Dzień: 2011-07-05

Decyzja do użytku służbowego

Decyzja do użytku służbowego

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ “Solidarność” postanawia, że Związek przygotuje projekt o roboczym tytule: „Europa 2020: Walka z Ubóstwem i Społecznym Wykluczeniem Pracowników. Zwycięzcy czy Pokonani. Sprzymierzeńcy czy Wrogowie”.

Celem projektu jest przygotowanie podwalin do debaty publicznej na temat szerzącej się biedy wśród pracowników posiadających pracę w pełnym wymiarze i zgodną
z kwalifikacjami za wynagrodzenie nie dające szans na wydostanie się z ubóstwa.

Z ramienia Prezydium odpowiedzialni za realizację ww. projektu będą:

            1. Bogdan Biś – Zastępca Przewodniczącego KK

2. Jerzy Jaworski – Skarbnik KK

Decyzja do użytku służbowego

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wyraża zgodę na użycie nazwy
i znaku graficznego NSZZ „Solidarność” podczas wystawy pt. „Dizajn dla wolności – wolność w dizajnie. Polskie projektowanie graficzne 1981-2011” przygotowanej przez Stowarzyszenie Twórców Grafiki Użytkowej. Wystawa odbędzie się w dniach od 25 sierpnia do 11 września  2011 r. w Berlinie oraz w dniach od 13 do 23 października 2011 r. w Tokio.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wyraża zgodę na użycie nazwy
i znaku graficznego NSZZ „Solidarność”  podczas  wystawy fotograficznej  na  planszach wystawienniczych prezentujących Gdańsk z okazji objęcia przez Polskę przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej oraz z okazji organizacji Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej w 2012 r. przygotowanej przez Polski Ośrodek Informacji Turystycznej w Paryżu.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” uznaje za naganne podejście ustawodawcy polegające na zwlekaniu z podjęciem prac legislacyjnych dotyczących implementacji Dyrektywy 2009/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 maja
2009 r. w sprawie ustanowienia europejskiej rady zakładowej lub trybu informowania pracowników i konsultowania się z nimi w przedsiębiorstwach lub grupach przedsiębiorstw
o zasięgu wspólnotowym. Spowodowało to niedotrzymanie terminu wdrożenia wskazanego
w w/w dyrektywie i w rezultacie naraża nasz kraj na sankcje ze strony Komisji Europejskiej.

Prezydium KK po przeanalizowaniu propozycji rozwiązań zawartych w projekcie ustawy Ministra Pracy i Polityki Społecznej o zmianie ustawy z dnia 5 kwietnia 2002 r.
o europejskich radach zakładowych, mających na celu dostosowanie jej do wymogów określonych przez dyrektywę 2009/38/WE, ocenia negatywnie sposób uregulowania
w projekcie następujących kwestii:

1. zapisy projektu ustawy dotyczące ograniczenia obowiązku informowania i konsultacji z europejską radą zakładową do spraw ponadnarodowych;
2. wprowadzenie nowych zasad dokonywania wyboru członków specjalnego zespołu negocjacyjnego oraz wyboru lub wyznaczania członków europejskiej rady zakładowej.

W odniesieniu do pierwszej kwestii Prezydium KK stwierdza, że ustawodawca nie odniósł się do uwag NSZZ „Solidarność” zawartych w opinii do projektu założeń ustawy (Decyzja Prezydium KK nr 246/10 z dnia 17 listopada 2010 r.) i związanych z reperkusjami ograniczenia kompetencji europejskich rad zakładowych do zagadnień ponadnarodowych. Przygotowana propozycja rozwiązań w żaden sposób nie zapewnia wprowadzenia skutecznego mechanizmu powiązania ponadnarodowych i krajowych procedur informacyjno-konsultacyjnych w odniesieniu do decyzji podejmowanych na poziomie zarządu centralnego.

W odniesieniu do kwestii drugiej, zwracamy uwagę, iż propozycje ustawodawcy zmierzają do uniformizacji europejskich rad zakładowych, utrudniającej zróżnicowanie składu osobowego tych organów w zależności od ilościowych oraz geograficznych parametrów struktury zatrudnienia w przedsiębiorstwie ponadnarodowym. Należy to ocenić krytycznie. Nieuzasadniona jest zwłaszcza propozycja uchylenia dotychczasowego art. 9 ust. 2 ustawy o ERZ zapewniającego uwzględnienie zróżnicowania zakładów pracy pod względem liczby zatrudnionych pracowników podczas wyłaniania przedstawicieli polskich pracowników z kilku lokalizacji krajowych przedsiębiorstwa ponadnarodowego. Zwrócić należy uwagę na fakt, że przepisy te w praktyce będą się odnosiły przede wszystkim do europejskich rad zakładowych tworzonych na obcym prawie (art. 10 oraz 23 ust. 1 obecnej
i proponowanej ustawy o ERZ). Z tego też względu ustawodawca powinien dołożyć szczególnej staranności by w przypadku dwustopniowego trybu wyboru przedstawicieli polskich pracowników, możliwe było zapewnienie reprezentacji odzwierciedlającej liczebność pracowników w poszczególnych lokalizacjach.

Reasumując, należy stwierdzić, że przyjęcie propozycji ustawodawcy odnoszących się do obu wymienionych kwestii, w tym kształcie nie przyczyni się do wzmocnienia efektywności systemu informowania i konsultacji z pracownikami na poziomie europejskim, co stanowi cel dyrektywy 2009/38/WE.

Do pozostałych zapisów projektu ustawy nie wnosimy uwag.

Prezydium KK pozytywnie ocenia procedurę zastosowaną przez ustawodawcę
w trakcie procesu konsultacji dotyczących zmian w ustawie o europejskich radach zakładowych, obejmującą także opiniowanie założeń do projektu ustawy. Należy oczekiwać, że tego typu praktyka będzie kontynuowana.

Uwagi szczegółowe

Celem opiniowanego projektu ustawy o zmianie ustawy o europejskich radach zakładowych, zwanego dalej „projektem ustawy”, jest dostosowanie przepisów ustawy z dnia 5 kwietnia 2002 r. o europejskich radach zakładowych (Dz. U. Nr 62, poz. 556, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o ERZ”, do postanowień dyrektywy 2009/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 maja 2009 r. w sprawie ustanowienia europejskiej rady zakładowej lub trybu informowania pracowników i konsultowania się z nimi
w przedsiębiorstwach lub w grupach przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym (Dz. U. UE. L. 09.122.28). Spośród wielu nowych rozwiązań zaproponowanych w projekcie ustawy
z punktu widzenia związków zawodowych najistotniejsze znaczenie posiadają dwie propozycje: 1) ograniczenia obowiązku informowania i konsultacji z europejską radą zakładową do spraw ponadnarodowych (art. 1 ust. 1 i art. 2 pkt 6a ustawy o ERZ
w proponowanym brzmieniu), 2) wprowadzenia nowych zasad dokonywania wyboru członków specjalnego zespołu negocjacyjnego oraz wyboru lub wyznaczania członków europejskiej rady zakładowej (art. 7 ust. 2, art. 21 ust. 2 i art. 22 ustawy o ERZ
w proponowanym brzmieniu).

1. Propozycja ograniczenia zakresu obowiązku informowania i konsultacji z europejską radą zakładową do spraw o zasięgu ponadnarodowym wynika z konieczności implementacji art. 1 ust. 4 i 5 dyrektywy 2009/38/WE. Zgodnie z art. 1 ust. 4 dyrektywy 2009/38/WE informowanie pracowników i konsultowanie się z nimi mają miejsce na odpowiednim szczeblu kierownictwa i reprezentacji, w zależności od podnoszonej kwestii. W tym celu kompetencja europejskiej rady zakładowej oraz zakres trybu informowania pracowników
   i konsultowania się z nimi objęte dyrektywą są ograniczone do kwestii ponadnarodowych. Za kwestie ponadnarodowe uważa się kwestie dotyczące całości przedsiębiorstwa lub grupy przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym lub przynajmniej dwóch przedsiębiorstw lub zakładów pracy  lub grupy mających swą siedzibę w dwóch różnych państwach członkowskich. Analogiczną definicję proponuje się wprowadzić do art. 2 pkt 6a ustawy
   o ERZ. W projekcie proponuje się tym samym rezygnację z zasady stosowanej
   w dotychczasowym stanie prawnym, zgodnie z którą obowiązek informacji i konsultacji
   z europejską radą zakładową był uzależniony od szczebla, na którym zapadały decyzje dotyczące spraw przedsiębiorstwa o zasięgu wspólnotowym. Decyzje podejmowane na poziomie zarządu centralnego, nawet jeżeli dotyczyły pracowników zatrudnionych
   w jednym państwie członkowskim były przedmiotem prac europejskiej rady zakładowej. Sprawy należące do kompetencji zarządu przedsiębiorstwa działającego na szczeblu krajowym były przedmiotem procedur informacyjno-konsultacyjnych na poziomie krajowym. Unikano w ten sposób sytuacji, w której kierownictwo zakładu wchodzącego w skład przedsiębiorstwa o zasięgu wspólnotowym działające na szczeblu krajowym czuło się zwolnione z obowiązku informowania przedstawicieli pracowników
   i przeprowadzania z nimi konsultacji z uwagi na to, że decyzje w określonej sprawie podejmowane są na szczeblu zarządu centralnego, zaś zarząd centralny odmawiał podjęcia procedur informacyjno-konsultacyjnych z powodu tego, że sprawa nie dotyczyła kwestii ponadnarodowych. Po nowelizacji taka sytuacja będzie możliwa. Tego mankamentu opiniowanego projektu nowelizacji ustawy o ERZ nie usuwa propozycja wprowadzenia rozwiązań łagodzących rygoryzm zasady proponowanej w art. 1 ust. 1 i art. 2 pkt 6a ustawy o ERZ w projektowanym brzmieniu takich jak: 1) nałożenie na zarząd centralny obowiązku przekazania informacji w sprawie planowanej decyzji mogącej prowadzić do znaczących zmian w organizacji pracy lub w stosunkach pracy zarządom przedsiębiorstw i zakładów pracy w państwach członkowskich w celu realizacji prawa pracowników do informacji i konsultacji (art. 19a ust. 1 pkt 2 i art. 32 a ustawy o ERZ w proponowanym brzmieniu), 2) wprowadzenie wymogu określenia w porozumieniu zawieranym pomiędzy zarządem centralnym a specjalnym zespołem negocjacyjnym warunków powiązania informowania i prowadzenia konsultacji między europejską radą zakładową
   a przedstawicielami pracowników na szczeblu krajowym (proponowany art. 19 ust. 1 pkt 3a ustawy o ERZ). Na marginesie warto zauważyć, że regulacja zawarta
   w proponowanym art. 19a ustawy o ERZ zasadniczo pokrywa się z regulacją zawartą
   w projektowanym art. 32a ustawy o ERZ. Dwukrotne regulowanie tej samej kwestii
   w jednej ustawie wydaje się zbędne.
2. Propozycja wprowadzenia nowych zasad dokonywania wyboru członków specjalnego zespołu negocjacyjnego oraz wyboru lub wyznaczania członków europejskiej rady zakładowej zmierza w kierunku ograniczenia liczebności specjalnego zespołu negocjacyjnego i europejskiej rady zakładowej oraz ujednolicenia jej składu osobowego. W dotychczasowym stanie prawnym liczba członków specjalnego zespołu negocjacyjnego oraz europejskiej rady zakładowej reprezentujących pracowników zatrudnionych w poszczególnych państwach członkowskich była uzależniona od dwóch czynników: 1) liczby państw członkowskich UE, na terenie, których działa przedsiębiorstwo lub grupa przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym, 2) liczby pracowników zatrudnionych w poszczególnych państwach. Obowiązywała gwarancja, że pracownicy zatrudnieni w każdym państwie członkowskim mają prawo do wyboru co najmniej jednego członka ERZ. Określono również maksymalną liczbę członków ERZ (30). W projekcie proponuje się przyznanie prawa do wyboru lub wyznaczenia członków specjalnego zespołu negocjacyjnego lub europejskiej rady zakładowej grupie pracowników zatrudnionych w państwie członkowskim, w którym zatrudnionych jest co najmniej 10 % ogólnej liczby pracowników zatrudnionych we wszystkich państwach członkowskich lub części tej grupy. Rezygnuje się tym samym z zasady, że przedstawiciele pracowników zatrudnionych w przedsiębiorstwie o zasięgu wspólnotowym z terenu każdego państwa członkowskiego mają prawo do wyznaczenia lub dokonania wyboru co najmniej jednego członka specjalnego zespołu negocjacyjnego oraz europejskiej rady zakładowej (art. 7 ust. 2 i art. 22 ust. 1 ustawy o ERZ
   w dotychczasowym brzmieniu). Wprowadzenie nowych zasad wyboru członków specjalnego zespołu negocjacyjnego i europejskiej rady zakładowej może oznaczać pozbawienie prawa do informacji i konsultacji w sprawach ponadnarodowych pracowników zatrudnionych w przedsiębiorstwach o zasięgu wspólnotowym objętych postanowieniami dyrektywy 2009/38/WE, których liczba w żadnym z państw członkowskich, w których działają takie przedsiębiorstwa nie osiąga 10 % ogółu zatrudnionych w nich pracowników. Taka sytuacja będzie możliwa w tych przedsiębiorstwach, które działają w ponad 10 państwach członkowskich, i które
   w każdym z tych państw zatrudniają zbliżoną liczbę pracowników. W projekcie proponuje się również pozbawienie prawa do wyznaczenia lub wyboru swoich przedstawicieli do specjalnego zespołu negocjacyjnego oraz europejskiej rady zakładowej pracowników zatrudnionych w tych państwach członkowskich, w których zatrudnionych jest mniej niż 10 % ogółu pracowników zatrudnionych w przedsiębiorstwie o zasięgu wspólnotowym. W opiniowanym projekcie ustawy brak jest przepisów bardziej szczegółowo regulujących obie wskazane wyżej kwestie. Jeżeli do nich odnoszą się zapisy o „części grupy pracowników zatrudnionych w państwie członkowskim, na którą może przypadać przedstawiciel do specjalnego zespołu negocjacyjnego lub europejskiej rady zakładowej” zawarte w proponowanych art. 7 ust. 2 i art. 21 ust. 2 ustawy o ERZ to zapisy te są kompletnie nieczytelne i wymagają uszczegółowienia.

Nie jest także zrozumiałe, dlaczego ustawodawca postanowił zaingerować w mechanizm proporcjonalności dotyczący przedstawicieli polskich pracowników wybierających skład specjalnego zespołu negocjacyjnego (a także potencjalnie europejskiej rady zakładowej). O ile zgodzić się można, że ze względu na art. 5 ust. 2 lit. b dyrektywy 2009/38/WE powinna nastąpić modyfikacja art. 7 ustawy o ERZ w dotychczasowym brzmieniu, to nie wynika z tego konieczność uchylenia dotychczasowego art. 9 ust. 2, gdyż odnosi się on wyłącznie do reprezentacji pracowników zatrudnionych w Polsce. Mając na uwadze zróżnicowanie zakładów pracy pod względem liczby zatrudnionych pracowników ustawodawca powinien zapewnić odzwierciedlenie tego w procedurze wybierania przedstawicieli wybierających członków specjalnego zespołu negocjacyjnego (oraz zgodnie z art. 23 ustawy także członków europejskiej rady zakładowej).

Proponowane zasady dokonywania wyboru członków specjalnego zespołu negocjacyjnego oraz wyboru lub wyznaczania członków europejskiej rady zakładowej zmierzają w kierunku ograniczenia liczebności specjalnego zespołu negocjacyjnego
i europejskiej rady zakładowej oraz ujednolicenia ich składu osobowego. Konsekwencją ich wprowadzenia będzie powstanie sytuacji, w której zarówno specjalny zespół negocjacyjny jak i europejska rada zakładowa nie będzie mógł liczyć więcej niż 10 członków. Taka uniformizacja europejskich rad zakładowych zasługuje na krytyczną ocenę. Wnosimy o przyjęcie bardziej racjonalnego rozwiązania, jakim byłoby zróżnicowanie składu osobowego tych organów w zależności od takich czynników jak: 1) ogólna liczba pracowników zatrudnionych w przedsiębiorstwie, 2) liczba państw członkowskich, w których przedsiębiorstwo prowadzi działalność, 3) liczba pracowników zatrudnionych w poszczególnych państwach członkowskich, 4) liczba pracowników zatrudnionych w poszczególnych jednostkach organizacyjnych przedsiębiorstwa zlokalizowanych w danym państwie członkowskim. W zależności od tych czynników odmiennie przedstawia się bowiem zakres zadań spoczywających na europejskich radach zakładowych oraz znaczenie procesu informowania pracowników oraz przeprowadzania
z nimi konsultacji.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” nie wnosi uwag do projektu rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 24 maja 2011 r. w sprawie sprawozdań rzeczowo – finansowych z wykonywania zadań z opieki nad dziećmi do lat 3.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” na wstępie, przed dokonaniem właściwej oceny przedłożonego projektu założeń pragnie podkreślić, że wysokość kryteriów dochodowych uprawniających do ustalenia prawa do świadczeń z pomocy społecznej powinna być już w roku 2011 zwiększona tak, by we wszystkich typach gospodarstw przekraczały poziom minimum egzystencji liczonego przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych. Niedopuszczalne jest tolerowanie dalszej sytuacji w której odmawia się pomocy osobom i rodzinom, których dochód jest poniżej minimum egzystencji przyjętego za miernik ubóstwa skrajnego.

Prezydium KK zgłasza następujące uwagi do projektu Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej założeń projektu ustawy z dnia 25 maja 2011 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o pomocy społecznej:

1. 1.      Zmiany w ustawie o pomocy społecznej:

• Wprowadzenie minimalnego ustawowo gwarantowanego poziomu wzrostu kryteriów dochodowych zasługiwałoby na poparcie pod warunkiem, iż waloryzacja będzie prowadzona corocznie i będzie uwzględniony fakt, że dynamika wzrostu kosztów utrzymania osób żyjących na poziomie zbliżonym do minimum egzystencji jest wyższa od dynamiki wzrostu cen obliczanych przez GUS, o czym świadczą dane za lata 2008 – 2010 zamieszczone poniżej.

Dynamika wzrostu minimum egzystencji (liczonego przez IPiSS) na tle inflacji w latach 2008 – 2010 w %

Źródło: Obliczenia IPiSS na podstawie GUS

• Należy wprowadzić obowiązek dodatkowego korygowania kwot kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń zgodnie z analizą wyników badań progu interwencji socjalnej wykonywanych przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych (zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia
  7 października 2005 roku w sprawie progu interwencji socjalnej).
• Niezbędne jest utrzymanie corocznego badania przez IPiSS minimum egzystencji dla różnego typu gospodarstw domowych. Są to informacje niezbędne do prac
  w Trójstronnej Komisji ds. Społeczno – Gospodarczych.
• Nie do przyjęcia jest propozycja wprowadzenia okresu przejściowego polegającego na rezygnacji z badania w roku 2012 progu interwencji socjalnej, odłożenie ich na
  2015 rok oraz dokonanie pierwszej zmiany kwot kryteriów dochodowych i kwot świadczeń dopiero w 2015 roku. Oznacza to bowiem, że w zamian za propozycję zmian wysokości kwot kryteriów dochodowych od 1 października 2012 roku do wysokości zbliżonych do ubiegłorocznych wartości minimów egzystencji, a tym samym niewystarczających w 2012 roku, projektodawcy chcą już teraz zagwarantować niepodnoszenie kryteriów dochodowych przez kolejne 3 lata, a tym samym uniknąć koniecznych wydatków dla budżetu państwa. W tym okresie wzrost kosztów utrzymania spowoduje, że minimum egzystencji znacznie wzrośnie i będzie wyższe od „zamrożonych” kryteriów dochodowych uprawniających do ubiegania się
  o pomoc społeczną. Na takie rozwiązania NSZZ „Solidarność” nie wyraża zgody.
• Analiza skutków finansowych dla budżetu państwa wynikających z projektowanych zmian wskazuje jednoznacznie, że zawarte rozwiązania w projekcie założeń mają jedynie ograniczyć przewidywane wydatki na te cele do poziomu wynikającego z tak zwanej „reguły wydatkowej”, a nie przynieść realne rozwiązania dla beneficjentów pomocy społecznej.

1. 2.      Zmiany w ustawie o świadczeniach rodzinnych:

• Zmiany w ustawie o świadczeniach rodzinnych dotyczą wprowadzenia do dotychczasowych zasad weryfikacji kwot kryterium dochodowego uprawniającego do świadczeń rodzinnych dodatkowej zasady gwarantującej minimalny poziom waloryzacji. Kwoty kryterium dochodowego (ogólnie i dla rodzin z dzieckiem niepełnosprawnym) oraz kwoty świadczeń rodzinnych podwyższane byłyby niezależnie od wyników badania progu wsparcia dochodowego rodzin o co najmniej wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych za okres od ostatnio przeprowadzonej do bieżąco dokonywanej weryfikacji, tj. łącznie za okres ostatnich
  3 lat. Pozostawia się mechanizm dodatkowego korygowania kwot kryterium dochodowego, tak jak dotychczas, zgodnie z analizą wyników badań progu wsparcia dochodowego rodzin (liczonego przez IPiSS) w Trójstronnej Komisji ds. Społeczno – Gospodarczych.

Zdaniem Prezydium KK taka propozycja oznacza, że przeprowadzana co
3 lata weryfikacja będzie praktycznie uwzględniała tylko wskaźnik inflacji. Należy przypomnieć, że od chwili uchwalenia ustawy o świadczeniach rodzinnych
w listopadzie 2003 roku Rząd RP nie przeprowadził ani jednej weryfikacji kryteriów dochodowych uprawniających do świadczeń rodzinnych podając jako przyczynę brak środków w budżecie państwa.

Od 2004 roku zasiłek rodzinny przysługuje rodzinie, jeżeli dochód  na osobę nie przekracza kwoty 504 złotych, a w przypadku gdy członkiem rodziny jest dziecko niepełnosprawne 583 złote na osobę. Rząd nie uwzględnił faktu, że obliczony zgodnie z ustawowymi wytycznymi próg wsparcia dochodowego rodzin wyniósł już w 2006 roku 556 złotych (661 złote) a w 2009 roku 621 złotych (720 złotych) na osobę
w rodzinie. Wartości w nawiasie dotyczą rodzin z dzieckiem niepełnosprawnym.

W związku z powyższym NSZZ „Solidarność” uważa za konieczne coroczne waloryzowanie wysokości kryteriów dochodowych jak i wysokości świadczeń rodzinnych a dodatkowo zgodnie z art. 18 ustawy o świadczeniach rodzinnych weryfikowanie co 3 lata.

Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” nie zgłasza uwag do projektu rozporządzenia Ministra Gospodarki w sprawie szczegółowych warunków udzielania poręczeń jako Pomocy de minimis przez fundusze poręczeniowe.