Deklaracja I KZD (42/81)

DEKLARACJA

W okresie Zjazdu ukazała się Encyklika Ojca św. Jana Pawła II „La-borem exercens” pisana przez Rodaka i zarazem Papieża. Encyklika ta za­wiera głębokie przemyślenia sytuacji społecznej świata. Określa podstawo­we wartości dla ludzi pracy: solidarność jako czynnik siły i społecznego ładu, pracę, którą łączy ludzi, powinność walki o godność ludzką
i sprawiedliwość oraz rozwój związków zawodowych.

Encyklika z tych powodów jest nam szczególnie bliska, chociaż rozumie­my jej charakter uniwersalny; zawiera wartości ważne nie tylko dla wie­rzących, ale i dla niewierzących.

Zjazd pragnie wyrazić wdzięczność w imieniu ludzi pracy za te prze­myślenia i deklaruje, że dla „Solidarności” będą one szczególnym źródłem inspiracji w codziennej pracy.

Oświadczenie I KZD ws. stosowania walki psychologicznej z narodem (41/81)

Oświadczenie

Pierwszego Zjazdu Delegatów NSZZ „Solidarność” w sprawie stosowania walki psychologicznej z narodem

Od chwili powstania naszego Związku, każdemu znaczącemu wydarzeniu w działalności naszej organizacji, związanemu z dążeniem do poprawy wa­runków życia i uzyskania przez społeczeństwo swobód obywatelskich, towa­rzyszy antyhumanitarna kampania straszenia narodu utratą niepodległości i krwawą konfrontacją zbrojną.

Deklaracje użycia siły, stwarzając poczucie ustawicznego zagrożenia bytu i bezpieczeństwa zagrażają przede wszystkim najsłabszej, najmniej odpornej części społeczeństwa, która we wszystkich cywilizowanych krajach świata podlega szczególnej ochronie.

Kampania strachu uderza w matki, wychowujące w bezprzykładnie trud­nych warunkach dzieci, pozbawia poczucia bezpieczeństwa wychowujące się pokolenie i zmęczonych życiem starszych ludzi, w których sercach i umysłach odcisnęły ślad: wojna, okres przedpaździernikowy, poznański Czerwiec i Grudzień.

Kampania strachu deprawuje młodzież. Szczególny wpływ psychologiczny wywierany jest na młodzież wojskową — nie sposób zapomnieć telewizyj­nego obrazu młodego żołnierza, oświadczającego, że gotów jest wykonać każdy rozkaz.

Podkreślamy z całym naciskiem, że Związek nasz nie dąży do krwawej konfrontacji. Naszą jedyną bronią jest siła przekonania, użyta w obronie naszych racji i wola odmowy pracy
w przypadku zagrożenia społecznych interesów. Nie dysponujemy i nie zamierzamy dysponować czołgami, pałka­mi i innymi środkami przymusu.

Stroną w konfrontacji nie może być świadome i zdyscyplinowane społe­czeństwo polskie.

I Krajowy Zjazd Delegatów domaga się zaprzestania propagandy stra­chu. Domagamy się tego w imieniu wszystkich Polaków, których najżywot­niejsze interesy stają się przedmiotem nieznanego nam przetargu.

Związek nasz postawił sobie za cel wszechstronną ochronę praw pracow­niczych
i obywatelskich, z których naczelnym jest poczucie bezpieczeństwa i zapewnienia spokoju. Nieustępliwa walka o te cele jest naszym, obowiąz­kiem.

 Stwierdzamy, że propaganda strachu i konfrontacji pozostaje w interesie ludzi, którzy dla obrony władzy i swojego znaczenia nie zawahają się przed zbrodnią. Przedstawiciele władzy, którzy zastraszają i grożą własnemu narodowi, nie są jego reprezentantami. Są to ci sami ludzie, którzy wstrzymują działania służące wyjściu z kryzysu i zapewnieniu społeczeństwu swobód obywatelskich. Ludzie ci nie mogą liczyć na poparcie żadnych znaczących sił społecznych.

Gdańsk, 30 września 1981 r.                                   

REGULAMIN WYBORU WŁADZ NSZZ „SOLIDARNOŚĆ” (39/81)

REGULAMIN WYBORU WŁADZ NSZZ „SOLIDARNOŚĆ”

Rozdział I — postanowienia wstępne

1. Regulamin ustala sposób postępowania przy zgłaszaniu kandydatów na listy wyborcze oraz sposób przeprowadzania wyborów na Zjeździe Dele­gatów:

a) przewodniczącego Komisji Krajowej,

b) wybieralnych członków Komisji Krajowej,

c) członków Komisji Rewizyjnej.

2. Do zgłaszania kandydatów na listy wyborcze oraz do głosowania upo­ważnieni są wyłącznie delegaci obecni na Zjeździe Delegatów i posia­dający ważne mandaty.

3. Listy oraz karty wyborcze kandydatów do Komisji Krajowej są wieloczęściowe.

4. Liczbę miejsc mandatowych na listach cząstkowych oraz kartach wy­borczych proporcjonalną do ilości członków określa Zjazd Delegatów wg zał. l, tzn. 1:140 tys.

5. Wybory są ważne jeżeli bierze w nich udział więcej niż połowa delega­tów upoważnionych do głosowania.

6. Komisja Rewizyjna składa się z 21 członków.

Rozdział II — zgłaszanie kandydatów na listy wyborcze.

1. Kandydatami na listy wyborcze mogą być wyłącznie delegaci na Zjazd Delegatów.

2. Sposoby zgłaszania kandydatów na listy wyborcze:

a) regionalne zespoły delegatów na podstawie wstępnego, tajnego gło­sowania mogą zgłaszać listy kandydatów ze swego regionu;

b) każdy delegat ma prawo do zgłoszenia kandydatów na listy wyborcze ze swego regionu. Liczba kandydatów zgłoszonych-przez delegata nie może być większa, niż liczba miejsc mandatowych na danej liście wyborczej;

c) każdy delegat ma prawo do zgłaszania kandydatów na przewodni­czącego oraz do Komisji Rewizyjnej z innych regionów. Zgłoszenie może nastąpić po uzyskaniu zgody kandydata.

3. Zgłoszenia muszą być dokonane dla każdej listy oddzielnie na specjal­nych formularzach, zawierających:

a) nazwisko, imię kandydata, nr mandatu, region;

b) podpis zgłaszającego, nr jego mandatu;

c) podpisy i numery mandatów: 20% delegatów swojego regionu, wyra­żającego poparcie dla danego delegata;

d) podpisy i numery mandatów w ilości:

20 podpisów na kandydata do Komisji Rewizyjnej,

50 podpisów na kandydata na przewodniczącego Krajowej Komisji.

4. Zgłoszenia przyjmuje Komisja Mandatowa po okazaniu mandatu przez zgłaszającego delegata.

5. Po trzykrotnym wezwaniu przewodniczącego zebrania i braku dalszych zgłoszeń, lista kandydatów zostaje zamknięta, po uprzednim odczytaniu.

6. Lista kandydatów musi zawierać:

— więcej nazwisk niż jest miejsc mandatowych na danej liście.

7. W przypadku prawyborów w delegacjach regionalnych, wynik podaje się na liście alfabetycznej z procentem uzyskanych głosów, w formie pro­tokółu.

Rozdział. III — kandydaci na listy wyborcze.

1. Kandydaci na listy wyborcze zobowiązani są do złożenia pisemnego oświadczenia, w którym wyrażają zgodę na ewentualne umieszczenie na listach wyborczych. O terminie
i miejscu składania oświadczeń zawiada­mia przewodniczący obrad.

2. Poza wyrażeniem zgody, pisemne oświadczenie kandydata musi zawie­rać:

a) nazwisko, imię kandydata, jego wiek, nr mandatu,

b) region, nazwę zakładu pracy, jego siedzibę, zajmowane stanowisko,

c) przynależność do organizacji politycznych (poprzednia, obecna), spo­łecznych, zawodowych i stowarzyszeń oraz pełnione w nich funkcje;

d) staż i funkcje w NSZZ „Solidarność” jakie pełnił i pełni w kolejności: w organizacji zakładowej, w oddziałach terenowych, w Komisjach Koordynacyjnych, w Zarządzie Regionu, w KKP.

e) określenie kandydata na jakiej liście wyborczej może być umieszczo­ny, przy czym można wyrazić zgodę na równoczesne kandydowanie: na przewodniczącego Komisji Krajowej i członka Komisji Krajowej.

3. Podpis kandydata na pisemnym oświadczeniu musi być uwierzytelniony przez Komisję Mandatową na podstawie okazanego mandatu.

4. Podanie danych niezgodnych ze stanem faktycznym może spowodować skreślenie przez Zjazd z listy kandydatów na podstawie wniosku Komisji Mandatowej.

Rozdział IV — Przygotowanie list wyborczych

1. Na podstawie zgłoszeń określonych w rozdziale II oraz oświadczeń okre­ślonych
w rozdziale III, Komisja Mandatowa sporządza listy wyborcze w porządku alfabetycznym (przy wyborach Komisji Krajowej tzw. listy cząstkowe dla regionów). Każda lista  powinna posiadać liczbę miejsc mandatowych i nagłówek określający do jakiej władzy związkowej się odnosi:

a) lista wyborcza kandydatów na przewodniczącego Komisji Krajowej;

b) listą wyborcza kandydatów do Komisji Krajowej z rozbiciem na listy cząstkowe;

c) lista wyborcza kandydatów do Komisji Rewizyjnej.

2. Listy wyborcze kandydatów muszą zawierać nr porządkowy kandy­data oraz dane wg rozdziału III pkt. 2 a—d.

3. Listy wyborcze podpisane przez przewodniczącego Komisji Mandatowej powinny być wydrukowane w terminie nie późniejszym niż 24 godziny po zamknięciu list
i rozprowadzone wśród delegatów.

Rozdział V — Kampania wyborcza

1. Kampania wyborcza może być rozpoczęta dopiero po zamknięciu list wyborczych.

2. W ramach kampanii wyborczej Komisja Mandatowa organizuje prezen­tację kandydatów dla wszystkich delegatów. Czas prezentacji kandyda­tów (prezentacja własna i odpowiedzi) powinien być jednakowy i zo­stanie ustalony przez Komisję Mandatową na podstawie liczby zgłoszeń.

3. Kandydat ma prawo i powinien wziąć osobisty udział w prezentacji.

4. Charakterystyki kandydatów rozpowszechnia się wyłącznie za zgodą Komisji Mandatowej, co uwidocznione jest odpowiednią adnotacją.

5. Biuro Organizacyjne Zjazdu zobowiązane jest do udzielania jednakowej pomocy
w publikowaniu materiałów dotyczących poszczególnych kan­dydatów.

Rozdział VI — Karty wyborcze

1. Komisja Mandatowa na podstawie list wyborczych przygotowuje karty wyborcze, przy czym karta wyborcza powinna zawierać:

a) objaśnienie do którego głosowania służy,

b) liczbę miejsc mandatowych,

c) imienny wykaz kandydatów wg kolejności zgodnej z listami wybor­czymi.

2. Karty wyborcze podpisane przez Komisję Mandatową wydawane są przed głosowaniem wyłącznie obecnym delegatom za okazaniem mandatu,

Rozdział VII — Głosowanie

1. Wyboru władz związkowych dokonuje się wyłącznie w głosowaniu taj­nym.

2. Delegat pozostawia na liście nieskreślone nazwisko kandydatów, na któ­rych głosuje.

3. Liczba kandydatów, na których głosuje delegat, nie, może przekraczać liczby miejsc mandatowych danej listy.

4. Karta do głosowania jest nieważna, jeżeli:

a) karta nie jest oryginalna,

b) liczba nieskreślonych kandydatów przekracza liczbę miejsc mandato­wych, w przypadku list cząstkowych unieważnienie jednej listy cząst­kowej nie powoduje unieważnienia znajdującej się na tej samej kar­cie pozostałych list cząstkowych,

c) znajdują się na niej dopiski.

5, Komisja Skrutacyjna zapewni możliwość wyłącznie osobistego złożenia głosów przez wszystkich obecnych delegatów z zachowaniem tajności głosowania.

Rozdział VIII — Obliczanie i publikowanie wyników głosowania

1. Obliczanie wyników głosowania dokonuje Komisja Skrutacyjna na pod­stawie oddanych kart do głosowania.

2. W przypadku wątpliwości co do ważności karty głosowania decyzję po­dejmuje Komisja Skrutacyjna, w składzie co najmniej 50%.

3. Za wybranych uważa się kandydatów w ilości odpowiadającej liczbie członków danej władzy, którzy otrzymali kolejną największą ilość gło­sów, jednak więcej niż połowę ważnych głosów.

4. Po dokonaniu obliczeń Komisja Skrutacyjna sporządza protokół z wy­szczególnieniem:

a) liczby obecnych delegatów, liczby głosujących, ilość głosów ważnych i nieważnych,

b) wszystkich kandydatów z podaniem uzyskanych głosów,

c) listy wybranych do władz.

Protokół sporządzony jest w czterech egzemplarzach dla: przewodniczą­cego obrad, Komisji Mandatowej, protokolantów Komisji Skrutacyjnej.

5. Wyniki głosowania ogłasza przewodniczący Komisji Skrutacyjnej na wniosek przewodniczącego obrad.

6. W przypadku nie wybrania w pierwszym głosowaniu wszystkich człon­ków określonej władzy ze względu na nieuzyskanie przez kandydata wymaganej ilości głosów, przewodniczący zebrania ogłasza przeprowa­dzenie drugiej tury głosowania.

Rozdział IX — II tura głosowania

1. Komisja Mandatowa na podstawie protokółu Komisji Skrutacyjnej spo­rządza karty wyborcze do II tury głosowania wg zasad określonych ana­logicznie jak w pierwszej turze. (Rozdział VI)

2. Kandydatami na karty wyborcze II tury są osoby, które w pierwszym głosowaniu nie uzyskały wymaganej ilości głosów, przy czym liczba tych kandydatów nie powinna być większa niż dwukrotna liczba miejsc do obsadzenia po pierwszej turze (odpadają kandydaci z najmniejszą liczbą głosów).

3. Głosowanie w II turze przeprowadza się wg zasad rozdziału VII.

4. Za wybranych uważa się kandydatów w ilości odpowiadającej liczbie wolnych miejsc, po I turze głosowania, dla członków danej władzy, któ­rzy otrzymali kolejno największą ilość głosów, jednak więcej niż połowę głosów ważnych.

5. Obliczanie wyników głosowania oraz sposób sporządzania protokołów wykonuje się wg zasad rozdziału VIII, pkt.: l, 2, 3, 4.

Zespół Regulaminu Wyborczego Pierwszego Zjazdu Delegatów

Gdańsk, 29 września 1981 r.

Oświadczenie I KZD ws. w sprawie stanowiska Prezydium KKP (40/81)

Oświadczenie

Pierwszego Zjazdu Delegatów w sprawie stanowiska Prezydium KKP

z dnia 22.09.1981 r.

Budzący kontrowersję sposób podjęcia przez Prezydium KKP decyzji w sprawie samorządu pomiędzy turami odbywającego się Zjazdu — delegaci oceniają jako działanie niewłaściwe
i nie mogące mieć miejsca w przy­szłości.

Przyjmując do wiadomości, że podjęcie decyzji było spowodowane po­trzebą sformułowania stanowiska przed posiedzeniem Sejmu, musimy stwierdzić, że nastąpiło tu naruszenie zasad demokracji Związkowej.

Za niewłaściwy uznać należy również zbyt duży wpływ doradców na po­dejmowane przez władze Związku decyzje.

Nowo wybrane władze Związku zobowiązuje się do wyraźnego określenia funkcji
i kompetencji ekspertów.

Stanowisko I KZD ws. Komitetu Porozumiewaw­czego Stowarzyszeń Twórczych i Naukowych (36/81)

I Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” uznaje Komitet Porozumiewaw­czy Stowarzyszeń Twórczych i Naukowych za przedstawiciela działających w nim stowarzyszeń i wyraża chęć nawiązania z nim współpracy w celu:

1. kształtowania warunków swobodnego rozwoju kultury narodowej, oświaty i nauki;

2. przekształcenia środków masowego przekazu w środki społecznej ko­munikacji;

3. zniesienia cenzury;

4. utworzenia Funduszu Kultury Narodowej.

OŚWIADCZENIE I ZJAZDU DELEGATÓW (33/81)

Delegaci na I Krajowy Zjazd NSZZ „Solidarność” wyrażają oburzenie wobec faktu aresztowania Przewodniczącego KZ Kopalni Węgla Kamien­nego „Szczygłowice”— Tadeusza Arenta i popierają akcję protestacyjną załogi kopalni „Szczygłowice”.

Aresztowanie Tadeusza Arenta za decyzję usunięcia poza teren kopalni przewodniczącego Związku Zawodowego Górników w celu uchronienia go przed przejawami oburzenia załogi, uważamy za niedopuszczalne.

Delegaci domagają się natychmiastowego uwolnienia z aresztu Tadeusza Arenta
i protestują przeciwko niebezpiecznym w skutkach próbom urabia­nia opinii publicznej przeciwko działaczom naszego Związku.

Delegaci wyrażają uznanie i podziękowanie załogom pozostałych kopalń i zakładów pracy Regionu Śląsko-Dąbrowskiego za ich odpowiedzialną i stanowczą postawę w obronie Tadeusza Arenta.

Jednocześnie delegaci zwracają uwagę, że władze mogą dążyć do celowego zakłócenia przebiegu II tury Zjazdu i odwrócenia uwagi delegatów i spo­łeczeństwa od spraw najważniejszych dla Związku, jakimi są wybory do władz oraz opracowanie programu.

Apelujemy do wszystkich członków NSZZ „Solidarność” o zachowanie szczególnej rozwagi, spokoju, dyscypliny związkowej i konsultowanie ze Zjazdem wszystkich decyzji, które mogą mieć wpływ na jego przebieg.

Porozumienie (32/81)

POROZUMIENIIE

między Związkiem Literatów Polskich a Niezależnym Samorządnym Związ­kiem Zawodowym „Solidarność” w sprawie współpracy w dziedzinie upo­wszechniania i rozwoju kultury.

Obie strony dostrzegają pilną potrzebę nawiązania wszechstronnej współ­pracy w dziedzinie upowszechniania i rozwoju kultury we wszystkich śro­dowiskach reprezentowanych przez NSZZ „Solidarność”

W związku z powyższym uzgodniono następujące zasady współpracy:

§ 1

ZLP i NSZZ „Solidarność” podejmą wspólną inicjatywę stworzenia sieci bibliotek związkowych i kompletowania księgozbiorów. ZLP deklaruje wszechstronną pomoc w tym zakresie.

§ 2

ZLP deklaruje pomoc w organizacji i realizacji programów wszechnic robotniczych.

§ 3

Obie strony współpracować będą w organizowaniu spotkań autorskich w zakładach pracy, organizowaniu cyklicznych prelekcji na tematy zwią­zane z literaturą i tym podobnych inicjatywach.

§ 4

ZLP deklaruje gotowość do pośredniczenia w pozyskaniu współpracy pisarzy przy tworzeniu pism i wydawnictw kulturalnych NSZZ „Solidar­ność”. Podobną pomoc ZLP deklaruje przy tworzeniu programów telewi­zyjnych i radiowych NSZZ „Solidarność”.

§ 5

Obie strony deklarują chęć współpracy w sprawach dotyczących cało­kształtu polityki kulturalnej państwa (wydawnictw, pism społeczno-kulturalnych, teatru, filmu, radia, telewizji), a to w celu korygowania tej poli­tyki oraz prowadzenia jej dla dobra społeczeństwa i jego wszechstronnego rozwoju duchowego. Zostaną powołane w tym celu doraźne wspólne grupy robocze.

§ 6

W razie potrzeby obie strony będą współdziałać we wszelkich innych, nieokreślonych
w niniejszym porozumieniu, sprawach, dotyczących rozwoju kultury narodowej.

§ 7

Obie strony uznają za celowe utworzenie funduszu stypendialnego „Soli­darności”,
z którego mogliby korzystać utalentowani młodzi twórcy. W skład rady tego funduszu wejdą przedstawiciele ZLP.

§ 8

Obie strony uznają za celowe stworzenie dorocznej nagrody literackiej
„Solidarności”. ZLP deklaruje konsultacje krytyk literackich w tym za­kresie.

§ 9

Szczegółowe uzgodnienia dotyczące poszczególnych zagadnień określonych w niniejszym porozumieniu zawierane będą w toku współpracy. Ze strony ZLP do działania upoważnieni są członkowie Komisji do Spraw Współpracy ze Związkami Zawodowymi oraz członkowie innych komisji i zespołów przy Zarządzie Głównym i oddziałach terenowych ZLP, zaś ze strony NSZZ „Solidarność”.

§ 10

Porozumienie obowiązuje strony z dniem podpisania.     Po jednym egzemplarzu porozumienia otrzymuje, każda z umawiających się stron.

(—) Jan Józef Szczepański

Prezes ZLP

(—) Jerzy Buzek

Przewodniczący

Prezydium Zjazdu

DEKLARACJA I ZJAZDU DELEGATÓW (28/81)

Celem nadrzędnym NSZZ „Solidarność” jest tworzenie godnych warun­ków życia w gospodarczo i politycznie suwerennej Polsce.

Chodzi o życie wolne od ubóstwa, wyzysku, strachu i kłamstwa w spo­łeczeństwie zorganizowanym demokratycznie i praworządnie.

Dziś naród oczekuje:

1) Poprawy zaopatrzenia w żywność poprzez ustanowienie kontroli nad jej produkcją, podziałem i cenami, we współpracy z „Solidarnością” Rolników Indywidualnych.

2) Reformy gospodarczej poprzez tworzenie autentycznych samorządów pracowniczych i likwidację nomenklatury partyjnej oraz wdrożenie efektyw­nych mechanizmów ekonomicznych.

3) Prawdy poprzez społeczną kontrolę środków masowej informacji i od­kłamanie polskiej szkoły i kultury.

4) Demokracji poprzez przeprowadzenie wolnych wyborów do Sejmu i Rad Narodowych.

5) Sprawiedliwości poprzez zapewnienie równości wszystkich wobec pra­wa, uwolnienie więzionych za przekonanie i obronę represjonowanych za działalność polityczną, wydawniczą i związkową.

6) Ratowanie zagrożonego zdrowia narodu poprzez ochronę środowiska, zwiększenie nakładów na służbę zdrowia i zapewnienie ludziom niepełno­sprawnym należnych im praw w społeczeństwie.

7) Węgla dla ludności i przemysłu poprzez zagwarantowanie górnikom odpowiednich warunków życia i pracy.

Cele te osiągniemy w warunkach jedności naszego Związku i solidarności jego członków. Działania różnych sił stwarzających poczucie zagrożenia zewnętrznego nie odbiorą nam woli walki o ideały Sierpnia`80, o realizację Porozumień z Gdańska, Szczecina i Jastrzębia.