Komisja Europejska chce uruchomić dyrektywę w sprawie tymczasowej ochrony

fot. PAP

2 marca 2022 r. Komisja Europejska zaproponowała uruchomienie tzw. dyrektywy w sprawie tymczasowej ochrony, aby zapewnić szybką i skuteczną pomoc osobom uciekającym przed wojną na Ukrainie. Zgodnie z tym wnioskiem osoby uciekające przed wojną otrzymają tymczasową ochronę w UE, co oznacza, że otrzymają pozwolenie na pobyt, a także dostęp do edukacji i rynku pracy.

Jednocześnie Komisja przedstawia wytyczne operacyjne, które mają pomóc funkcjonariuszom straży granicznej państw członkowskich w skutecznym zarządzaniu osobami przybywającymi na granice z Ukrainą, przy jednoczesnym zachowaniu wysokiego poziomu bezpieczeństwa. Wytyczne zalecają również państwom członkowskim utworzenie specjalnych pasów wsparcia w sytuacjach kryzysowych w celu przekazywania pomocy humanitarnej oraz przypominają o możliwości przyznania dostępu do UE ze względów humanitarnych.

Przewodnicząca Komisji Europejskiej, Ursula von der Leyen wskazuje: Europa stoi po stronie tych, którzy potrzebują ochrony. Wszyscy, którzy uciekają przed bombami Putina, są mile widziani w Europie. Zapewnimy ochronę tym, którzy szukają schronienia, i pomożemy tym, którzy szukają bezpiecznej drogi do domu”.

Wiceprzewodniczący ds. promowania europejskiego stylu życia, Margaritis Schinas, powiedział: W historycznie bezprecedensowym posunięciu Komisja proponuje dziś przyznanie natychmiastowej ochrony w UE osobom uciekającym z Ukrainy. Wszystkie osoby uciekające przed wojną otrzymają bezpieczny status oraz dostęp do szkół, opieki medycznej i pracy. Równocześnie pracujemy nad ułatwieniem sprawnego przekraczania granic przez ludzi i ich zwierzęta domowe, przy zachowaniu niezbędnych kontroli bezpieczeństwa. Czasy są dla nas bardzo ciężkie, ale Unia Europejska i każde z jej państw członkowskich pokazuje ponad wszelką wątpliwość, że jesteśmy gotowi stanąć na wysokości zadania i solidaryzować się z Ukrainą.

Komisarz do spraw wewnętrznych, Ylva Johansson podkreśla: Jestem dumna z tego, w jaki sposób UE i państwa członkowskie udzielają natychmiastowego wsparcia tym, którzy uciekają przed straszliwymi zagrożeniami wojennymi. Dzięki naszym dzisiejszym wnioskom damy państwom członkowskim dodatkowe możliwości zarządzania tym kryzysem w sposób uporządkowany i skuteczny. Przyznamy prawa pobytu, dostęp do rynku pracy i mieszkania osobom potrzebującym, a dzięki wytycznym sprawimy, że osoby uciekające przed wojną na Ukrainie będą mogły szybko dostać się do UE, bez przechodzenia przez długie formalności na granicach.

Przyjęcie wniosku w sprawie uruchomienia tymczasowej ochrony należy będzie teraz do Rady. Na nadzwyczajnym posiedzeniu w niedzielę 27 lutego Rada wyraziła już szerokie poparcie dla inicjatywy KE i zobowiązała się do omówienia jej na posiedzeniu w czwartek 3 marca.

Dyrektywa o ochronie tymczasowej (a dokładnie Dyrektywa 2001/55/ WE z dnia 20 lipca 2001 r. w sprawie minimalnych standardów przyznawania tymczasowej ochrony na wypadek masowego napływu wysiedleńców oraz środków wspierających równowagę wysiłków między państwami Członkowskimi związanych z przyjęciem takich osób wraz z jego następstwami) powstała niejako w konsekwencji wojny w byłej Jugosławii i sytuacji w Kosowie – komentuje Barbara Surdykowska z Biura Eksperckiego KK NSZZ Solidarność. Dyrektywa ta nigdy dotychczas nie była stosowana w praktyce. Można dodać, że we wrześniu 2020 r. Komisja Europejska zaproponowała uchwalenie rozporządzenia w sprawie reagowania na sytuacje kryzysowe i spowodowane działaniem siły wyższej w dziedzinie migracji i azylu(COM(2020) 613 final), który do chwili obecnej nie przekuł się w akt obowiązujący – dodaje ekspertka.

2 marca 2022 r. Komisja Europejska przedstawia również wytyczne operacyjne, które mają pomóc funkcjonariuszom straży granicznych państw członkowskich w efektywnym zarządzaniu napływem osób na granicach z Ukrainą przy jednoczesnym utrzymaniu wysokiego poziomu bezpieczeństwa. W wytycznych zaleca się również, aby państwa członkowskie utworzyły uprzywilejowane korytarze (pasy ruchu) w celu dostarczania pomocy humanitarnej; przypomina się również o możliwości zezwolenia na wjazd do UE ze względów humanitarnych.