ZUS i prawo pracy od 2023 r.
Od 2023 roku czekają nas zmiany przepisów prawa pracy i obowiązków płatników wobec ZUS. Do Kodeksu pracy zostaną wprowadzone przepisy o pracy zdalnej oraz kontroli trzeźwości pracowników. Na wdrożenie oczekuje również dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1152 z 20 czerwca 2019 r. w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej, która ustanawia duże zmiany w zakresie zawierania i rozwiązywania terminowych umów o pracę. Od 1 stycznia 2023 r. zmienią się również przepisy w zakresie diet z tytułu podróży służbowych, wynagrodzeń pracowniczych i obowiązków płatników wobec ZUS. Przedstawiamy wykaz zmian dotyczących prawa pracy, wynagrodzeń, ubezpieczeń społecznych i zasiłków, które zostały uchwalone lub czekają na przyjęcie przez parlament:
1. System teleinformatyczny do obsługi umów o pracę i umów zlecenia
Zmiany wejdą w życie po upływie 30 dni od publikacji w Dzienniku Ustaw. Dostęp do tego systemu ma być zapewniony po zalogowaniu się za pomocą profilu zaufanego na indywidualnym koncie na portalu praca.gov.pl lub biznes.gov.pl. W systemie tym mają zostać udostępnione gotowe do wypełniania formularze umów. Z systemu teleinformatycznego będą mogli korzystać mikroprzedsiębiorcy, podmioty niebędące mikroprzedsiębiorcami, zatrudniające nie więcej niż 9 osób, rolnicy oraz osoby fizyczne powierzające pracę.
2. Badanie trzeźwości pracowników
Zmiany wejdą w życie po upływie 14 dni od publikacji w Dzienniku Ustaw. Kontrolę trzeźwości weryfikującą zawartość alkoholu i innych środków działających jak alkohol będzie można przeprowadzić także w stosunku do osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych i B2B (na firmę).
3. Uprawnienia rodzicielskie dla pracowników będących rodzicami adopcyjnymi
Zmiany od 1 lutego 2023 r. Nowelizacja wydłuża okres, w jakim pracownik w przypadku przysposobienia ma prawo do skorzystania z różnych rodzajów urlopów związanych z rodzicielstwem.
4. Praca zdalna
Zmiany wejdą w życie po upływie 2 miesięcy od publikacji w Dzienniku Ustaw. Praca zdalna ma zastąpić funkcjonującą dotychczas telepracę, która będzie zlikwidowana. Zatem z Kodeksu pracy w dziale drugim zostanie wykreślony rozdział II b, który regulował telepracę.
5. Nowa informacja o warunkach zatrudnienia
Zmiany wejdą w życie po upływie 14 dni od publikacji w Dzienniku Ustaw.
6. Zmiany w umowach na okres próbny od 2023 r.
Zmiany wejdą w życie po upływie 14 dni od publikacji w Dzienniku Ustaw. Umowy na okres próbny nadal, co do zasady, będą zawierane na 3 miesiące. Przewiduje się jednak wyjątek od 3-miesięcznego okresu umowy na okres próbny, polegający na tym, że strony będą mogły uzgodnić w umowie o pracę, iż umowa na okres próbny przedłuża się o czas urlopu, a także o czas innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli wystąpią takie nieobecności.
7. Zmiany w umowach na czas określony 2023
Zmiany wejdą w życie po upływie 14 dni od publikacji w Dzienniku Ustaw. W przypadku wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas określony powinna być wskazana przyczyna uzasadniająca to wypowiedzenie.
8. Przyznanie prawa do urlopu opiekuńczego
Zmiany wejdą w życie po upływie 14 dni od publikacji w Dzienniku Ustaw.
9. Przyznanie prawa do zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej
Zmiany wejdą w życie po upływie 14 dni od publikacji w Dzienniku Ustaw. Nowelizacja przewiduje przyznanie pracownikom zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej, w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli niezbędna jest natychmiastowa obecność pracownika.
10. Zmiana wymiaru urlopu rodzicielskiego i zasad jego udzielania
Zmiany wejdą w życie po upływie 14 dni od publikacji w Dzienniku Ustaw.
11. Minimalne wynagrodzenie za pracę dla pracowników i zleceniobiorców w 2023 roku
Zmiany od 1 stycznia 2023 r. W 2023 r. minimalne wynagrodzenie za pracę dla pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy wzrośnie w dwóch etapach i wyniesie:
■ od 1 stycznia – 3490 zł,
■ od 1 lipca – 3600 zł.
Ostatecznie będzie o 590 zł wyższe od obowiązującego w 2022 r. Minimalna płaca przysługuje bez względu na to, czy jest to pierwszy czy kolejny rok pracy pracownika. Pracownikom zatrudnionym na część etatu należy zagwarantować wynagrodzenie nie niższe niż minimalne, proporcjonalne do liczby godzin przypadających do przepracowania w danym miesiącu. Przy umowach zlecenia w 2023 r. stawka godzinowa przysługująca tym osobom nie będzie mogła być niższa niż 22,80 zł brutto za godzinę pracy, a od 1 lipca 2023 r. – nie niższa niż 23,50 zł. Będzie tym samym ostatecznie o 3,80 zł wyższa od stawki obowiązującej w 2022 r. (19,70 zł brutto). Zmiany od 1 stycznia 2023 r.
12. Rezygnacja z podwyższonych kosztów uzyskania przychodów
Zmiany od 1 stycznia 2023 r. Pracownik, do którego wynagrodzenia mają zastosowanie podwyższone koszty uzyskania przychodów w wysokości 300 zł miesięcznie (3600 zł rocznie), może złożyć pracodawcy na piśmie wniosek o niestosowanie tych kosztów.
13. Zasady składania oświadczeń i wniosków dla celów obliczania zaliczki na podatek
Zmiany od 1 stycznia 2023 r. Wejdą w życie przepisy regulujące zasady składania przez podatników oświadczeń i wniosków, które mają wpływ na obliczenie zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych (art. 31a ustawy o PIT).
14. Stosowanie pomniejszenia podatku o kwotę zmniejszającą
Zmiany od 1 stycznia 2023 r. Do przychodów uzyskiwanych przez rezydentów podatkowych będących innymi osobami zatrudnionymi niż pracownicy również będzie możliwe zastosowanie miesięcznej kwoty zmniejszającej podatek (wynoszącej 300 zł miesięcznie dla jednego źródła przychodów, tj. 3600 zł rocznie, i wyłącznie na podstawie oświadczenia złożonego przez uprawnionego podatnika, które jest ważne do czasu jego zmiany lub wycofania).
15. Odpis na zfśs od stycznia 2023 r.
Zmiany od 1 stycznia 2023 r. Podstawa wymiaru rocznego podstawowego odpisu na zfśs w 2023 roku nie zmieni się w stosunku do 2022 r. i nadal będzie ją stanowiło przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2019 r. ogłoszone przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, tj. 4434,58 zł. Ta sama kwota będzie też maksymalną podstawą naliczenia świadczenia urlopowego w 2023 r.
16. Diety z tytułu krajowych podróży służbowych
Zmiany od 1 stycznia 2023 r. Dieta za dobę podróży służbowej na obszarze Polski wyniesie 45 zł. Będzie wyższa o 7 zł od poprzednio obowiązującej (wynoszącej za dobę 38 zł). Wraz ze wzrostem diety wzrosną należności za podróż krajową uzależnione od diety.
17. Prawo do zasiłku przedsiębiorcy, który zawarł z ZUS układ ratalny
Zmiany wejdą w życie po upływie 14 dni od publikacji w Dzienniku Ustaw.
18. Obowiązek utworzenia profilu informacyjnego na PUE ZUS przez wszystkich płatników składek
Zmiany od 1 stycznia 2023 r.
19. Objęcie obowiązkiem ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego komplementariuszy spółki komandytowo-akcyjnej
Zmiany od 1 stycznia 2023 r.
20. Ponowny „autozapis” do PPK
Zmiany od 1 stycznia 2023 r.
21. Wstrzymanie wypłaty zasiłków z FUS
Zmiany wejdą w życie po upływie 14 dni od publikacji w Dzienniku Ustaw.
22. Zasiłek macierzyński dla rodziców adopcyjnych
Zmiany od 1 lutego 2023 r. Zasiłek macierzyński (za okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego) będzie przysługiwał ubezpieczonej, która w okresie ubezpieczenia chorobowego albo w okresie urlopu wychowawczego przyjęła na dziecko w wieku do 14 lat i wystąpiła do sądu opiekuńczego w sprawie jego przysposobienia. Dotychczas ten zasiłek przysługiwał na dziecko w wieku do 7 lat, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – w wieku do 10 lat.
Będziemy szegółowo informowali o treści zmian przepisów prawa pracy, które będą miały istotne znaczenie w działalności związkowej.
opr. na podst. infor.pl
.jpg)
