Deklaracja polityczna wzmacniająca zaangażowanie państw członkowskich Rady Europy w sprawiedliwość społeczną i ochronę praw socjalnych

4 lipca Konferencja wysokiego szczebla w sprawie Europejskiej Karty Społecznej w Wilnie na Litwie przyjęła przełomową deklarację polityczną, wzmacniając zaangażowanie państw członkowskich Rady Europy w sprawiedliwość społeczną i ochronę praw socjalnych.

Wydarzenie, które odbyło się pod auspicjami Prezydencji Litwy w Komitecie Ministrów Rady Europy, zgromadziło ministrów i urzędników wysokiego szczebla z obszaru praw socjalnych i polityki społecznej, liderów Rady Europy, przedstawicieli Unii Europejskiej, Organizacji Narodów Zjednoczonych, Międzynarodowej Organizacji Pracy, Europejskiej Konfederacji Związków Zawodowych, społeczeństwa obywatelskiego, partnerów społecznych, środowisk akademickich oraz krajowych organów ds. praw człowieka i równości.

Zwracając się do uczestników, zastępca sekretarza generalnego Rady Europy Bjørn Berge podkreślił, że „Europejska Karta Społeczna gwarantuje nam między innymi prawo do zdrowia i edukacji, pracy, mieszkania i zabezpieczenia społecznego. Prawa te mają na celu zapewnienie nam wszystkim godnego życia i pełnego uczestnictwa w naszych demokratycznych społeczeństwach”.

Na podstawie kluczowych zasad nakreślonych w Deklaracji z Reykjaviku (tekst w języku angielskim) przyjętej podczas 4. szczytu Rady Europy w maju ubiegłego roku, deklaracja polityczna podkreśla znaczenie solidnych ram praw socjalnych i systemu Europejskiej Karty Społecznej. Potwierdza niezgodność rosyjskiej agresji wojskowej ze zobowiązaniami w zakresie praw człowieka, wyraża solidarność z przesiedlonymi Ukraińcami i podkreśla potrzebę podjęcia dalszych zobowiązań w zakresie praw socjalnych. Deklaracja uznaje również rolę Banku Rozwoju Rady Europy w zwiększaniu spójności społecznej. Deklaracja  z zadowoleniem przyjmuje decyzje mające na celu poprawę wdrażania i monitorowania systemu Karty oraz uznaje kluczową rolę krajowych organów wykonawczych i ustawodawczych w ochronie praw socjalnych poprzez działania legislacyjne.

W deklaracji przedstawiciele państw członkowskich Rady Europy zobowiązują się do poszanowania, ochrony i wdrażania praw socjalnych. Państwa-strony Karty zostały wezwane do zajęcia się wyzwaniami i możliwościami w spełnianiu wymogów Karty, a państwa członkowskie, które jeszcze nie ratyfikowały Zrewidowanej Karty Społecznej (1996), są zachęcane do uczynienia tego w celu wspierania postępu gospodarczego i społecznego. Przewodnicząca Europejskiego Komitetu Praw Społecznych Aoife Nolan podkreśliła, że ważne jest, aby państwa wykorzystały momentum stworzone przez konferencję, aby zmaksymalizować zdolność Karty do służenia jako jednolite, kompleksowe ramy ochrony praw społecznych w całej Europie.

Nie wszystkie państwa członkowskie Rady Europy ratyfikowały zrewidowaną Kartę (a nieliczne nie ratyfikowały nawet oryginału), co tworzy skomplikowaną sytuację różnorodnych standardów. Większość państw nie zaakceptowała mechanizmu skarg zbiorowych.

NSZZ Solidarność od wielu lat podkreśla konieczność ratyfikacji przez Polskę Zrewidowanej Europejskiej Karty Społecznej oraz Protokołu o skardze zbiorowej.

bs