W środę 5 lutego 2025 roku w kościele pw. Jezusa Chrystusa Odkupiciela Człowieka w Bielsku-Białej uroczyście odsłonięta została tablica, upamiętniająca strajk generalny na Podbeskidziu w 1981 roku, przeniesiona w to miejsce z hali dawnego FSM w związku z likwidacją zakładów Powertrain.

Tablica, wykonana w 2012 roku przez prof. Czesława Dźwigaja z oryginalnym krzyżem z 1981 roku, upamiętniała mszę świętą odprawioną na zakończenie strajku – 6 lutego 1981 roku – w hali Fabryki Samochodów Małolitrażowych. – Tamten krzyż, symbol strajkowego zwycięstwa „Solidarności” i równocześnie znak wiary robotników FSM-u, przetrwał na fabrycznej hali także czas stanu wojennego, broniony, często kosztem represji, przez pracowników fabryki – mówił Artur Kasprzykowski z katowickiego Oddziału IPN, przypominając przed mszą św. historię strajku na Podbeskidziu i dzieje tego niezwykłego krzyża.
Tablicę w jej nowym miejscu odsłonili wspólnie przewodnicząca „Solidarności” w spółkach Fiata Wanda Stróżyk oraz szef podbeskidzkiej „Solidarności” Marek Bogusz, a jej poświęcenia dokonał ks. prałat Józef Oleszko, duszpasterz ludzi pracy diecezji bielsko-żywieckiej.
– Ten strajkowy krzyż był i jest znakiem nadziei i zwycięstwa, choć wciąż jest ociosywany, chowany do magazynów i worków – mówił w homilii ks. prałat Teodor Suchoń, który 44 lata wcześniej sprawował na fabrycznej hali w FSM dziękczynna mszę świętą na zakończenie strajku. – W tamtym waszym proteście w gruncie rzeczy chodziło o wolność – tę wewnętrzną i zewnętrzną, przez małe i wielkie „W”. Tymczasem historia zatoczyła koło i pytanie o tę wolność jest wciąż istotne i aktualne, podobnie jak pytanie o trwanie przy krzyżu.
Na zakończenie mszy historię obrony krzyża na fabrycznej hali FSM przypomniał Marian Krupa z koła emerytów fiatowskiej „Solidarności”. Wymienił nazwisko Franciszka Słowika, który za opiekę nad krzyżem był szykanowany przez swych przełożonych, aż w końcu zmuszony do odejścia z zakładu. Przypomniał także rolę Wandy Stróżyk w trakcie sporu z dyrekcją fiata, która próbowała usunąć ten krzyż w… 2009 roku. Skończyło się wówczas na zwycięstwie „Solidarności” – krzyż powrócił na swe miejsce wzbogacony o okazałą tablicę – instalację autorstwa prof. Czesława Dźwigaja. Podziękował też w imieniu związkowców proboszczowi parafii Jezusa Chrystusa Odkupiciela Człowieka ks. Piotrowi Borgoszowi za życzliwość i umożliwienie umieszczenia tablicy i krzyża w kościele.

















