6 października 2023 r. odbyła się w Katowicach uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności działaczom opozycji antykomunistycznej z lat 1956–1989. Wśród odznaczonych nie zabrakło przedstawicieli Podbeskidzia.

W imieniu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy odznaczenia wręczył zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej dr hab. Krzysztof Szwagrzyk. „Damami i kawalerami Krzyża Wolności i Solidarności zostali dzisiaj w Katowicach ludzie, którzy tworzyli „Solidarność”, którzy tworzyli i działali w ramach różnych struktur podziemnych. Zostali uhonorowani Ci, którzy organizowali, uczestniczyli w strajkach i demonstracjach, uhonorowani zostali autorzy, kolporterzy podziemnych wydawnictw” – podkreślił podczas uroczystości zastępca prezesa IPN dr hab. Krzysztof Szwagrzyk.

Wśród odznaczonych znaleźli się m.in. internowani w stanie wojennym szef „Solidarności” w Państwowym Ośrodku Maszyn w Bestwinie Leszek Sekuła oraz założyciel związków zawodowych w bielskiej milicji Szczepan Zdunek, a także działacze podziemnej „S” z Czechowic-Dziedzic Andrzej Zadorożny i Jarosław Szarek. Pośmiertnie Krzyż Wolności i Solidarności przyznany został Stefanowi Zuberowi, działaczowi „Solidarności” z bielskiej Przędzalni Czesankowej Weldoro. Odznaczenie odebrała jego córka, Renata Zuber. Także pośmiertnie za swą działalność w podziemnej „Solidarności” w FSM uhonorowana została Zofia Lulek – krzyż odebrał jej mąż Kazimierz Lulek. W późniejszym terminie swoje odznaczenia odbiorą jeszcze Anna Frączek z bielskiego zakładu FSM oraz Lesław Werpachpwski, internowany w stanie wojennym działacz S” ze skoczowskiej Kuźni.

Jarosław Szarek, prezes IPN w latach 2016-2021, podkreślił że nie spodziewał się, że kiedyś sam otrzyma Krzyż Wolności i Solidarności. Była to dla niego wzruszająca chwila. „Moi przyjaciele sprzed ponad trzydziestu lat, z którymi coś wspólnie robiliśmy w konspirze, coś skromnego – wydając ulotki, pismo, drukując to – zgłosili mnie do tego odznaczenia” – dodał. Od 1985 r. J. Szarek współpracował z Bielskim Komitetem Oporu Społecznego. W ramach jego struktur uczestniczył w druku oraz kolportażu pisma pt. „Solidarni” oraz był autorem wielu zamieszczonych w nim tekstów.

Podczas uroczystości uhonorowany został również m.in. paulin o. Eustachy Rakoczy, były sekretarz generalny Zakonu Paulinów. W pierwszej połowie lat 70. był zaangażowany w pracę duszpasterską w środowiskach kombatanckich. (ipn/ak)