracowników negatywne skutki kryzysu zostały ograniczone.
Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wnosi o zastosowanie w naszym kraju wniosków płynących z Zielonej Księgi, a w szczególności wzrostu znaczenia dialogu społecznego na wszystkich szczeblach oraz wprowadzenia rozwiązań wspomagających wzrost zatrudnienia.