Wprowadzenie przez pracodawcę kontroli trzeźwości lub na obecność w ich organizmach środków działających podobnie do alkoholu, grupę lub grupy pracowników objętych kontrolą i sposób przeprowadzania kontroli, w tym rodzaj urządzenia wykorzystywanego do kontroli, czas i częstotliwość jej przeprowadzania, ustala się w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy albo w obwieszczeniu, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy. Kontrola prewencyjna nie będzie więc dopuszczalna bez posiadania odpowiednich zapisów w regulaminie pracy lub w obwieszczeniu o kontrolach trzeźwości i na obecność środków działających podobnie do alkoholu.

Każdy pracodawca – także ten, który nie wprowadzi jakichkolwiek wewnętrznych zasad kontroli - związany będzie (przepisy Kodeksu pracy o kontrolach trzeźwości i na obecność narkotyków - zaczną obowiązywać 21 lutego 2023 r.) art. 22(1d) par. 1 k.p. (odnośnie alkoholu) oraz 22(1f). par.  1 k.p. (odnośnie narkotyków), z których wynika, że pracodawca nie dopuszcza pracownika do pracy, jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie, że pracownik stawił się do pracy w stanie po użyciu alkoholu albo w stanie nietrzeźwości lub spożywał alkohol w czasie pracy, jak również wówczas, gdy zachodzi uzasadnione podejrzenie, że pracownik stawił się do pracy w stanie po użyciu środka działającego podobnie do alkoholu lub zażywał taki środek w czasie pracy.

W przypadku odsunięcia pracownika od pracy możliwe są dwa dalsze działania:

- pracownik wyraża zgodę na dobrowolne poddanie się badaniu trzeźwości lub na obecność innych substancji - wówczas należy uznać, że pomimo braku przepisów wewnętrznych badanie takie może zostać wykonane przez pracodawcę (należy pobrać od pracownika pisemną zgodę na przeprowadzenie badania oraz przetwarzanie jego wyników),

- na żądanie pracodawcy lub pracownika niedopuszczonego do pracy badanie na obecność alkoholu lub środków działających podobnie do alkoholu  przeprowadza uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego. Organ przeprowadza badanie pracownika przy użyciu metod niewymagających badania laboratoryjnego. Jeżeli jednak  pracownik niedopuszczony do pracy odmawia poddania się badaniu tą metodą, organ zleca przeprowadzenie badania krwi lub moczu.

 

Jeżeli wynik badania nie wykaże obecności substancji kwalifikowanych jako działające podobnie do alkoholu, pracownik za czas odsunięcia od pracy zachowuje prawo do wynagrodzenia. Z konstrukcji przepisów wynika, że jeżeli pracownik odmówi poddania się badaniu wykonywanemu przez uprawniony organ, nie zachowa prawa do wynagrodzenia za czas niewykonywania pracy w wyniku niedopuszczenia do niej oraz czas ten nie będzie czasem usprawiedliwionej nieobecności.

Podstawa prawna: art. 22(^1c), 22(^1d) , 22(^1f) Kodeksu pracy (zaczną obowiązywać od 21 lutego 2023 r.)

 

Opr. na podst.: prawo.pl