Świadczenia dla pracowników z okazji świąt Bożego Narodzenia

fot.pixabay.com

W związku ze zbliżającymi się świętami wielu pracodawców przekazuje pracownikom dodatkowe świadczenia, które mogą przybierać formę rzeczową lub pieniężną. Mogą być one finansowane z bieżących środków lub z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych i w zależności od źródła dofinansowania opodatkowane bądź nie.

1. Świadczenia finansowane ze środków obrotowych pracodawcy

Nagrody pieniężne, talony, paczki świąteczne – katalog dodatkowych świadczeń na święta może być szeroki. Przy ich finansowaniu, ze źródeł pracodawcy, nie obowiązują kryteria określone w ustawie o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, czyli ich przyznawania nie należy uzależniać od kryteriów socjalnych, to jest sytuacji życiowej, rodzinnej bądź materialnej pracownika. Wszyscy pracownicy powinni otrzymać świadczenie tej samej wartości. Świadczenia te podlegają oskładkowaniu i opodatkowaniu.

Wyjątkiem są świadczenia przyznawane emerytom i rencistom będącym byłymi pracownikami – wartość tego świadczenia może być zwolniona z opodatkowania. Zgodnie bowiem z art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych świadczenia otrzymywane przez emerytów lub rencistów w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy lub spółdzielczym stosunkiem pracy, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 3000 zł, są wolne od podatku dochodowego.

2. ZFŚS w czasie pandemii

Zgodnie z art. 52l ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podwyższono limity zwolnień przedmiotowych:

z 1000 zł do 3000 zł w odniesieniu do uzyskanych w okresie od 2020 r. do końca roku podatkowego, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19, zapomóg, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 9a, tj. zapomóg innych niż wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 26, wypłacanych z funduszy zakładowej lub międzyzakładowej organizacji związkowej pracownikom należącym do tej organizacji,
z 6000 zł do 10 000 zł w odniesieniu do uzyskanych w okresie od 2020 r. do końca roku podatkowego, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19, zapomóg, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 26 lit. b, tj. zapomóg otrzymanych w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci, sfinansowanych z innych źródeł niż fundusz socjalny, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (ZFŚS), funduszy związków zawodowych lub zgodnie z odrębnymi przepisami,
z 1000 zł do 2000 zł w odniesieniu do uzyskanych w okresie od 2020 r. do końca roku podatkowego, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19, świadczeń, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 67, tj. świadczeń rzeczowych (niebędących bonami, talonami lub innymi znakami uprawniającymi do ich wymiany na towary lub usługi) oraz świadczeń pieniężnych, otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, sfinansowanych w całości ze środków ZFŚS;
z 2000 zł do 3000 zł w odniesieniu do uzyskanych w okresie od 2020 r. do końca roku podatkowego, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19, dopłat do zorganizowanego wypoczynku dzieci i młodzieży do lat 18, sfinansowanych ze źródeł innych niż fundusz socjalny, ZFŚS, lub zgodnie z odrębnymi przepisami.

3. Świadczenia finansowane ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych

a) Świadczenia w formie zapomóg pieniężnych wypłacanych każdemu pracownikowi, który złoży wniosek o przyznanie pomocy finansowej i oświadczenie o dochodach. Kwota zapomogi uzależniona będzie od wysokości dochodu przypadającego na członka rodziny.

b) Zapomoga z uwagi na wystąpienie zdarzenia losowego

Oczywiście przepisy nie wykluczają przyznanie zapomogi również przed świętami.

Przez pojęcie „zapomoga” należy rozumieć bezzwrotną pomoc finansową udzielaną osobom fizycznym zwykle w związku ze zdarzeniem losowym. Jest to świadczenie jednorazowe, mające na celu wsparcie finansowe osoby, która z różnych przyczyn znalazła się w trudnej sytuacji życiowej.

Dlatego też ustawodawca zwalnia od podatku dochodowego zapomogi otrzymane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci.

Przepisy o podatku dochodowym nie definiują pojęcia „długotrwałej choroby” czy pojęcia „indywidualnego zdarzenia losowego”. Pojęcia te należy zatem interpretować przy zastosowaniu wykładni językowej. W słowniku długotrwały oznacza „trwający przez długi czas; przewlekły”. Uprawnia to do wniosku, iż „długotrwałą chorobą”, o której mowa w art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest każda choroba mająca długotrwały przebieg, trwająca miesiącami lub latami i wymagająca leczenia w sposób stały lub przez długi czas.

Natomiast pod pojęciem „indywidualnego zdarzenia losowego” można rozumieć wszelkie nagłe, niespodziewane, pojedyncze zdarzenia wywołane przyczynami zewnętrznymi, których nie można przewidzieć, a które są niezależne od człowieka, nawet przy zachowaniu należytej staranności, jak np. kradzieże, włamania, zniszczenie domu lub mieszkania spowodowane zalaniem wodą lub pożarem, nieszczęśliwe wypadki powodujące uszczerbek na zdrowiu itp.

c) Bony nie są zwolnione z podatku

Ulga podatkowa nie obejmuje bonów, talonów czy też innych znaków uprawniających do ich wymiany na towary lub usługi, nawet jeśli ich koszt pokryty jest ze środków ZFŚS. Bony nie są bowiem ani powszechnie akceptowanym środkiem płatniczym, ani też świadczeniem o charakterze rzeczowym.

d) Paczki świąteczne lub karty przedpłacone

Alternatywą dla bonów są ciągle popularne wśród pracodawców paczki świąteczne lub karty przedpłacone.

Z technicznego punktu widzenia karta przedpłacona jest bardzo zbliżona do karty debetowej, transakcje są autoryzowane do wysokości salda na specjalnym technicznym rachunku, który pracodawca „zasila” przed użyciem karty. Pracownik otrzymuje więc takie świadczenie, jak gdyby dostał zwykły przelew na konto albo gotówkę. I podobnie jak w przypadku gotówki, do kwoty 2000 złotych nie trzeba płacić od karty podatku.

Paczki należą do świadczeń rzeczowych, których wartość stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy (na podstawie art. 12 ust. 1 updof). Przychody z tego tytułu korzystają ze zwolnienia od podatku, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2000 zł, jeżeli w całości sfinansowane zostały ze środków ZFŚS lub funduszy związków zawodowych.

Wartość paczek finansowanych ze środków ZFŚS nie stanowi natomiast – niezależnie od wartości – podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

Ważne!!!
Podstawowa zasada dysponowania środkami funduszu została określona w art. 8 ust. 2 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Zasada ta stanowi, że przyznawanie ulgowych świadczeń i wysokość dopłat z funduszu powinno być uzależnione od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby korzystającej z funduszu. Nie ma w tym zakresie wyjątków. Nawet regulamin zakładowego funduszu świadczeń socjalnych nie może zmienić tej zasady.