Dzień: 2012-02-21

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” zgłasza następujące uwagi do  projektu ustawy o zmianie ustawy o izbach lekarskich oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 49).

Trybunał Konstytucyjny Wyrokiem  z dnia  29 czerwca 2010 r. (sygn. Akt P 28/09) stwierdził niezgodność art. 42 ust. 2 nieobowiązującej ustawy o izbach lekarskich z 1989 r. z art. 77 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie  w jakim wyłącza lekarza ukaranego przez Naczelny Sąd Lekarski w drugiej instancji karą nagany, do wniesienia odwołania do sądu. Trybunał w uzasadnieniu zauważył, że w systemie prawnym w dalszym ciągu obowiązują regulacje o treści analogicznej do art. 42 ust. 2 ustawy z 1989 r. o izbach lekarskich, wskazując m.in.: ustawę o izbach aptekarskich, ustawę o samorządzie pielęgniarek i położnych. Trybunał podkreślił, że potrzeba ochrony konstytucyjnych praw i wolności osób skazanych w postępowaniu dyscyplinarnym wymaga niezwłocznego zweryfikowania przez ustawodawcę wszystkich tego rodzaju przepisów w celu nadania im brzmienia odpowiadającego standardom konstytucyjnym.

Istotnym dla oceny przedstawionego projektu zmiany ustawy o izbach lekarskich jest fakt wejścia w życie 1 stycznia 2010 r. ustawy z 2 grudnia 2009 r. o izbach lekarskich. Obowiązująca ustawa o izbach lekarskich przewiduje rozbudowany katalog kar i i możliwość odwołania (kasacja od prawomocnego orzeczenia sądu lekarskiego, kończącego postępowanie w sprawie odpowiedzialności zawodowej lekarzy, do Sądu Najwyższego). Warto zauważyć w kontekście Wyroku Trybunału Konstytucyjnego, iż kasacja przysługuje bez względu na rodzaj orzeczonej kary.

 Biorąc pod uwagę uzasadnienie Trybunału Konstytucyjnego, o ile proponowane zmiany w innych ustawach, które pozwalają na odwołanie się do sądu nie budzą wątpliwości, o tyle zastąpienie środka prawnego w postaci kasacji wnoszonej do Sądu Najwyższego, środkiem prawnym wnoszonym do sądu apelacyjnego rozpatrywanym w trybie przewidzianym dla apelacji nie wiąże, się zdaniem Prezydium KK, bezpośrednio z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego.

Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na inną sytuację dotyczącą możliwości odwołania do sądu pracowników samorządowych. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia
5 kwietnia 2011 r. (II PK 274/10) stanowi, że brak w ustawie o pracownikach samorządowych przepisu umożliwiającego urzędnikowi, który otrzymuje negatywną ocenę, odwołania do sądu, nie oznacza niedopuszczalności drogi sądowej

W uzasadnieniu projektodawca zwraca uwagę na intencje ustawodawcy  nowej ustawy
o Sądzie Najwyższym: „Sąd Najwyższy nie powinien być traktowany jako sąd I instancji. Intencja taka przyświecała też ustawodawcy, który w 2002 r. (przy okazji uchwalania nowej ustawy o Sądzie Najwyższym) przeniósł tego rodzaju sprawy do sądów apelacyjnych”. Zastanawia więc, dlaczego w ustawie z dnia ustawy z 2 grudnia 2009 r. o izbach lekarskich wprowadzono środek prawny w postaci kasacji.

Wątpliwości z zakresu prawidłowej techniki legislacyjnej budzi różnorodna  terminologia  używana w projekcie ustawy: „apelacja do sądu apelacyjnego” (Art. 5 pkt. 1a projektu ustawy), „prawo wniesienia odwołania do właściwego ze względu na miejsce zamieszkania obwinionego sądu apelacyjnego” (Art. 3 pkt. 1 projektu ustawy), „przysługuje odwołanie do właściwego ze względu na miejsce zamieszkania obwinionego sądu apelacyjnego” (Art. 1 pkt 1a projektu ustawy) oraz różne terminy do wniesienia środka odwoławczego.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, po przeanalizowaniu rezultatów wspólnych warsztatów partnerów społecznych odbywających się w ramach projektu „Wdrażanie Strategii Post-Lizbońskiej na podstawie Europejskiego Porozumienia dotyczącego Włączających Rynków Pracy” oraz mając na względzie zobowiązania wynikające z członkostwa Związku w Europejskiej Konfederacji Związków Zawodowych wyraża gotowość przystąpienia do negocjacji nad wdrożeniem w Polsce Europejskiego porozumienia ws. włączających rynków pracy z dnia 25 marca 2010 r.

Oczekujemy podobnej deklaracji ze strony pozostałych organizacji partnerów społecznych – członków Trójstronnej Komisji ds. Społeczno-Gospodarczych, w szczególności tych, które afiliowane są przy europejskich organizacjach EKZZ, Business Europe, CEEP oraz UEAPME.

Jednocześnie Prezydium KK powołuje zespół negocjacyjny w składzie:

–        Henryk Nakonieczny

–        Janusz Łaznowski

–        Barbara Surdykowska

–        Ewa Kędzior

Koordynatorem procesu negocjacji ze strony NSZZ „Solidarność” będzie Sławomir Adamczyk.

Prezydium KK określając mandat dla zespołu negocjacyjnego wskazuje, że przyszłe negocjacje powinny mieć na celu doprowadzenie do wspólnych uzgodnień partnerów społecznych w kwestiach istotnych dla przyszłości polskiego rynku pracy.

 W szczególności oczekujemy rozmów w odniesieniu do następujących zagadnień:

– określenie propozycji zapewniających wpływ partnerów społecznych na wydatkowanie środków z Funduszu Pracy;

– stworzenie efektywnych, zarządzanych przy współudziale związków zawodowych, funduszy szkoleniowych;

– wypracowanie mechanizmów wsparcia dla osób natykających na problemy z integracją na rynku pracy, w tym dla pracowników 55 plus;

– określenie skutecznych instrumentów wsparcia dla uczestnictwa Polaków w kształceniu ustawicznym;

– wypracowanie wspólnych rekomendacji dla władz publicznych dotyczących poprawy efektywności publicznych służb zatrudnienia.

Powyższa lista nie ma charakteru zamkniętego i może zostać uzupełniona przez zespół negocjacyjny.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, popierając pozytywny cel jakim jest uporządkowanie przepisów dotyczących podatków dochodowych, jednocześnie zwraca uwagę na następujące kwestie:

Projekt ustawy o podatku dochodowym

1. Uregulowanie jednolitych zasad opodatkowania dotyczących zarówno podatnika będącego osobą fizyczną, prawną czy jednostką organizacyjną ocenić należy pozytywnie, natomiast umieszczenie tych wszystkich regulacji w jednej ustawie może być mniej czytelne dla osób uzyskujących przychody ze stosunku pracy (pracownicy).
2. Pozytywnie należy ocenić możliwość podatkowego rozliczenia rzeczywistych kosztów ponoszonych przez osoby uzyskujące przychody ze stosunku pracy.
3. W art. 69. ust 1 pkt 19 powinien brzmieć: „Kwot otrzymywanych przez pracowników oraz osoby pozostające w stosunku służbowym…”, gdyż zapis zaproponowany przez projektodawcę jest zawężający.
4. Pozytywnie należy ocenić dodatkowe rozwiązanie zawarte w art. 69 ust 1 pkt 33, które zakłada zwolnienie od podatku przychodu podatników będących osobami fizycznymi z tytułu zapomóg i innych świadczeń otrzymanych w przypadku klęsk żywiołowych i katastrof naturalnych – do wysokości nie przekraczającej w roku podatkowym kwoty 6.000 zł.
5. Negatywnie należy ocenić likwidację zwolnienia przychodu z tytułu świadczeń pieniężnych otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej (art. 69 ust 1 pkt 67 projektu ustawy) Postulujemy dodatkowo o zwiększenie kwoty wolnej od podatku z tego tytułu oraz zachowanie aktualnego rozwiązania (Art. 21 ust.1 pkt. 67 aktualnej ustawy).
6. Zwracamy uwagę iż zawarte w art. 69 par 1 pkt 24 rozwiązanie prowadzi do zwolnienia z podatku dochodowego świadczenia ponoszone przez pracodawcę z tytułu zbiorowego zakwaterowania pracowników. Jednak takie zawężenie może negatywnie wpłynąć na mobilność zawodową pracowników.
7. Pozytywnie należy ocenić zwiększenie kwoty wolnej od podatku w zakresie alimentów na rzecz osób innych niż wymienione w lit. a, otrzymane na podstawie wyroku sądu lub ugody sądowej do wysokości nie przekraczającej miesięcznie
   1.000 zł.
8. Projekt nie zawiera uzasadnienia do likwidacji zwolnień zawartych w aktualnie obowiązującej ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie art. 21. ust. 1 pkt: 29a, 40c, 46, 52, 53, 58b, 67a, 110, 111, 130.
9. Istnieje rozbieżność pomiędzy projektem ustawy a uzasadnieniem w zakresie tzw. ulgi prorodzinnej. Projekt zmienia zasady wielkości ulgi w zależności od ilości dzieci (zmiana zasad na trzecie i czwarte dziecko) zaś w uzasadnieniu mowa jest o braku zmian.
10. Postulujemy dodanie dodatkowej niskiej stawki podatkowej dla osób zarabiających na poziomie minimalnego wynagrodzenia. Istnieje również potrzeba odmrożenia progów podatkowych oraz kwoty zmniejszającej podatek.
11. Nie ma uzasadnienia, aby przy odpłatnym zbyciu mieszkania niższe opodatkowanie miało być uzależnione od co najmniej 5 – letniego okresu posiadania mieszkania. Sprawy mieszkaniowe są jednym z hamulców mobilności na rynku pracy dlatego nie należy stwarzać dodatkowych barier od strony podatkowej (art. 296 proponowanej ustawy).

Projekt ustawy przepisy wprowadzające ustawę o podatku dochodowym

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” pozytywnie opiniuje zmiany w Kodeksie Pracy w zakresie: umożliwienia pracodawcom finansowanie podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez pracowników ze środków zakładowego funduszu szkoleniowego oraz zobligowanie dla pracodawców – w przypadku, gdy podnoszenie kwalifikacji zawodowych następuje z ich inicjatywy – do ponoszenia ciężaru niektórych świadczeń. Konsekwencją tego jest zwolnienie tych świadczeń przyznanych przez pracodawcę pracownikowi podnoszącemu kwalifikacje, od podatku dochodowego.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, działając na mocy postanowień
§ 17 ust. 2 uchwały KK nr 17/08 z późniejszymi zmianami, zatwierdza zmiany w Regulaminie Krajowej Sekcji Branży Metalowców NSZZ „Solidarność” dokonane
na XXI Sesji Walnego Zebrania Delegatów Krajowej Sekcji Branży Metalowców
NSZZ „Solidarność”.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wnosi następujące uwagi do projektu rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 3 stycznia 2012 r. w sprawie przyznawania środków na podjęcie działalności na zasadach określonych dla spółdzielni socjalnych:

• Pozytywnie należy ocenić objęcie absolwentów centrów integracji społecznej oraz absolwentów klubów integracji społecznej możliwością przyznawania ze środków funduszu pracy jednorazowo środków na założenie lub przystąpienie do spółdzielni socjalnej.
• W § 3 ust. 3 pkt 1 powinien zostać utrzymany zapis o treści: „1) korzystaniu lub niekorzystaniu z bezzwrotnych środków Funduszu Pracy lub innych środków publicznych na podjęcie działalności gospodarczej lub rolniczej, założenie lub przystąpienie do spółdzielni socjalnej;” (§ 3 ust. 2 pkt 1 aktualnie obowiązującego rozporządzenia).

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” opiniuje negatywnie projekt ustawy Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 16 stycznia 2012 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw.

Opiniowany projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw zakłada ograniczenie zakresu podmiotowego prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Zgodnie z aktualnie obowiązującym art. 17 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992, z późn. zm.) świadczenie pielęgnacyjne przysługuje innym niż matka lub ojciec oraz opiekun faktyczny dziecka osobom, na których zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego ciąży obowiązek alimentacyjny (z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności), które rezygnują z zatrudnienia lub z innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad dzieckiem wymagającym, specjalnej troski. W opiniowanym projekcie ustawy proponuje się, aby świadczenie pielęgnacyjne poza matką lub ojcem dziecka oraz jego opiekunem faktycznym mogły pobierać wyłącznie osoby będące rodziną zastępczą spokrewnioną z dzieckiem w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.

Opiniowany projekt ustawy zakłada jednocześnie zwiększenie świadczenia pielęgnacyjnego z 520 zł do 620 zł.

Przewiduje się jednocześnie, że osobom innym niż matka, ojciec, opiekun faktyczny dziecka oraz osoba będąca rodziną zastępczą spokrewnioną z dzieckiem, na których zgodnie z przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego ciąży obowiązek alimentacyjny i które rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad członkiem rodziny wymagającym specjalnej troski, przysługiwać będzie nowe świadczenie określane mianem specjalnego zasiłku opiekuńczego. Ma on wynosić 520 zł. Cechą odróżniającą to świadczenie od pozostałych tzw. świadczeń opiekuńczych ma być to, że będzie ono przysługiwać wyłącznie wówczas, gdy dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty kryterium dochodowego określonego w art. 5 ust. 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych (aktualnie 583 zł).

Wejście w życie opiniowanego projektu ustawy ma spowodować spadek liczby osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego o 24,4 tys. w 2012 r., o 131,4 tys. w 2013 r. i o 138,7 tys. osób w 2014 r. Ma to przynieść zmniejszenie wydatków na świadczenia pielęgnacyjne o kwotę  279,3 mln zł w 2013 r. i o kwotę 321,1 mln zł w 2014 r.

Projekt zakłada, że ustawa o świadczeniach rodzinnych oraz inne ustawy ulegną zmianie z dniem 1 kwietnia 2012 r. Z tym dniem utracą również moc decyzje w sprawie o przyznanie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Zostaną również wszczęte przez organy właściwe w sprawach świadczeń rodzinnych postępowania w sprawach o przyznanie od dnia 1 kwietnia 2012 r. świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego.

Przedstawione w uzasadnieniu projektu opiniowanej ustawy wyliczenia skutków finansowych wejścia w życie ustawy w proponowanym brzmieniu pokazują, że rzeczywistą intencją projektodawców jest poszukiwanie oszczędności budżetowych wśród osób pobierających do tej pory świadczenie pielęgnacyjne z tytułu sprawowania opieki nad członkami rodziny wymagającymi specjalnej troski nie zaś, jak podkreśla się w uzasadnieniu projektu, racjonalizacja gospodarowania środkami publicznymi przeznaczonymi na świadczenia opiekuńcze. Gdyby autorom projektu chodziło tylko i wyłącznie o wyeliminowanie zjawiska wyszukiwania przez osoby nieaktywne zawodowo osób niepełnosprawnych w swoich rodzinach jedynie w celu uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego, bez faktycznego sprawowania opieki nad taką osobą, wystarczyłoby wprowadzenie do ustawy o świadczeniach rodzinnych skutecznych procedur umożliwiających organom właściwym w sprawach świadczeń rodzinnych weryfikację przyznanego prawa do świadczenia pielęgnacyjnego (np. proponowanego w projekcie rodzinnego wywiadu środowiskowego). Uzależnienie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego od kryterium dochodowego oznacza przerzucenie na osobę sprawującą opiekę inną niż matka lub dziecko albo tzw. opiekun faktyczny kosztów związanych z opieką nad osoba niepełnosprawną. Proponowane rozwiązanie uderza w sposób szczególny w tych członków rodzin osób niepełnoprawnych wymagających osobistej opieki, którzy podjęli się sprawowania opieki nad taką osobą w sytuacji, w której jej matka lub ojciec nie mogą z przyczyn finansowych zrezygnować z pracy lub innej działalności zarobkowej, bo ponoszą znaczne wydatki na rehabilitację oraz leczenie niepełnoprawnego dziecka. Warto zauważyć, że ze względu na nieporównywalnie wyższe wydatki na cele rehabilitacyjno-lecznicze kryterium dochodowe nie stanowi wymiernego kryterium oceny sytuacji materialnej rodziny, której członkiem jest osoba niepełnosprawna wymagająca osobistej opieki ze strony innej osoby. Warto zauważyć, że w projekcie nie proponuje się rozwiązania, które w sposób systemowy rozwiązywałoby ten problem. W naszym kraju nie funkcjonuje wydolny system finansowy i organizacyjny, który zapewniałby opiekę osobom niepełnosprawnym w sytuacji, gdy nie może być ona zapewniona przez najbliższych członków rodziny.

Niezależnie od wskazanych wyżej mankamentów natury społecznej, poważne wątpliwości rodzi również zgodność opiniowanego projektu ustawy z Konstytucją. Warto zauważyć, że wejście w życie opiniowanego projektu ustawy spowoduje pozbawienie kilkudziesięciu tysięcy osób prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Chodzi o osoby, które w ostatnich latach w związku z nowelizacją ustawy o świadczeniach rodzinnych, która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2010 r. zrezygnowały z zatrudnienia, aby opiekować się niepełnosprawnym członkiem rodziny (np. matką lub ojcem). Projekt opiniowanej ustawy zakłada kolejną w ciągu ostatnich trzech lat nowelizację ustawy o świadczeniach rodzinnych, która tym razem pozbawi znaczną część tych osób prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Trzeba pamiętać, że dotyczy to głównie osób w wieku przedemerytalnym, które z uwagi na poziom i strukturę bezrobocia mają w Polsce ogromne trudności z podjęciem na nowo pracy zarobkowej. Opiniowany projekt ustawy narusza w tym zakresie zasadę zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa, wywodzoną z art. 2 Konstytucji RP. Wątpliwości może budzić również zgodność proponowanych rozwiązań z art. 68 ust. 3 Konstytucji RP i sformułowanym tam obowiązkiem władz publicznych zapewnienia szczególnej opieki zdrowotnej osobom niepełnosprawnym i w podeszłym wieku, oraz art. 69 ustawy zasadniczej i przewidzianym tam obowiązkiem władz publicznych udzielenia osobom niepełnosprawnym pomocy w zabezpieczaniu egzystencji, przysposobieniu do pracy oraz komunikacji społecznej. Poszukiwanie oszczędności budżetowych wśród osób najsłabszych może również oznaczać naruszenie zasady sprawiedliwości społecznej sformułowanej w art. 2
Konstytucji RP.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” nie wnosi uwag do projektu rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2011 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego.