Związkowa akcja na rzecz wyższych płac i przejrzystości w ich ustalaniu

W dniach 9-10 lipca w Utrechcie odbyła się konferencja inaugurująca projekt EKZZ „Wage-up – na rzecz wyższych wynagrodzeń i równej płacy za pracę równej wartości”

Celem związkowego projektu jest wspieranie organizacji członkowskich we wdrażaniu dwóch kluczowych dyrektyw unijnych: w sprawie przejrzystości płac i równości wynagrodzeń oraz w sprawie adekwatnych płac minimalnych w UE. Na konferencji zaprezentowano harmonogram działań oraz odbyła się pierwsza dyskusja na temat priorytetów związkowych. Podkreślano wzajemną kompatybilność obu dyrektyw w doprowadzeniu do efektywnych wzrostów wynagrodzeń przy jednoczesnym ograniczaniu działań dyskryminacyjnych ze względu na płeć. Szczególne znaczenie będzie tu miało zapewnienie jak największej przejrzystości w odniesieniu do kształtowania wynagrodzeń.

– Mieliśmy bardzo ciekawą dyskusję dotyczącą pojęcia „adekwatności” – komentuje Sławomir Adamczyk, członek Komitetu Koordynacji Rokowań Zbiorowych EKZZ. – W zasadzie wszyscy zgadzali się co do tego, że płaca minimalna będzie adekwatna nie wtedy gdy sprowadzi się ją tylko do określonego odsetka płacy średniej czy mediany. To płaca średnia musi być „adekwatna” w odniesieniu do potrzeb bytowych pracownika, a to można jedynie zapewnić prowadząc skoordynowane rokowania zbiorowe skutkujące sukcesywnym wzrostem wynagrodzeń nadążającym za produktywnością. W przeciwnym razie będzie lawinowo rósł odsetek pracowników z minimalnym wynagrodzeniem, tak jak to dzieje się w Polsce, gdzie przekroczył on już 20%.

Podczas warsztatów poświęconych przejrzystości wynagrodzeń dyskutowano głównie o tym kto w poszczególnych krajach tworzy reprezentację pracowników i jaka jest ich rola w przygotowaniu legislacji, a następnie we wprowadzaniu w życie poszczególnych jej zapisów. Jak mówi Katarzyna Bartkiewicz z Biura Zagranicznego Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” uczestnicząca w warsztatach poświęconych przejrzystości i równości płac: „Zaangażowanie związków zawodowych w realizację tej dyrektywy będzie kluczowe ze względu na to, że – jak podkreślała to zastępca Sekretarz Generalnej Europejskiej Konfederacji Związków Zawodowych, Isabelle Schömann – przedstawiciele pracowników zostali w tej dyrektywie wymienieni aż 11 razy.” Pełnią oni ważne funkcje nie tylko w zakresie monitorowania i wspólnej oceny wynagrodzeń, lecz także m.in. pozyskiwania i przekazywania informacji o płacach, ustalania neutralnych płciowo kryteriów wyznaczania wysokości płac dla poszczególnych kategorii pracowników, a w razie wystąpienia nierówności płacowych, przygotowywania działań naprawczych w ścisłej współpracy z pracodawcą czy też uczestniczenia w postępowaniu sądowym lub administracyjnym egzekwującym prawo do równego wynagrodzenia.

Projekt „Wage-up” realizowany będzie do końca 2025 roku. W jego ramach zostaną przygotowane raporty dotyczące dobrych praktyk oraz strona internetowa poświęcona porównaniu obowiązujących i przygotowywanych krajowych rozwiązań w zakresie ustalania płacy minimalnej. Odbędą się również warsztaty i seminaria poświęcone bardziej szczegółowym aspektom obu dyrektyw, a także webinaria online dla liderów i ekspertów związkowych zaangażowanych w ich implementację.

sa, kb