Miesiąc: październik 1981

Od dłuższego czasu trwa eskalacja działań przeciw prasie związkowej, bibliotekom związkowym, wydawnictwom niezależnym oraz wydawnictwom Niezależnego Zrzeszenia Studentów. Działania te polegają w szczególno­ści na:

— kampanii oszczerstw w prasie, radiu i telewizji,

— stawianiu zarzutów prokuratorskich i wnoszeniu aktów oskarżenia do sądu,

— zastraszaniu dziennikarzy i współpracowników redakcji, wydawnictw, poligrafii
i kolportażu,

— utrudnianiu dostępu do poligrafii zakładowej i państwowej,

— uniemożliwianiu kolportażu wydrukowanych materiałów i ich kon­fiskata.

Pierwszy Zjazd NSZZ „Solidarność” zobowiązuje wszystkie władze Związ­ku do obrony wydawnictw związkowych lub współpracujących z bibliote­kami związkowymi, a w szczególności do tworzenia warunków umożliwia­jących prowadzenie działalności redakcyjnej i wydawniczej zgodnie ze Statutem Związku. Żąda także zapewnienia bezpieczeństwa prasie Związku, wydawnictwom i bibliotekom związkowym oraz osobom pracującym w tych instytucjach.

Zjazd zaleca wszystkim władzom związkowym:

— podejmowanie interwencji i organizowanie akcji protestacyjnych, aż do odmowy druku odpowiedniej gazety, w przypadku stosowania represji wobec prasy związkowej,

— organizowanie akcji solidarnościowych w przypadku stosowania represji,

— drukowanie w miarą możliwości wydawnictw, bądź artykułów, bezpraw­nie zatrzymanych przez władze państwowe,

— zdecydowane przeciwstawianie się próbom stosowania przez władze ta­kiej interpretacji ustawy o cenzurze, która pozwalałaby ograniczać prawo narodu do znajomości swojej historii i literatury.

Równocześnie domagamy się szybkiego wydania przepisów prawnych, w myśl których zakładanie i działanie wydawnictw nie byłoby uzależnione od uzyskania „koncesji”. W takich warunkach niezależne wydawnictwa mogłyby się przekształcić w spółdzielnie wydawnicze.

Zobowiązujemy Komisję Krajową do energicznego popierania tego po­stulatu. I Zjazd powierza zorganizowanie ośrodka zajmującego się obroną prasy Biuru Interwencji Mazowsza, przy którym działać będzie punkt in­formacyjny i stały zespół obrońców

1. Prawną podstawą zapłaty za strajki jest zagwarantowana w Statucie NSZZ „Solidarność” forma protestu przyjęta w porozumieniach: gdań­skim, szczecińskim i jastrzębskim.

2. Uznajemy uzgodniony ze Związkiem projekt ustawy o związkach zawo­dowych za obowiązujący. Przypominamy, że za strajki płaci zakład pra­cy: Związek nie uznaje zmian w postanowieniach projektu ustawy, wprowadzonych jednostronnie, a szczególnie dotyczących strajku.

3. Delegaci uważają, że podjęte przez Radę Ministrów decyzje w sprawie nieodpłatności za strajki ostrzegawcze są precedensem, świadomie wy­mierzonym w interesy ludzi pracy
w Polsce i w związku z tym domagają się ich uchylenia w trybie pilnym.

4. Zobowiązuje się Komisję Krajową i jej Prezydium, aby w trybie pil­nym, tj. do dnia 31 października br., doprowadziła do zrealizowania za­ległych wypłat, wstrzymanych za okres strajku, drogą nadpłat przy ko­lejnych najbliższych poborach.

5. Uznajemy strajki solidarnościowe, przeprowadzone w kopalniach: Zabrze, Sośnica; Dębieńsko, Knurów, związane z prowokacyjnym zachowaniem ZZG Kopalni Szczygłowice oraz Prokuratury Rejonowej w Rybniku w stosunku do Tadeusza Arenta, za uzasadnioną formę protestu domaga­my się zapłaty dla załóg tych kopalń w trybie
i terminie przewidzianym w punkcie 4.

 

Gdańsk, 6 .października 1981 r.

ROZDZIAŁ I — składka członkowska i jej podział

§ 1. Ustala się podstawową wysokość składki członkowskiej od pracują­cych członków Związku na poziomie 1% wynagrodzenia zasadniczego, z uwzględnieniem wszystkich dodatków płacowych, z wyjątkiem: de­putatów, nagród, zasiłków rodzinnych
i rekompensat.

§ 2. Komisja Zakładowa może w uzasadnionych przypadkach, za zgodą większości członków, uchwalić składkę wyższą, jednak nie więcej aniżeli 2% wynagrodzenia, łącznie z dodatkami jak w punkcie 1. Całość składki powyżej 1% pozostaje
w dyspozycji Komisji Zakła­dowej.

§ 3. Dla innych członków Związku (emeryci, renciści, osoby na urlopach wychowawczych
i opiekuńczych) ustala się następujące wysokości składki miesięcznej:

1. 10 zł — przy rentach, emeryturach lub zasiłkach o wysokości do 3.000 zł.

2. 15 zł — przy rentach, emeryturach lub zasiłkach o wysokości od 3.001 do 4.000 zł.

3. 20 zł — przy rentach, emeryturach lub zasiłkach o wysokości od 4.001 do 5.000 zł.

4. 30 zł — przy rentach, emeryturach lub zasiłkach o wysokości od 5.001 do 6.000 zł.

5. 40 zł — przy rentach, emeryturach lub zasiłkach o wysokości po­wyżej 6.000 zł.

6. 1% renty lub emerytury, jeżeli jej wysokość przekracza średnią płacę krajową.

§ 4. Całość wpływów uzyskanych ze składek emerytów, rencistów oraz osób na urlopach wychowawczych i opiekuńczych pozostaje do dyspo­zycji Komisji Zakładowej.

§ 5. W wyjątkowych przypadkach Komisja Zakładowa może podjąć uchwałę o zawieszeniu składki członkowskiej lub jej obniżeniu na wniosek zainteresowanego członka Związku.

§ 6. Ustala się następujący podział 1% składki członkowskiej: 75% wpływu pozostaje do dyspozycji Komisji Zakładowej, 22% wpływu zostaje przekazane do dyspozycji Zarządu Regionu, 3% wpływu zostaje przekazane do dyspozycji Komisji Krajowej, za pośrednictwem Zarządu Regionu.

§ 7. Organizacje zakładowe w spółdzielniach inwalidów przekazują Za­rządowi Regionu 10% wpływu z 1% składki członkowskiej.

ROZDZIAŁ II — zasiłki statutowe i zapomogi

§ 8. Ustala się następujące wysokości zasiłków statutowych:

1) 2.000 zł — z tytułu urodzin dziecka,

2) 1.500 zł — z tytułu zgonu członka rodziny,

3) 3.000 zł — z tytułu zgonu członka Związku.

 § 9. Ustala się następujące zasady wypłacania zasiłków statutowych:

1) zasiłek z tytułu urodzin dziecka:
a) wypłaca się obojgu rodzicom,

b) wypłaca się na każde urodzone dziecko oddzielnie,

c) wypłaca się również na dziecko urodzone martwe,

d) wypłaca się matce samotnej w wysokości zwiększonej o 100%.

2) zasiłek z tytułu śmierci członka rodziny:

             a) wypłaca się wszystkim uprawnionym członkom Związku w przypadku zgonu:

— współmałżonka,

— rodziców, teściów,

— dziecka na utrzymaniu,

— osoby na wyłącznym utrzymaniu;

b) wypłaca się również jednemu z rodziców na dziecko martwo urodzone.

3) zasiłek z tytułu zgonu członka Związku:

wypłaca się tylko l zasiłek dla osoby, która udokumentuje po­krycie kosztów związanych z pogrzebem. Wypłaty dokonuje Ko­misja Zakładowa zmarłego członka Związku.

4) Zasady ogólne:

a) do uzyskania prawa do zasiłków obowiązuje staż związkowy 6 miesięcy (nie dotyczy osób podejmujących po raz pierwszy pracę),

b) obowiązuje przedłożenie aktu urodzenia lub zgonu oraz doku­mentów określających stopień pokrewieństwa,

c) obowiązuje zgłoszenie żądania wypłaty zasiłku w terminie do 6 miesięcy od daty urodzin lub zgonu,

d) wszystkie ustalenia z punktów 314 dotyczą również emerytów, rencistów oraz osób na urlopach wychowawczych i opiekuń­czych,

e) we wszystkich przypadkach nieuregulowanych powyższymi za­sadami Komisja Zakładowa ma prawo podjęcia decyzji indy­widualnej.

§ 10. Udzielanie zapomóg należy wyłącznie do kompetencji Komisji Zakładowej (Oddziałowej). Wysokość zapomóg zależy od posiadanych przez Komisję Zakładową możliwości oraz potrzeb zgłaszającego, przy za­chowaniu zasady samowystarczalności finansowej Komisji Zakła­dowej.

ROZDZIAŁ III — wynagrodzenia działaczy Związku

§ 11. Ustala się następujące zasady wynagrodzenia etatowych działaczy Związku, pochodzących z wyboru na szczeblu Zarządu Regionu i Ko­misji Krajowej.

1. Działacze na szczeblu Zarządu Regionu

a) przewodniczący — 2-krotne przeciętne wynagrodzenie obowią­zujące
w gospodarce narodowej w całym kraju, korygowane w okresach półrocznych, plus dodatek funkcyjny dla przewod­niczących regionów o liczebności członków powyżej 100.000, wg następujących zasad:

do 100.000 członków Związku — bez dodatku funkcyjnego,
od 100.001 do 250.000 — 1.000 zł dodatku funkcyjnego,
od 250.000 do 500.000 — 2.000 zł dodatku funkcyjnego,
powyżej 500.000 — 3.000 zł dodatku funkcyjnego.

b) zastępcy przewodniczących — analogicznie jak przewodniczący regionu, łącznie
z ewentualnymi dodatkami funkcyjnymi, mi­nus 10% z obliczonego w ten sposób wynagrodzenia.

c) pozostali etatowi członkowie Prezydium Zarządu analogicznie jak przewodniczący regionu, łącznie z ewentualnymi dodatka­mi funkcyjnymi, minus 20%
z obliczonego w ten sposób wy­nagrodzenia.

2. Działacze na szczeblu Komisji Krajowej

a) Przewodniczący — analogicznie jak Przewodniczący Zarządu Regionu powyżej 500.000 członków Związku, plus 10% obliczo­nego w ten sposób wynagrodzenia.

b) zastępcy przewodniczącego — analogicznie jak Przewodniczący Komisji Krajowej, minus 10% obliczonego w ten sposób wyna­grodzenia,

c) członkowie Prezydium — analogicznie jak Przewodniczący, minus 20% obliczonego w ten sposób wynagrodzenia.

§ 12. Wynagrodzenie działacza Związku nie może być niższe od wynagro­dzenia otrzymywanego w ostatnim miejscu zatrudnienia przed obję­ciem funkcji związkowej.

ROZDZIAŁ IV — postanowienia ogólne

§ 13. W przypadku pełnienia więcej niż jednej funkcji związkowej obo­wiązuje wypłata wyłącznie jednego wynagrodzenia, dowolnie wybra­nego przez osobę zainteresowaną, na okres kadencji.

§ 14. Wynagrodzenie etatowych działaczy Komisji Zakładowych pozostaje do czasu uchwalenia ustawy o związkach zawodowych na dotych­czasowych zasadach.

§ 15. Sekcje zawodowe, branżowe i inne mogą być finansowane na pod­stawie decyzji władz związkowych właściwego szczebla, przy czym sekcje o zasięgu regionalnym może finansować Zarząd Regionu, na­tomiast sekcje o zasięgu krajowym — wyłącznie Komisja Krajowa.

§ 16. Zarządy Regionalne zobowiązane są do refundacji zasiłków statuto­wych w przypadku udokumentowanego przez Komisję Zakładową braku środków na ich wypłacenie pomimo prowadzenia prawidłowej gospodarki finansowej.

§ 17. Świadczenia o charakterze socjalnym winny być finansowane przez zakłady pracy
z funduszu socjalnego. Organizacje związkowe zobowiązane są do nadzoru nad prawidłowym rozdziałem świadczeń z te­go funduszu.

§ 18. Zobowiązuje się Komisje Zakładowe do uregulowania w terminie do dnia 30 listopada 1981 r. zobowiązań finansowych względem Zarzą­dów Regionalnych, a Zarządy Regionalne w stosunku do Komisji Krajowej. Zobowiązania finansowe należy uregulować na dotychczas ustalonych zasadach.

§ 19. Niniejsza uchwała obowiązuje do II Krajowego Zjazdu Delegatów.

,§ 20. Określone powyżej zasady finansowania obowiązują od dnia l listopada 1981 roku.

Zgodnie z porozumieniem zawartym pomiędzy Krajową Komisją Porozu­miewawczą NSZZ „Solidarność” ą Krajowym Komitetem Założycielskim NSZZ „Solidarność” Kierowców Transportu Prywatnego w sprawie współ­pracy obu związków, zobowiązujemy nowowybraną Komisję Krajową NSZZ „Solidarność” do udzielenia pomocy i podjęcia skutecznych działań mających na celu zarejestrowanie NSZZ „Solidarność” Kierowców Trans­portu Prywatnego.

Problem osób sprawujących równocześnie funkcję pracodawców i praco­biorców, jak rolnicy indywidualni, rzemieślnicy, taksówkarze i inni, musi być jednocześnie uregulowany w Ustawie o Związkach Zawodowych.

I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” zobowiązuje władze Związku do ustalenia właściwego trybu postępowania zapewniającego wy­egzekwowanie roszczeń pracowniczych
i cywilno – prawnych Polaków, którzy w wyniku działań wojennych przebywali poza granicami Kraju podczas II wojny światowej i po jej zakończeniu — niezależnie od tego,
w którym kraju musieli przebywać.

Przyszłość narodu i przyszłość „Solidarności” zależą od tego, czy młode pokolenie Polaków będzie przygotowane i zdolne do niezależnego, samo­rządnego i autentycznego uczestnictwa w kierowaniu swym krajem.

Nową Polskę zbudują tylko ludzie odważni, samodzielni w myśleniu i działaniu, solidarni, wrażliwi moralnie i uczciwi.

Dlatego wychowanie młodego pokolenia Polaków musi stać się sprawą nas wszystkich, sprawą Związku, sprawą całego społeczeństwa.

System oświaty i wychowania, zmonopolizowany przez państwo służył dotychczas wyłącznie interesom politycznym, ideologicznym i ekonomicz­nym narzuconej społeczeństwu władzy. Był on obcy aspiracjom i wartoś­ciom narodu polskiego.

Chcemy, aby edukacja narodowa respektowała prawa naszych dzieci do życia w prawdzie, do pełnego umysłowego i duchowego rozwoju. System edukacji ma być systemem demokratycznym, dającym każdemu człowie­kowi równe szansę kształcenia się rozwoju, zgodnie z jego możliwościami i aspiracjami.

Żądamy, aby system edukacji narodowej w Polsce nie służył, dalej doraźnym
i koniunkturalnym interesom władzy politycznej i administracyjnej. Jego głównym celem powinien być pełny rozwój psychiczny i fizyczny naszych dzieci.

NSZZ „Solidarność” popierać będzie:

1. Inicjatywy zmierzające do objęcia pełną kontrolą społeczną systemu oświaty
i wychowania w Polsce,

2. inicjatywy służące autentycznemu ruchowi na rzecz stworzenia w naszym kraju nowoczesnego i demokratycznego systemu edukacji,

3. dążenia do stworzenia warunków dla rzeczywistego respektowania praw dzieci
i młodzieży we wszystkich instytucjach i środowiskach wycho­wawczych,

4. działania zmierzające do przywrócenia społecznego prestiżu i prawnoekonomicznej stabilizacji stanu nauczycielskiego.

NSZZ „Solidarność” będzie się domagać:

1. podjęcia przez Sejm PRL ustawy o edukacji narodowej, będącej praw­nym usankcjonowaniem idei uspołecznienia systemu oświaty i wychowania,

2. przełamania monopolu partyjno-państwowego w systemie oświatowym przez otwarcie możliwości tworzenia niezależnych instytucji opiekuńczo – wychowawczych i kształcących,

3. natychmiastowego wykonania przez resort oświaty i wychowania zobo­wiązań wynegocjonowanych przez nasz Związek,

4. stałego udziału Związkowej Rady Edukacji Narodowej w podejmowaniu decyzji na wszystkich szczeblach zarządzania systemem oświatowym. NSZZ „Solidarność” będzie rozwijać własne formy działalności eduka­cyjnej. W tym celu, nawiązując do tradycji wszechnic robotniczych i ludo­wych, podejmiemy inicjatywą stworzenia powszechnego związkowego sy­stemu oświatowego o różnych poziomach kształcenia. Strukturę
i program tego systemu opracuje Związkowa Rada Edukacji Narodowej.

 

Gdańsk, dnia 5 października 1981 r.