W sobotę 31 sierpnia 2024 roku, a więc dokładnie w 44 rocznicę podpisania Porozumień Sierpniowych, w Żywcu-Sporyszu odbyła się uroczystość odsłonięcia pomnika „Solidarności”. Stanął on przy rondzie, które od kilku miesięcy także nosi nazwę Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”.

– Jest to pierwsze takie upamiętnienie „Solidarności” na Ziemi Żywieckiej. Jest to jednak przede wszystkim upamiętnienie osób, które tę „Solidarność” tworzyli, za nią cierpieli, którzy byli i pozostali wierni ideałom i wartościom, które stanowiły korzenie i fundament naszego związku – podkreślił podczas uroczystości przewodniczący podbeskidzkiej „Solidarności” Marek Bogusz. Wśród uczestników spotkania nie zabrakło takich osób – założycieli i działaczy żywieckiej „Solidarności”, także tych aktywnych w stanie wojennym, represjonowanych za „kontynuowanie zakazanej działalności związkowej”.

W spotkaniu wzięli udział m.in. Jerzy Hilbrycht, Mieczysław Chamik, Emil Pawlik, Stanisława Sobczak, Kazimierz Jafernik, Władysław Sanetra, Krzysztof Jasek. Byli też zasłużeni związkowcy z innych części Podbeskidzia, w tym Marcin Tyrna, Henryk Juszczyk, Mirosław Styczeń, Jerzy Kasperek, Zbigniew Retecki, Tadeusz Krywult, Jerzy Borowski i inni. Niezwykle rzadko można w jednym miejscu i czasie spotkać tak dużą grupę działaczy opozycji antykomunistycznej.

Żywiecki pomnik „Solidarności” powstał z inicjatywy podbeskidzkiej „Solidarności” przy wsparciu władz powiatu żywieckiego i miasta Żywca – stąd też symboliczną wstęgę wspólnie przecięli Marek Bogusz, starosta żywiecki Adrian Midor i burmistrz Żywca Antoni Szlagor. Z kolei poświęcenia pomnika dokonał dziekan żywiecki ks. kanonik Grzegorz Gruszecki, który później w kościele pw. Chrystusa Króla przewodniczył mszy św. w intencji NSZZ „Solidarność”. Kazanie podczas tej Eucharystii wygłosił ks. prałat Józef Oleszko, diecezjalny duszpasterz ludzi pracy.

Po zakończeniu mszy św. krótki recital pieśni patriotycznych przedstawił bard solidarnościowi z Gdańska Antoni Filipkowski (nota bene współorganizator strajku w gdańskim porcie w sierpniu 1980 roku).

Później w parafialnej sali katechetycznej odbyła się dalsza część uroczystości. W jej trakcie Zbigniew Satława z Jeleśni, jeden z podziemnych działaczy „Solidarności”, został uhonorowany tytułem „Zasłużony dla podbeskidzkiej Solidarności”. Była to też okazja do przypomnienia początków żywieckiej „Solidarności”, której omówieniem zajął się Artur Kasprzykowski z katowickiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej. W tej części spotkania wystąpili również m.in. Jerzy Hilbrycht, Mirosław Styczeń, ks. dziekan Grzegorz Gruszecki i Marek Bogusz.