7 października 2024 roku odszedł Emilio Gabaglio, jedna z najważniejszych postaci kształtujących ruch związkowy w Europie, którego z żalem żegnają nie tylko liderzy z poziomu europejskiego, ale również przedstawiciele wielu związków zawodowych z całego świata.
Ten wybitny działacz, urodzony w 1937 roku we Włoszech, poświęcił swoje życie walce o prawa pracownicze i budowaniu solidnych fundamentów społecznych Europy. Gabaglio był jednym z założycieli EKZZ i przez lata miał decydujący wpływ na jej rozwój i działalność na rzecz pracowników. Mądry, kompetentny menedżer, zawsze bliski potrzebom pracowników i najsłabszych.
Zaczynał jako nauczyciel w szkole średniej. Do związku zawodowego wstąpił w 1964 roku i przez prawie dekadę pracował we Włoskim Stowarzyszeniu Pracowników Chrześcijańskich (ACLI), którego przewodniczącym został w 1969 r. Od 1974 r. jego macierzystą organizacją było chrześcijańskie CISL, które już w 1977 roku wybrało go członka Rady Generalnej. Od tego również czasu był członkiem zarządu Międzynarodowej Konfederacji Wolnych Związków Zawodowych (ICTFU), przedstawicielem w TUAC i wielokrotnie członkiem włoskiej delegacji pracowniczej na Konferencji Międzynarodowej Organizacji Pracy. W samym CISL początkowo zajmował się sprawami regionalnymi i ochrony środowiska, jak również organizowaniem członków związku, by następnie zostać sekretarzem konfederalnym, odpowiedzialnym m.in. za sprawy międzynarodowe. Od 1979 r., po kongresie w Monachium był członkiem Komitetu Wykonawczego EKZZ.
Gabaglio odegrał kluczową rolę w powstaniu w 1973 roku tej europejskiej organizacji przedstawicieli pracowników, jednak jego pomoc dla pracowników i związkowców nie ograniczała się jedynie do Europy Zachodniej. Uczestniczył w kongresach zakazanych związków zawodowych w Hiszpanii za czasów dyktatury Franco, wspierał „Solidarność” w Polsce podczas jej początków w 1980 roku, a także podróżował do Chile i Brazylii, by wyrazić poparcie dla pracowników w krajach przejętych przez reżimy wojskowe.
Jednym z kluczowych osiągnięć Gabaglio było podpisanie porozumienia, które wprowadziło dialog społeczny do traktatów europejskich. To dzięki jego zaangażowaniu udało się stworzyć tak ważne dla pracowników przepisy, jak na przykład Dyrektywa o czasie pracy. Jednak, kiedy sytuacja tego wymagała nie ograniczał się do podpisywania dokumentów, był również gotów wyjść na ulice. W 1993 roku zorganizował ogromną eurodemonstrację na rzecz zatrudnienia i społecznej Europy, w której wzięło udział ponad milion pracowników w Brukseli i 150 innych miastach. Było to jedno z największych wydarzeń tego rodzaju w historii EKZZ, pokazujące siłę i jedność europejskich związków zawodowych. Za jego przywództwa rodzina europejskiego ruchu związkowego powitała w swoim gronie wiele związków zawodowych z Europy Środkowej i Wschodniej, w tym w 1995 roku „Solidarność” jako pierwszy związek zawodowy z Polski.
Emilio Gabaglio pozostanie w naszych wspomnieniach nie tylko jako lider, ale jako człowiek, który wierzył w sprawiedliwość społeczną, równość i wspólne działanie. Wielki przyjaciel „Solidarności”, wspierał aktywnie jej działania od powstania, poprzez stan wojenny do dnia dzisiejszego. Cześć jego pamięci!
ik, kb