Drugie czytanie nowelizacji ustawy o emeryturach pomostowych. Opozycja zgłosiła poprawki!

W trakcie drugiego czytania w Sejmie posłowie opozycji zgłosili w piątek poprawki do projektu nowelizacji ustawy o emeryturach pomostowych. Projekt powrócił do prac w komisji, które rozpatrzą go jeszcze w piątek. Przypominamy, że procedowana nowelizacja jest wynikiem podpisanego 7 czerwca br. porozumienia Solidarności z Rządem.

W piątek Sejm przeprowadził drugie czytanie poselskiego projektu nowelizacji ustawy o emeryturach pomostowych oraz o niektórych innych ustaw wpłynął do Sejmu w ubiegłym tygodniu.

Sejm skierował projekt ponowienie do Komisji Polityki Senioralnej oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Kilku posłów zgłosiło poprawki.

Joanna Frydrych (KO) zwróciła uwagę, że „ZUS bardzo często kwestionuje szczególne warunki na wielu stanowiskach uznając, że praca ta nie ma charakteru pracy w szczególnych warunkach i uniemożliwia uzyskanie uprawnień do emerytury pomostowej”. Stwierdziła, że „wypłacenie świadczeń osobom, które nabyły prawo do emerytury pomostowej, ale z niej nie skorzystały, rażąco narusza zasady wydatkowania środków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i podlega dyscyplinie finansów publicznych”. „W tym zakresie składam poprawkę, która to naprawi” – zapowiedziała posłanka Frydrych.

Agnieszka Dziemianowicz-Bąk (Nowa Lewica) pozytywnie oceniła nowelizację podkreślając, że „trzeba dołożyć starań, aby ochrona zaczęła działać natychmiast i objęta także tych pracowników, tych związkowców, którzy już dziś walczą przed sądami pracy”. Zgłosiła poprawkę, która da bezpieczeństwo tym pracownikom, których już spotkała krzywda i uchroni przed kolejnymi krzywdami”

Bożena Żelazowska (Koalicja Polska) zapowiedziała, że jej klub poprze nowelizację, ale – jak oceniła – „cały system emerytalny w Polsce wymaga reformy”. „Należy zweryfikować, w jakich obszarach postęp technologiczny poprawił warunki pracy. Dobrze byłoby, gdyby strona rządowa przedstawiła szacunki dotyczące skutków pieniężnych zmian przepisów w tym zakresie” – powiedziała.

Przypomniała, że został złożony projekt dot. emerytur stażowych i nadal nie jest on procedowany. Zapowiedziała, że jej klub „składa projekt ustawy z programu „Uczciwa Polska”. „W jego zakresie jest m.in. projekt o emeryturach dziedzicznych” – wskazała posłanka.

Rozwiązań systemowych oczekuje także klub Polska 2050 – powiedział Mirosław Suchoń. Zwrócił uwagę, że „jeżeli senior chciałby pracować dłużej i nie przejdzie na emeryturę, to przepadają mu wszystkie dodatkowe świadczenia, które otrzymują inni emeryci. W związku z tym, proponujemy, aby te dodatkowe pieniądze nie przepadały, ale kumulowały się na jego koncie i mógł je otrzymać po przejściu na emeryturę” – powiedział Suchoń. Dodał, że „podobnie jest w przypadku składki na fundusz rentowy”. „Dziś emeryci płacą na fundusz rentowy i ta składka im przepada. Proponujemy, żeby to trafiało na fundusz emerytalny i podnosiło emeryturę” – powiedział poseł Polska 2050.

Przedstawiciel koła poselskiego Porozumienie Iwona Michałek zapowiedziała, że jej klub poprze nowelizację ustawy. Podobnie zapowiedział Jarosław Sachajko z Kukiz’15.

„Średnia wypłata emerytur pomostowych jest na poziomie 4600 zł brutto”

Wiceszef MRiPS Stanisław Szwed powiedział, że rocznie na emeryturę pomostową przechodzi ok. 8 tys. osób, zaś średniorocznie przechodzi 42 tys. osób. Mamy specjalny fundusz dla emerytur pomostowych, ale on od samego początku nie bilansował się, stąd dofinansowanie z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Poinformował, że „środki, które w tym roku zostaną przeznczone na emerytury pomostowe wyniosą 2 mld zł”. „Po tej zmianie szacujemy, że ok. 5 tys. osób będzie miało rocznie więcej możliwości przejścia na emeryturę pomostową” – powiedział Szwed. Przypomniał, że może to uczynić kobieta w wieku 55 lat, zaś mężczyzna w wieku 60 lat.

„Średnia wypłata emerytur pomostowych jest na poziomie 4600 zł brutto” – powiedział wiceszef MRiPS, co jak ocenił „jest korzystnym rozwiązaniem”.

Zastrzegł, że „ochrona nie dotyczy tylko działaczy związkowych, ale szerszej grupy, w tym np. kobiet w ciąży i zapewniamy im możliwość szybszego dochodzenia uprawnień”. Poprawką, którą zgłosiła poseł Rusecka, zabezpieczenie będzie mogło być wprowadzone do spraw, które obecnie się toczą” – zapowiedział wiceminister Szwed.

Zaznaczył, że „nie ma w Polsce możliwości, aby osoba po jednym dniu pracy otrzymała emeryturę minimalną”. „Osoby z zagranicy, które pracują w Polsce, aby uzyskać prawo do minimalnej emerytury muszą przepracować 20 lat – kobieta, a 25 lat – mężczyzn. Dotyczy to także obywateli Ukrainy” – powiedział Szwed.

Wyjaśnił, że „osoby, które nabyły prawo do rekompensaty nie tracą go”.

W projekcie autorstwa PiS zapisano m.in. uchylenie wygaszającego charakteru emerytur pomostowych. Według ustawy, emerytury pomostowe przysługują tylko tym osobom, które przed 1 stycznia 1999 r. wykonywały pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. To oznacza, że emerytury pomostowe mają charakter wygasający.

Jak wskazano w uzasadnieniu do projektu, postęp technologiczny, który był zakładany w momencie wprowadzania przepisów ustawy, nie poprawił warunków pracy w stopniu upoważniającym do stwierdzenia, że warunki szkodliwe zostały w całości wyeliminowane. Dlatego autorzy projektu uznali, że potrzebne jest zniesienie wymogu wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wykonywanej przed dniem 1 stycznia 1999 r, jako warunku nabycia prawa do emerytury pomostowej.

W projekcie zaznaczono, że zmiany wymaga także – przewidziana w ustawie o emeryturach pomostowych – instytucja rekompensaty. Rekompensata to odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy o szczególnym charakterze. W projekcie zapisano m.in., że okres takiej pracy, który uprawnia do ustalenia rekompensaty, musi przypadać przed 1 stycznia 2009 r.

Nowelizacja ma także rozwiązać problem obchodzenia prawa, które reguluje kwestie zawieszania prawa do emerytury pomostowej.

Zgodnie z ustawą, prawo do emerytury pomostowej ulega zawieszeniu bez względu na wysokość uzyskiwanego przychodu w razie podjęcia pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Regulacja ta pozwala na zawieszenie prawa do emerytury pomostowej tylko w sytuacji świadczenia przez pracy w ramach stosunku pracy.

Z kolei w projekcie zapisano, że każda forma wykonywania tego rodzaju pracy, bez względu na jej podstawę prawną, powoduje zawieszenie prawa do emerytury pomostowej.

Projekt zakłada też wprowadzenie szczególnej regulacji dotyczącej zabezpieczenia w sprawach z zakresu prawa pracy. „Dzisiaj pracodawca zwalnia bezprawnie działacza związkowego, sprawa idzie do sądu, toczy się długo, a człowiek zostaje bez środków do życia. Po zmianach pracownik będzie otrzymywał wynagrodzenie do momentu rozstrzygnięcia sądowego tak, żeby nie pozostawał bez środków do życia” – tłumaczył wiceminister rodziny Stanisław Szwed.

Projekt przewiduje również podwyższenie z 500 zł do 840 zł rocznego limitu odliczenia od dochodu wydatków z tytułu składek członkowskich zapłaconych na rzecz związków zawodowych w roku podatkowym.

Kolejnym rozwiązaniem zawartym w projekcie jest wyłączenie dodatku za szczególne warunki pracy z płacy minimalnej. Koszt wprowadzenia tego rozwiązania to ok. 42 mln zł. Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami do ustalania wysokości minimalnego wynagrodzenia nie wlicza się już dodatku za pracę w nadgodzinach, nagrody jubileuszowej, odprawy emerytalnej i rentowej, dodatku za pracę w nocy i dodatku stażowego.