MOP wzywa Białoruś do uwolnienia związkowców!

Komitet do spraw stosowania standardów MOP wzywa Białoruś  do uwolnienia związkowców. W tym samym czasie Prokurator Generalny Białorusi grozi delegalizacją niezależnych związków zawodowych.

Wczoraj odbyło się ostatnie posiedzenie Komitetu do spraw stosowania standardów Międzynarodowej Konferencji pracy. Na posiedzeniu zostało przyjęta druga część rekomendacji, dotycząca jedenastu państw, w tym Białorusi.

Przypomnijmy, w dniu 7 czerwca była rozpatrywana sprawa Białorusi, której Komitet ekspertów zarzucił w swoim raporcie dotyczącym stosowania Konwencji 87 dotyczącej wolności związkowej i ochrony praw związkowych. Podczas rozpatrywania sprawy Białorusi wskazywano nie tylko na konieczność zmiany prawa w celu dostosowania go do wymogów konwencji 87 ale również wzywano do zwolnienia uwięzionych związkowców.

Ze wszystkich omawianych krajów, rekomendacjom ws. Białorusi Komitet poświecił najwięcej miejsca. Lista zaleceń obejmuje 13 stron.

Komitet odnotował, iż nie jest to pierwszy raz gdy kwestia naruszania przez Białoruś konwencji 87 była omawiana przez Komitet. Ostatnio miało to miejsce w 2021 r. Komitet potępił eskalację przemocy i represji władz wobec pokojowych działań pracowników i związkowców. Jednoznacznie potępił zatrzymania oraz systematyczne niszczenie niezależnego ruchu związkowego.

Komitet wyraził głębokie zaniepokojenie faktem, iż 18 lat po komisji śledczej i jej raporcie Rząd białoruski nie podjął działań wskazanych w rekomendacjach komisji. Komitet przypomniał, iż rekomendacje komisji z roku 2004 powinny zostać zrealizowane bez dalszej zwłoki.

Biorąc pod uwagę głosy podnoszone podczas dyskusji nad przypadkiem Białorusi, Komitet wezwał rząd, w konsultacji z partnerami społecznymi, do:

– przywrócenia pełnego przestrzegania praw pracowników w zakresie prawa do zrzeszania,

– powstrzymania się od aresztowań, przetrzymywania, brutalnego traktowania, zastraszania, nękania, włącznie z nękaniem sądowym, działaczy związkowych i członków związków zawodowych prowadzących działalność zgodną z prawem,

– zbadania bez zwłoki przez niezależne postępowania sądowe przypadków zastraszania i przemocy psychicznej,

– natychmiastowe zwolnienie wszystkich członków związków zawodowych zatrzymanych za uczestniczenie w pokojowych zgromadzeniach lub aresztowanych za wykonywania swoich praw cywilnych lub zgodną z prawem działalność związkową, wycofanie wszelkich zarzutów w stosunku do Aliaksandra Yaraszuka – członka rady Administracyjnej ILO, Przewodniczącego BKDP, Siergieja Antusiewicza – Wiceprzewodniczącego BKDP, Gienadiego  Fedynicha – Przewodniczącego SPB, Mikołaja Szaraka – Przewodniczącego SPM, Aliaksandra Bukhvostova, Zinaidy Mihniuk – Wiceprzewodniczącej REP.

– umożliwić im natychmiastowy dostęp do odwiedzających, w tym przedstawicieli MOP, w celu oceny warunków przetrzymywania i ich stanu w jakim przetrzymywani się znajdują,

– podjąć natychmiastowe działania w celu pełnego wdrożenia raportu Komisji śledczej z 2004 r. i rekomendacji Komitetu do spraw stosowania standardów przyjętych w 2021 r.

Komitet powierza te sprawy Radzie Administracyjnej w celu rozważenia  podczas sesji w czerwcu 2022 czy nie należy podjąć dalszych  działań, włącznie z tymi przewidzianymi w Konstytucji MOP, w celu zapewnienia przestrzegania rekomendacji komisji śledczej. Ponadto Komitet w całości  powtórzył swoje rekomendacje z 2021 r.

Komitet wezwał rząd Białorusi do przedstawienia do dnia 2 września br. informacji na temat wdrożenia Konwencji 87 do prawa i w praktyce.

Do rekomendacji  Komitetu odniósł się przedstawiciel Rządu Białoruskiego. Zarzucił rekomendacjaom brak obiektywizmu. Wskazał iż stanowią one próbę politycznego wykorzystania Międzynarodowej Organizacji Pracy. Rekomendacje, jego zdaniem, nie uwzględniają tego, co Białoruś robi dla dialogu społecznego. Ponadto, przedstawiciel rządu wskazał iż nie zachodzą podstawy do wykorzystania procedury, o której mowa w art. 33 Konstytucji MOP. Białoruś jest wieloletnim członkiem MOP, wypełnia swoje zobowiązania a ten kto wzywa do zastosowania procedury z art. 33 Konstytucji działa w złej wierze w celu wywołania presji politycznej dla realizacji swoich celów.

W swoim wystąpieniu Marc Leemans Rzecznik Pracowników z ogromnym smutkiem poinformował Komitet do spraw stosowania standardów o tym, iż Prokurator Generalny Białorusi wniósł wniosek do Sądu Najwyższego o zdelegalizowanie działań następujących wolnych związków zawodowych:

– Białoruski Wolny Związek Zawodowy;

– Wolny Związek Zawodowy Metalowców;

– Białoruski Niezależny Związek Zawodowy;

– Białoruski Związek Zawodowy Pracowników Radia i Elektroniki;

– Stowarzyszenie Związków Zawodowych „Białoruski Kongres Demokratycznych Związków Zawodowych.

Jak wskazał, taka sytuacja zdarza się po raz pierwszy, iż po omówieniu przypadku naruszania prawa przez dany kraj, a przed wydaniem rekomendacji przez Komitet, organy tego państwa eskalują swoje niezgodne ze standardami Konwencji działania. Stwierdził, że „po prostu brakuje mu słów”. Wskazane działania stawiają MOP pod ścianą. Kwestia ta będzie przedmiotem jego interwencji na posiedzeniu plenarnym Międzynarodowej Konferencji Pracy w dniu 11 czerwca 2022. r.

Powyższe zostało potwierdzone także przez samych związkowców z Białorusi. Wzywają do uruchomienia procedury opisanej w art. 33 Konstytucji MOP, tak jak to uczyniono w przypadku Birmy. Jest to najdalej idący instrument stosowany wobec państwa, które uporczywie łamie standardy MOP.

ek, msz