Decyzja Prezydium KK nr 209/2011 ws. opinii na temat sposobu implementacji postanowień dyrektywy 2010/18/UE i wdrożenia zmienionego porozumienia ramowego dotyczącego urlopu rodzicielskiego

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wyraża następującą opinię odnośnie sposobu implementacji Dyrektywy 2010/18/UE:

 

Dyrektywa 2010/18/UE (Art. 3, pkt 1) określa następujące możliwe sposoby implementacji postanowień porozumienia: poprzez przepisy ustawowe, wykonawcze
i administracyjne lub zapewnienie niezbędnych środków dla wprowadzenia w drodze porozumienia partnerów społecznych. Przyjmuje się, iż sposób implementacji powinien być zgodny z praktyką w poszczególnych państwach. W Polsce normy dotyczące ochrony macierzyństwa i uprawnień związanych z rodzicielstwem zawarte zostały w Kodeksie pracy oraz rozporządzeniach Ministra Gospodarki, Ministra Pracy i  Polityki Społecznej z dnia
16 grudnia 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków udzielania urlopu wychowawczego (Dz. U. Nr 230, poz. 2291). W naszej opinii zatem  implementacja  Dyrektywy 2010/18/UE powinna polegać na wprowadzeniu odpowiednich norm ustawowych.

Odnosząc się do pytania o realizację zasady nieprzenoszalności części urlopu rodzicielskiego,  NSZZ „Solidarność”  opowiada się za przyjęciem wariantu II implementacji wyrażonego w załączniku do pisma Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej DPR-II-811-260/ABB/JS/11 z dnia 30 września 2011 r. Zgodnie z tym wariantem przewiduje się dodanie jednego miesiąca urlopu do wyłącznego wykorzystania dla jednego z rodziców (35 miesięcy dla obojga rodziców + 1 miesiąc dla matki + 1 miesiąc dla ojca (37 miesięcy)). Takie rozwiązanie nie zwiększa wymiaru urlopu wychowawczego dla jednej z osób korzystających z tego urlopu, ale też nie powoduje zmniejszenia wymiaru urlopu wychowawczego dla osób samotnie wychowujących dzieci. Przyjęcie pierwszego wariantu w praktyce oznaczałoby dla nich skrócenie urlopu wychowawczego o jeden miesiąc.

 

 

Dodatkowo, jak wskazali autorzy analizy, realizacja tego wariantu generuje niewielkie koszty dla budżetu i dla pracodawców, które biorąc pod uwagę sytuację demograficzną społeczeństwa polskiego, nie mogą być odbierane jako nieusprawiedliwione.

Jednocześnie, mając na uwadze, iż Dyrektywa 2010/18/UE  wdraża porozumienie ramowe europejskich partnerów społecznych, Prezydium KK NSZZ „Solidarność” zgłasza następujące uwagi co do sposobu realizacji poszczególnych zapisów porozumienia, biorąc pod uwagę zasadnicze zmiany zachodzące na krajowym rynku pracy w ostatnich latach:

1. Porozumienie ma zastosowanie do wszystkich osób pozostających w stosunku pracy, niezależnie od formy umowy. Obejmuje uprawnieniami związanymi z urlopem wychowawczym również pracowników zatrudnionych na podstawie umowy na czas określony lub osoby zatrudnione poprzez agencje pracy tymczasowej. Kodeks pracy
(art. 186, par.1) przyznaje co prawda pracownikowi prawo do urlopu wychowawczego po sześciomiesięcznym okresie zatrudnienia, przy sumowaniu się okresów zatrudnienia, jednak umowy terminowe ulegają z mocy prawa przedłużeniu tylko do dnia porodu. Oznacza to, że pracownicy zatrudnieni na podstawie umów terminowych mają ograniczone faktyczne prawo do wykorzystania urlopu wychowawczego i związanych
z tym świadczeń. W sytuacji, gdy już niemal jedna trzecia zatrudnionych w Polsce znajduje się w tej gorszej sytuacji, konieczne jest naszym zdaniem rozpoczęcie prac nad znalezieniem rozwiązań, które nie będą w swoim skutku dyskryminacyjne w przypadku osób zatrudnionych na podstawie różnych umów.

2. W Preambule  (motyw 19 i 20) oraz w Klauzuli 5 pkt. 5 Porozumienia partnerzy społeczni zwracają uwagę na kwestię dochodu w czasie trwania urlopu rodzicielskiego. Jednym
z sugerowanych przez europejskich partnerów społecznych rozwiązań jest możliwość wprowadzenia formy kredytu czasowego.

3. Klauzula 2 porozumienia wskazuje na umożliwienie wykorzystania prawa do urlopu rodzicielskiego do osiągnięcia przez dziecko wieku maksymalnie 8 lat.  W opinii Prezydium KK wskazane jest rozważenie przedłużenia możliwości korzystania z urlopu wychowawczego z obecnych 4 lat przynajmniej do osiągnięcia przez dziecko wieku szkolnego.  Jednocześnie należy stworzyć pracownikom możliwość wykorzystywania tego urlopu w sześciu częściach.

4. Klauzula 6, pkt 1 Porozumienia odnosi się do zapewnienia pracownikom powracającym
z urlopu możliwości zmiany godzin lub organizacji czasu pracy. Należy rozważyć zachęty do stosowania formy telepracy tam, gdzie jest to możliwe. Podobnie w przypadku trwania urlopu wychowawczego należy  ułatwić pracownikowi  wykonywanie pracy  w formie  telepracy.

5. Klauzula 7, pkt 1 mówi o uprawnieniu do czasu wolnego od pracy z powodu pilnych spraw rodzinnych, takich jak choroba lub wypadek. Obecnie (Art. 188 k.p.) osobie pracującej przysługują dwa takie dni na opiekę nad dzieckiem do lat 14. Porozumienie jednak nie uzależnia tego uprawnienia od wieku dziecka. Należy rozważyć zatem zmianę powyższego przepisu Kodeksu.

Ponadto można rozważyć rozszerzenie katalogu okoliczności stanowiących podstawę zwolnienia od pracy pracownika bez zachowania prawa do wynagrodzenia, o których mowa w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (Dz.U. z 1996 r. Nr 60, poz. 28), z powodu działania siły wyższej związanej z pilnymi sprawami rodzinnymi, takimi jak choroba lub wypadek, wymagającymi natychmiastowej obecności pracownika.

Stanowisko Prezydium KK nr 208/2011 ws. expose Premiera RP

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”  stanowczo protestuje przeciwko zapowiedzianym w expose Premiera Donalda Tuska planom wydłużania wieku emerytalnego, zapowiedzianemu sposobowi waloryzacji rent i emerytur oraz kontynuacji polityki drastycznych oszczędności budżetowych kosztem najsłabszych.

Przestrzegamy, że zapowiedziane rozwiązania uderzą w osoby o niskich dochodach. Stoi to w jawnej sprzeczności z wcześniejszymi zapowiedziami Premiera Donalda Tuska, który wielokrotnie podkreślał, że najubożsi nie będą płacić za kryzys. Tymczasem skutkiem większości rządowych propozycji będzie właśnie pogorszenie się sytuacji najsłabszych grup społecznych.

Nie do zaakceptowania są zapowiedziane zmiany w systemie emerytalnym. Domagamy się ich modyfikacji, poprzedzonej starannymi i pogłębionymi konsultacjami społecznymi. Oczekujemy informacji, jak zrównanie i wydłużenie wieku emerytalnego może wpłynąć na sytuację na rynku pracy, jak na dalszą długość życia czy też na rozwój demograficzny. Nasze wątpliwości budzi też sam mechanizm wydłużania wieku emerytalnego. Nowe rozwiązania, powinny dawać ubezpieczonym prawo świadomego wyboru chwili zakończenia kariery zawodowej w oparciu o wysokość oczekiwanego świadczenia, a rolą prawodawcy powinno być tworzenie warunków motywujących do kontynuacji aktywności zawodowej, a nie tworzenie barier.

Dla poprawy bieżącej sytuacji funduszu ubezpieczeń społecznych, a tym samym zmniejszenia obciążeń budżetowych proponujemy likwidację preferencji w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne, szczególnie od osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą.

Obawy nasze budzi zaproponowany w expose sposób waloryzacji rent i emerytur.  Domagamy się, przyspieszenia tempa waloryzacji najniższych świadczeń, tak by rekompensowała co najmniej wzrost kosztów utrzymania w najniższych grupach dochodowych, a w konsekwencji by najniższe świadczenia emerytalne, nie były niższe niż wynosi minimum socjalne dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów.

NSZZ „Solidarność” nie akceptuje również rozwiązań przyjętych przez rząd w tzw. „ustawie okołobudżetowej”. Zamrożenie zarobków w sferze budżetowej, podwyższenie stawki akcyzy na olej napędowy i biokomponenty, ograniczenie wysokości dotacji z budżetu państwa dla Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, czy wreszcie zamrożenie podstawy naliczania  zakładowego funduszu świadczeń socjalnych – te plany również dotkną przede wszystkim osoby o najniższych dochodach.

Zwracamy ponadto uwagę, że projekt tej ustawy został przyjęty z naruszeniem trybu konsultacji społecznych, łamiąc, kolejny raz, terminy konsultacji przewidziane w ustawie o związkach zawodowych. Niestety, Rząd RP, zamiast stać na straży prawa, rozpoczyna wdrażanie programu oszczędnościowego od jego złamania. To jawna kpina z zasad dialogu społecznego.

Stanowisko KK nr 16/2011 ws. projektowanych zmian w ustawach związanych z realizacją ustawy budżetowej

Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” stanowczo protestuje przeciwko rozwiązaniom zapisanym w projektach zmian w ustawach związanych z realizacją ustawy budżetowej
w roku 2012.

            Zdecydowanie sprzeciwiamy się przenoszeniu skutków złego zarządzania budżetem na najsłabsze grupy społeczne – osoby niepełnosprawne, bezrobotne, najmniej zarabiające.
To właśnie ci ludzie będą ofiarami błędnych decyzji proponowanych przez rząd.

            Nasz głęboki sprzeciw budzą m.in. plany zamrożenia wynagrodzeń w tzw. państwowej sferze budżetowej. Przypominamy, że od 2007 roku następuje systematyczny spadek płac realnych osób pracujących w państwowej sferze budżetowej. Utrzymywanie tej niebezpiecznej tendencji grozi znacznym zubożeniem wielu ważnych grup społecznych.

            Nie zgadzamy się na znaczny wzrost podatku akcyzowego na oleje napędowe
i biokomponenty. Jego skutkiem będzie dalsza galopada cen towarów i usług, która już obecnie dotyka w sposób szczególny ludzi najuboższych – emerytów i rencistów, osoby bezrobotne i najsłabiej zarabiające, rodziców samotnie wychowujących dzieci i rodziny wielodzietne.

            Sprzeciwiamy się zmniejszaniu dofinansowania wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Planowane cięcia w tym zakresie zabiorą wielu tym osobom szanse na włączenie się do aktywnego życia społecznego.

            Protestujemy też przeciwko ograniczeniu poziomu środków gromadzonych na kontach zakładowych funduszy świadczeń socjalnych poprzez zamrożenie podstawy jego naliczania na poziomie z 2010 roku. Ucierpią na tym pracownicy chcący skorzystać z dofinansowania do wypoczynku wakacyjnego lub znajdujący się w trudnej sytuacji finansowej.

            Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” domaga się odstąpienia od powyższych zamierzeń. Oczekujemy natomiast pilnych działań mających na celu poprawę sytuacji materialnej grup społecznych najgorzej sytuowanych. Za takie uznamy:

  • ograniczenie radykalnych podwyżek cen paliw, energii elektrycznej i gazu,
  • uwolnienia środków funduszu pracy na aktywne formy aktywizacji zawodowej,
  • wzrost wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej w 2012 r. w wysokości zgodnej z zapisami paktu o przedsiębiorstwie państwowym,
  • zwiększenie poziomu waloryzacji najniższych świadczeń emerytalnych do poziomu uwzględniającego wzrost kosztów utrzymania w najniższych grupach dochodowych,
  • wzrost kwot progów dochodowych uprawniających do pomocy socjalnej oraz świadczeń rodzinnych, a także zwiększenie wysokości tych świadczeń,
  • zwiększenie wzrostu minimalnego wynagrodzenia do poziomu uwzględniającego wzrost kosztów utrzymania w najniższych grupach dochodowych.

Niezrealizowanie tych postulatów grozi dramatycznym pogorszeniem się sytuacji materialnej milionów Polaków.

Uchwała KK nr 23/2011 ws. upoważnienia Prezydium KK do wykonania czynności właścicielskich w Funduszu Gospodarczym Sp. z o.o.

Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” wyraża zgodę na połączenie spółek Fundusz Gospodarczy Sp. z o.o. z Solkarta Sp. z o.o. i upoważnia Prezydium Komisji Krajowej
NSZZ „Solidarność” do wykonywania wszystkich czynności właścicielskich mających na celu przejęcie Funduszu Gospodarczego Sp. z o.o. przez Solkarta Sp. z o.o.

Uchwała KK nr 24/2011 ws. upoważnienia Prezydium KK do wykonywania uprawnień fundatora w Fundacji Promocji Solidarności

Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” przekazuje Prezydium Komisji Krajowej swoje uprawnienia jako fundatora wynikające ze statutu Fundacji Promocji Solidarności oraz z ustawy z dnia 06.04.1984 r. o fundacjach i innych przepisów, za wyjątkiem decyzji o likwidacji Fundacji oraz o przeznaczeniu środków majątkowych pozostałych po przeprowadzeniu likwidacji.

Decyzja Prezydium KK nr 207/2011 ws. zgody na użycie znaku graficznego NSZZ „Solidarność”

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wyraża zgodę na użycie nazwy
i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” podczas wystawy organizowanej przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych Poland:  The Long Journey to Freedom, która zostanie otwarta  w Kwaterze Głównej NATO 13 grudnia 2011 r. w rocznicę wprowadzenia stanu wojennego.

Decyzja Prezydium KK nr 206/2011 ws. opinii o projekcie rozporządzenia MPiPS w sprawie zakresu informacji dotyczących gospodarki środkami Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, przekazywanych przez marszałków województw dysponentowi Funduszu oraz terminów ich przekazywania

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wnosi następujące uwagi do projektu rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie zakresu informacji dotyczących gospodarki środkami Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, przekazywanych przez marszałków województw dysponentowi Funduszu oraz terminów ich przekazywania.

Wprowadzenie przedmiotowego rozporządzenia niewątpliwe jest uzasadnione
w świetle nowego przepisu art. 27a ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz. U. Nr 158, poz. 1121 ze zm.), jednakże przekazywanie przez marszałków województw informacji dotyczących gospodarki środkami Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, dysponentowi tego Funduszu powinno być przestrzegane. Z obecnego brzmienia omawianego projektu, jak również przepisów ustawy nie wynikają żadne sankcje w przypadku naruszenia terminów, warunków, czy też sposobu przekazywania informacji dotyczących gospodarki środkami Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Ewentualna kontrola przeprowadzana przez dysponenta Funduszu u marszałka województwa, jak wynika z art. 39a ustawy
o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, może dotyczyć wydatkowania środków Funduszu zgodnie z przeznaczeniem, przestrzegania zasad i trybu wydatkowania środków Funduszu, właściwego dokumentowania oraz rozliczania otrzymanych i wydatkowanych środków Funduszu, prawidłowości dochodzenia roszczeń na rzecz Funduszu albo prawidłowości wykonania planu finansowego. W przepisie tym nie ma mowy o kontroli w zakresie należytej realizacji obowiązku przekazywania informacji,
o których mowa w wyżej wymienionym projekcie rozporządzenia.

W związku z powyższym Prezydium Komisji Krajowej wnosi o dokonanie zmiany
i wprowadzenie sankcji w postaci kary pieniężnej w przypadku naruszenia przez marszałka województwa obowiązków przewidzianych w projekcie rozporządzenia w sprawie zakresu informacji dotyczących gospodarki środkami Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, przekazywanych przez marszałków województw dysponentowi Funduszu oraz terminów ich przekazywania.

Decyzja Prezydium KK nr 205/2011 ws. opinii o projekcie rozporządzenia MPiPS zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad oraz trybu uznawania zdarzenia za wypadek w drodze do pracy lub z pracy, sposobu jego dokumentowania, wzoru karty wypadku w drodze do pracy lub z pracy oraz terminu jej sporządzania

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” nie wnosi uwag do projektu rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad oraz trybu uznawania zdarzenia z wypadek w drodze do pracy lub z pracy, sposobu jego dokumentowania, wzoru karty wypadku w drodze do pracy lub z pracy oraz terminu jej sporządzania.

Decyzja Prezydium KK nr 204/2011 ws. opinii o projekcie rozporządzenia RM w sprawie sposobu i trybu zawarcia umowy na podstawie, której następuje uzyskanie członkostwa w otwartym funduszu emerytalnym

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wnosi następujące uwagi do projektu rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 października 2011 r.  w sprawie sposobu i trybu zawarcia umowy na podstawie, której następuje uzyskanie członkostwa w otwartym funduszu emerytalnym:

– § 3 ust. 2 – informacje zawarte w pkt 3-5, które są fakultatywne ze względu na swoje znaczenie powinny być włączone do informacji obowiązkowych. W pkt 5 należy dookreślić, iż procentowe oznaczenie udziału wskazanych imiennie osób dotyczy środków pozostałych po dokonaniu wypłaty środków należnych małżonkowi zmarłego członka funduszu zgodnie z art. 131 i 132 ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 roku o organizacji
i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 34, poz. 189, późn. zm.).

– § 5 ust. 2 – proponowany w projekcie zapis nie zabezpiecza interesów osób ubezpieczonych, ponieważ fundusz emerytalny sam wyznacza sobie termin, tryb i formę usunięcia braków stwierdzonych w formularzu. Dlatego wnosimy o określenie terminu dotyczącego usunięcia braków stwierdzonych w otrzymanym formularzu umowy np. nie dłuższego niż 14 dni.

– § 6 ust. 2 – proponujemy uzupełnić treść propozycji o obowiązek przekazania formularza członkowi funduszu w terminie 14 dni od potwierdzenia zawarcia umowy.

Decyzja Prezydium KK nr 203/2011 ws. opinii o projekcie rozporządzenia MPiPS zmieniającego rozporządzenie w sprawie sposobu i trybu postępowania, sposobu ustalania dochodu oraz wzorów wniosku (…)

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” nie wnosi uwag do projektu rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie sposobu i trybu postępowania, sposobu ustalania dochodu oraz wzorów wniosku, zaświadczeń i oświadczeń o ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego.