Pracownicy platform cyfrowych muszą mieć takie same prawa jak tradycyjni pracownicy!

W głosowaniu 16 września 2021 r. europosłowie domagają się aby osoby pracujące dla platform cyfrowych (przykładowo usługi dostarczania posiłków) miały takie same prawa jak tradycyjni pracownicy

Europarlament wskazuje, że pracownicy zatrudnieni poprzez platformy powinni mieć taki sam poziom ochrony socjalnej jak „tradycyjni” pracownicy.

Parlament wskazuje na:

– Konieczność wprowadzenia domniemania istnienia stosunku pracy – innymi słowy to platforma musiałaby udowodnić, że dana osoba nie jest pracownikiem.

– Konieczność zapewnienia ubezpieczenia wypadkowego dla pracowników platform w szczególności w branży transportowej.

– Zagwarantowanie, że algorytmy regulujące przydzielanie zadań, ocenę czy wynagrodzenie były przejrzyste, niedyskryminacyjne i etyczne

– Pracownicy zatrudnieni poprzez platformy muszą mieć gwarancje prawa do zrzeszania się i rokowań zbiorowych.

Problem który obserwujemy w tej chwili we wszystkich państwach członkowskich (a właściwie na całym świecie) polega na tym, że pracownicy platform są często błędnie klasyfikowani jako samozatrudnieni, co pozbawia ich dostępu do ochrony socjalnej i innych praw pracowniczych. Aby rozwiązać ten brak jasności prawnej, Parlament Europejski  proponuje odwrócenie ciężaru dowodu: w przypadku postępowania sądowego pracodawcy powinni raczej udowodnić brak stosunku pracy niż odwrotnie. Posłowie do PE sprzeciwiają się jednak automatycznej klasyfikacji wszystkich pracowników platform jako pracowników: ci którzy rzeczywiście pracują na własny rachunek, powinni mieć możliwość dalszego zachowania takiego statusu.

Przyjęta w czwartek rezolucja wzywa do ustanowienia europejskich ram gwarantujących osobom pracującym w cyfrowych platformach pracy taki sam poziom ochrony socjalnej, jak pracownikom niezwiązanym z platformami tej samej kategorii. Obejmuje to składki na ubezpieczenie społeczne, odpowiedzialność za zdrowie i bezpieczeństwo oraz prawo do rokowań zbiorowych.

Posłowie do PE są zaniepokojeni złymi warunkami pracy, z jakimi często borykają się pracownicy platform. Biorąc pod uwagę fakt, że ci pracownicy platform, którzy wykonują pracę w świecie „rzeczywistym” a nie wyłącznie on-line są często narażeni na zwiększone zagrożenia dla zdrowia i bezpieczeństwa, takie jak wypadki drogowe lub obrażenia spowodowane przez maszyny, powinni być wyposażeni w odpowiedni sprzęt ochrony osobistej. Posłowie podkreślają, że osoby zajmujące się transportem i dostawami muszą mieć gwarantowane ubezpieczenie wypadkowe.

Nalegają również, aby pracownicy platform mieli prawo do przejrzystych, niedyskryminacyjnych i etycznych algorytmów. Funkcje algorytmiczne, takie jak przydzielanie zadań, oceny, wycena i procedury dezaktywacji powinny być zawsze wyjaśnione w zrozumiały sposób i jasno zakomunikowane. Pracownicy powinni mieć możliwość kwestionowania decyzji podejmowanych przez algorytmy i zawsze musi istnieć ludzki nadzór nad procesem.

Uchwała została przyjęta 524 głosami za, 39 przeciw i 124 wstrzymujących się. Wśród polskich europosłów wstrzymujących się od głosu można wskazać przykładowo na panią europosłankę Rafalską, Zalewską, Fotygę, Szydło czy pana europosła Waszczykowskiego.

Parlament robi kolejny krok w kierunku ochrony pracowników platform. Lepszy dostęp do ochrony socjalnej, lepsze warunki pracy, dostęp do zbiorowej reprezentacji osób samozatrudnionych, wyjaśnienie ich statusu oraz stosowanie etycznego zarządzania algorytmicznego to kwestie, które należy pilnie rozwiązać na szczeblu europejskim. Mówimy „tak” technologii cyfrowej, ale nie kosztem praw pracowniczych” – mówi Sylvie Brunet europosłanka sprawozdawca.

Sekretarz Europejskiej Konfederacji Związków Zawodowych  Ludovic Voet wskazuje: Zbyt długo platformy osiągały ogromne zyski, unikając swoich podstawowych obowiązków jako pracodawców kosztem pracowników, prawidłowo działających pracodawców i usług publicznych.

Cieszymy się, że Parlament Europejski popiera żądania EKZZ wyrażone podczas konsultacji z partnerami społecznymi: wzruszalne domniemanie stosunku pracy i przeniesienie ciężaru dowodu z pracownika na platformę.  Pozwoli to skończyć to z fałszywym samozatrudnieniem pracowników, jednocześnie umożliwiając platformom naprawdę działającym z prawdziwymi samozatrudnionymi by nadal to kontynuować.

Głosowanie pokazało, że istnieje szeroki konsensus w społeczeństwie na rzecz dostosowania firm platformowych do prawa, którego muszą przestrzegać wszyscy inni pracodawcy. Komisja Europejska nie powinna ugiąć się pod presją platform i ich lobbystów, aby nadal unikali swoich zobowiązań lub manipulowali prawem na swoją korzyść- dodaje Ludovic Voet.

bs